Waarom haten ze Trump zo?

“Op 7 januari riep Trump op tot een vreedzame machtsoverdracht waarbij hij impliciet toegaf dat zijn putsch had gefaald.” Aldus professor Timothy Snyder, een gerenommeerd Amerikaans historicus, hoogleraar aan Yale en Stanford, met als specialisme de hedendaagse geschiedenis. Snyder kan gezien worden als prototype van de progressieve Amerikaanse intellectueel, uitgesproken politiek correct, met een instinctieve en pas in tweede instantie beredeneerde afkeer van Trump, die hij duidelijk uiteenzet in “The American Abyss”; zijn essay in The New York Times dat De Groene (21.1.2021) in vertaling overnam onder de titel “De hogepriester van de grote leugen”. Die beschuldiging – die Snyder weliswaar zelf niet zo formuleert maar met zijn essay zondermeer ondersteunt – doet Trump onrecht. En voor wie goed opgelet heeft, er was geen putsch. Er was een demonstratie die bij gebrek aan leiding en professionele politionele inkadering op een rommelige manier uit de hand liep in een slordige, gedeeltelijke bezetting van het Capitool. Trump was niet vooraf geïnformeerd en heeft die bezetting boos veroordeeld. Maar politiek correct Amerika gelooft in het slechte karakter van Trump zoals Philips II geloofde in het slechte karakter van Willem van Oranje.

Trump is geen standaard politicus maar sui generis. Hij doet niet aan standaard halve waarheden en toezeggingen met een verborgen tactisch tenzij (het handelsmerk van de vakpoliticus). Trump is van huis uit en door zijn levensloop een zakenman (zeer succesvol, multimiljardair en iemand die gelooft in eigen kunnen). De publieke presentatie van zijn geloof in zichzelf en in zijn professionele moraal heet The Art of the Deal (zijn levenslessen, een soort biografie geproduceerd met ghostwriter Tony Schwartz). In de kern van de zaak gaat dat boek over de kunst van het onderhandelen (zet je tegenstander continu op het verkeerde been) en het aangaan van die zakelijke overeenkomsten die jou de winst opleveren waar het om te doen was. Is een zakenman 100 procent betrouwbaar? Tijdens de onderhandelingen? Hm. Nadat de afspraak gemaakt is en met een handdruk bezegeld? De goede zakenman, ja. Is een politicus betrouwbaar? Nadat de afspraak gemaakt is? Hm. Kan Trump op zijn woord worden vertrouwd? Op grond van de eerste vier jaren van zijn presidentschap moet het antwoord luiden: ja.

Trump begon zijn inaugurele rede met een uitspraak die klonk als een vloek: “From now on it’s gonna be America First”. En ik geloof dat hij met die toezegging 100 procent betrouwbaar was. En dat zijn presidentiële doen en laten sindsdien terug te voeren is op die belofte waarmee zijn presidentschap begon. Iets wat zijn tegenstanders nooit hebben willen of kunnen begrijpen. Michael Wolff, President Trump’s eerste, hem belasterende biograaf (Fire and Fury: Inside the Trump White House) nam niet eens de moeite die inaugurele rede te noemen, laat staan de inhoud ervan te bespreken. Ook zijn opvolgers (Woodward met Rage en Trumps nichtje Mary met Too Much And Never Enough) missen Trumps missie en beschrijven in feite een psychopaat die op de verkeerde plaats beland is. Voeg hierbij de niet aflatende stroom van negatief commentaar in media als CNN en The New York Times, het rapport van ‘special counsel’ Mueller, de eerste poging tot impeachment en nu een tweede poging tot impeachment en je komt welhaast op de automatische piloot van een gereformeerde opvoeding uit bij de Bijbeltekst: “Zalig zijt gij, wanneer men u smaadt en vervolgt en liegende allerlei kwaad van u spreekt om Mijnentwil”. Trump’s relatie met de Heer is mij nooit echt duidelijk geworden maar dat de Heer zich zou aansluiten bij zijn lasteraars lijkt mij sterk.

