‘Helena’: de verleiding tot de QR-dictatuur

door | 15 februari 2022

België, begin 2020: de digitale wereld heeft een dochter gekregen, genaamd Helena. Helena is een online gezondheidsplatform. Volgens de ontwikkelaars moet het de persoonlijke communicatie tussen de patiënt en de zorgverleners verbeteren. Zo hoeven patiënten niet meer fysiek bij de zorgverlener langs te komen, maar kan er vanaf de bank een online consult gehouden worden. Over persoonlijke communicatie gesproken…

Het online platform biedt de patiënt één centrale omgeving voor alle medische gegevens. Het begint onschuldig met medische documenten zoals herhaalrecepten, maar wordt aangevuld met COVID testresultaten en vaccinaties. Een aparte app voor de bijbehorende QR-code is overbodig, want zelfs die is beschikbaar binnen de online omgeving. 

Alle medische gegevens koppelen met de QR-code is al een hele stap, maar ING België doet er nog een schep bovenop. Zij integreren Helena binnen de bankgegevens van de klant. “Handig! Eén ding minder om over na te denken bij je volgende trip.”, blijkbaar vindt de ING twee verschillende apps aanklikken op de telefoon al te veel moeite. 

Het inloggen bij Helena kan op drie manieren. Via een aanmeldcode, gebruikersnaam en wachtwoord, de itsme-app en een eID. De itsme app zorgt voor een digitale identiteit die enkel kan worden gebruikt op de smartphone. De eID staat voor elektronische identiteit. Een initiatief vanuit de Belgische overheid om burgers naar het internet te bewegen. De eerste optie, de aanmeldcode, is tijdelijk niet beschikbaar, meldt de site van helena.care. Ze pleiten voor een kwetsbaarheidsrisico. Hierdoor blijven alleen de digitale mogelijkheden over. Een test om te zien hoe klanten hier op reageren misschien?

Maar dan nu het grote gevaar van deze samenbundeling van diensten. Stel, je bent positief getest en je gebruikt de ING app inclusief Helena. Binnen de app is het advies (plicht?) van quarantaine te zien, maar omdat je geen klachten hebt, besluit je toch naar de supermarkt te gaan. Eenmaal aangekomen bij de kassa staat je een onaangename verassing te wachten. De ING heeft je rekening bevroren, omdat je in quarantaine hoort te zitten. Dit kunnen ze doen, omdat door je digital ID, jij de enige persoon bent die bij je rekening kan. “Handig!”.

Bovenstaande is (nog) niet de dagelijkse kost, maar bedenk wel dat dit tot de mogelijkheden behoort. Wanneer meerdere diensten samengebundeld worden, kunnen ze elkaar voorwaardelijk gaan beïnvloeden. Denk dus goed na voordat je de portemonnee omruilt voor een app. 

En wat betekent die naam eigenlijk; Helena? In de Griekse mythologie is zij de dochter van Zeus en Leda. Helena was de mooiste vrouw van heel Griekenland en haar naam betekent ook wel “fakkel, de stralende”. Zeus vond de wereld overbevolkt en wou de schoonheid van Helena gebruiken om daar door middel van misleiding iets aan te doen. Bestaat toeval nog? 

Bronnen:

https://helena.care/

https://www.ing.be/nl/retail/daily-banking/e-banking/helena 

https://www.itsme.be/ 

https://www.digitaleoverheid.nl/overzicht-van-alle-onderwerpen/archief/veilig-inloggen-overheden-en-zorgverleners/ 

https://nl.wikipedia.org/wiki/Helena_(mythologie) 

Gerelateerde literatuur:

Epoque nr. 11: Alle SDG’s door Rypke Zeilmaker

Ullrich Mies: Brave New World 2030

Gerelateerde video’s: