Doorbraak: Vijfsterrenbeweging wint verkiezingen in Rome en Turijn

De Italiaanse anti-establishmentpartij Vijfsterrenbeweging heeft de regerende Partito Democratico (PD) opnieuw een paar electorale klappen toegebracht. Zondag won de Vijfsterrenbeweging de tweede ronde van lokale verkiezingen in Rome en Turijn.

De Vijfsterrenbeweging (M5S) maakte in de campagne vooral een punt van de bestrijding van welig tierende corruptie. “Met ons breekt een nieuw tijdperk aan”, stelde Virginia Raggi die in Rome met 67% van de stemmen de tweede ronde meer dan overtuigend won. “We zullen ons inzetten om transparantie en legaliteit terug te brengen in de instellingen van de stad.” Het goede resultaat voor de M5S was te verwachten na diverse financiële schandalen in de stad Rome, waardoor onder andere de burgemeester aftrad in 2015.

Dat de PD ook in het linkse bolwerk Turijn de macht verloor, is echter opmerkelijker. Het PD-zwaargewicht Piero Fassino werd hier verslagen door de jonge Chiara Appendino (31), die in de eerste ronde 11 procentpunten minder behaalde, maar de tweede ronde met 55% van de stemmen won.

Anders dan in Rome en Turijn, wist de PD wel de macht te houden in Milaan en Bologna, waar de PD-kandidaten het in de tweede ronde op moesten nemen tegen centrumrechtse kandidaten.

Ook bij de parlementsverkiezingen in 2013 kreeg de Vijfsterrenbeweging al meer stemmen dan de PD. De nu regerende PD bezet niettemin meer zetels, omdat ze en bloc met andere, kleinere, linkse partijen aan de verkiezingen deelnam.

Het verlies in grote steden als Rome en Turijn is een gevoelige klap voor premier Matteo Renzi, die suggereert dat hij het bij volgende verkiezingen wel eens veel moeilijker zou kunnen krijgen.

Tot nu toe was de Vijfsterrenbeweging alleen in middelgrote steden aan de macht gekomen. Dat nu ook Rome en Turijn hier aan toegevoegd kunnen worden, mag met recht een doorbraak heten. Het zou een springplank kunnen zijn voor de nationale parlementsverkiezingen die in 2018 plaats moeten vinden.

Intussen is de anti-establishmentpartij uitgegroeid van een protestpartij tot een partij die met serieuze voorstellen komt. Zo wil ze financiële malversaties zwaarder bestraffen, belastingen voor het midden- en kleinbedrijf verlagen, staatsbedrijven sluiten of privatiseren en het uitkeringenstelsel hervormen.

Op Europees niveau werkt de Vijfsterrenbeweging samen met de UK Independence Party van Nigel Farage in de eurosceptische fractie ‘Europa van Vrijheid en Directe Democratie’ (EFDD).