Die inaugurele rede was dus Trumps afspraak met Amerika: een afspraak waaraan hij zich zo goed en kwaad als dat ging vier jaar lang gehouden heeft. En dat was niet de moraal van de politicus maar van de zakenman. Was Trump een fascist en een antisemiet, iets wat door zijn tegenstanders routinematig gesuggereerd is en wordt – ook Snyder werpt hem een verwantschap met de nazi’s voor de voeten -, dan hadden we dat in zijn inaugurele rede gehoord. Trump is geen antisemiet, hij bewondert Joden en heeft een liefhebbende relatie met zijn tot het jodendom bekeerde dochter Ivana. En wat het fascisme aangaat, Trump is als politicus een opportunistisch pragmaticus die om zijn doel te bereiken (MAGA: Make America Great Again) gebruikt wat hij op zijn pad tegenkomt, maar niet werkt vanuit een ideologische blauwdruk. Dat maakt hem ook vaak onvoorspelbaar.

Trumps tegenstanders hebben met smeercampagne na smeercampagne continu gewerkt aan zijn val. Eerst was daar de geruchtenmachine van een vervalste verkiezing, door Russische steun en Russische inmenging met anonieme leugenpropaganda via internet, en ook en vooral door de manipulaties van Steve Bannon met de uitkomsten van psychometrische analyses van Facebookdata via de databases van Cambridge Analytica. Manipulaties die erop neer zouden komen dat op grond van de uitkomsten van psychometrische analyses van Facebook data een soort van instinctieve politieke verlanglijst van het Amerikaanse kiezerspubliek opgesteld kon worden waaraan Trump vanuit zijn eigen politieke instincten tegemoet kwam, zonder zich daar zelf van bewust te zijn. Dit zijn complexe, halverwege geloofwaardige verhalen als je ervan uit zou gaan dat hoogst eigenzinnige politieke outsiders als Trump of Farage zich onbewust als marionetten voegen naar die politieke boodschap die volgens de datamodellen de kiezers graag willen horen.

Daarna kwam de opdracht van het door Trumps tegenstanders beheerste Congres voor een diepgaand onderzoek naar Trumps handel en wandel van ver voor de verkiezingen tot en met de huidige tijd, door een daartoe benoemde ‘special counsel’ (een speciale aanklager), oud FBI-directeur Mueller. Muellers onderzoek begon met gevallen van buitenechtelijke betaalde liefde van inmiddels meer dan tien jaar geleden, waarvoor naderhand zwijggeld betaald was. Met dat zo gekochte zwijgen, betaald door Trumps advocaat en later door Trump uit eigen zak terugbetaald, werd impliciet Trumps campagne gesteund, en dus werd dat zwijggeld door de speciale onderzoekers geturfd als besteding van niet gedeclareerd en dus illegaal campagnegeld. Wie zo zijn beschuldigingen construeert is tot elke schoftenstreek in staat. Starr, die met het geval Lewinski Clinton een soortgelijk kunstje flikte, was een rat; Mueller komt meer over als een gifslang.

Over Muellers onderzoek zijn stapels aan documentatie en commentaren verspild waaraan ik hier niets wil toevoegen. Volstaan we met de opmerking dat van een onderzoek als van Starr bij Clinton of Mueller bij Trump, na het schaamteloos en volstrekt misplaatst graven in het privéleven de resultaten integraal door de plee behoren te worden gespoeld. Samen met de in de schandaalpers over Trump opgevoerde verhalen over plasseksorgiën (de ‘golden shower’ verhalen) die door de Russische geheime dienst gemonitord zouden zijn om te gebruiken als chantagemateriaal.

Muellers onderzoek leverde niet op wat Trumps haters ervan hadden gehoopt, maar werd desalniettemin ingezet bij het eerste afzettingsproces in het door de Democraten gecontroleerde Huis van Afgevaardigden. Die zogenaamde impeachment werd voorgezeten door de ‘Speaker’ van het Huis van Afgevaardigden, Nancy Pelosi, een Trump-haatster. Pelosi voerde haar formele taak jegens de president uit met absolute minachting voor zijn ambt. Bij Trumps laatste State of the Union (2019) werd na de formele overhandiging, dat document voor alle draaiende TV-camera’s door Pelosi met een smalende grimas blad na blad verscheurd. Bij het impeachmentproces was de door Pelosi opgelegde fractiediscipline zo totaal dat niet één Democraat enige twijfel durfde te tonen aangaande de ingebrachte aanklachten die door de Republikeinse afgevaardigden moeiteloos stuk voor stuk werden afgeschoten. Voor iedere afstandelijke beschouwer was duidelijk dat de ingebrachte beschuldigingen kant nog wal raakten maar dat hield CNN en zijn anchor woman Erin Burnett niet tegen bij hun voorstelling van zaken als was het zonneklaar dat Trump zou moeten aftreden.

Trump stond vier jaar lang tegenover een oppositie die de man speelde in plaats van de bal – en dat zo vilein mogelijk. En het bijzondere was dat bijna alle bij ons gerenommeerde Amerikaanse TV-zenders, bladen en overige media daarin meegingen. Het wekt daarom geen verbazing dat Trumps Twitter-boodschappen onder zijn aanhangers een steeds grotere verspreiding kregen en door een steeds groter publiek werden gelezen.

Intussen deed Trump wat hij beloofd had te doen: de grenzen gingen dicht voor gelukzoekers uit Midden-Amerika, er kwam groen licht voor omstreden mijnbouwinvesteringen, Trump trok Amerika terug uit het klimaatrakkoord van Parijs, streefde naar een normalisering van de relatie met Rusland en liet de NATO-partners weten dat zij zich aan de afgesproken inbreng (2 procent van hun begroting) dienden te houden. Trump voerde een robuust buitenlandbeleid jegens Aziatische dictators, maar haalde wel de angel uit het conflict met Noord-Korea. Hij liet zich niet uitlokken tot nieuwe oorlogen maar reduceerde de Amerikaanse militaire betrokkenheid in het Midden-Oosten. Er kwamen geen extra lasten voor de federale en statelijk overheden, er kwam geen Amerikaanse NHS, de belastingen werden verlaagd en de economie reageerde opvallend positief. Er regeerde een president die men op z’n woord vertrouwen kon.

Alle overziend, had niet de corona-epidemie – het godsgeschenk voor de Democraten – roet in het eten gegooid en waren de anti-Trump media er niet in geslaagd die epidemie voor te stellen als een persoonlijke tekortkoming van Trump (je hebt daarvoor een goedgelovig publiek nodig maar zo zijn nu eenmaal veel Amerikanen) – Trump zou de verkiezingen met vlag en wimpel gewonnen hebben en nu begonnen zijn aan zijn tweede termijn.

God bestaat niet en dus ontvangen sommige mensen geen loon naar werken en worden anderen beloond zonder ervoor te hebben gewerkt. Trump is voorlopig monddood gemaakt en vertrokken naar Amerika ’s bejaardenstaat. Met een vooruitzicht van een mogelijke impeachment die bedoeld is om hem zijn passief kiesrecht te ontnemen (het zou een evident ‘detournement du pouvoir’ zijn, maar tegen Trump lijkt in de ogen van zijn tegenstanders zulk machtsmisbruik gerechtvaardigd). En met mogelijk nog een reeks processen op grond van het Mueller-rapport, waartegen hij als ex-president niet langer gevrijwaard is. Fair play is geen prominente eigenschap van Democratische Amerikaanse politici, zo hebben ons de Trump jaren geleerd.