Je komt als chauffeur soms rare dingen tegen. Zo zat ik een tijdje geleden achter een Roemeense vrachtwagen met het opschrift ‘Jack European’. De eerste associatie is natuurlijk dat de beste man een bedrijfsnaam heeft gekozen waarmee hij veel opdrachten in West-Europa krijgt. Dat gaf mij al een wat vervreemd en tragisch gevoel. Iemand die zich een totaal andere naam moet geven om brood op de plank te krijgen.
Nu had ik toevallig kort daarvoor een documentaire gezien over het leven van Roemeense vrachtwagenchauffeurs. Die rijden vier, vijf weken aan één stuk Europa door, 100 uur in de week, voor 600 Euro in de maand en zien hun vrouw en kinderen vrijwel nooit. Ik besloot na enige tijd de vrachtwagen in te halen. Bij het passeren keek ik de cabine in, benieuwd wie er nu achter Jack European schuilging. Het was een jonge man van rond de dertig, met de melancholische en tragische blik waar mensen uit die streken patent op hebben. Voor hem op het dashboard stonden fotootjes van kinderen en een kleine icoon met lichtjes eromheen.
De tragiek-meter sloeg bij mij door tot donkerrood. Daar reed Dimitru, of wat zijn echte naam ook was, met een vreemde en bizarre naam op zijn vrachtwagen, wekenlang weg bij zijn familie om voor een paar grijpstuivers veelal overbodige spullen door Europa te rijden.
Mijn gedachten gingen onwillekeurig naar een voormalig buurtgenoot, ook vrachtwagenchauffeur, die ook internationaal reed en steeds meer uren moest maken vanwege de concurrentie uit Oost-Europa. Ook hij zag zijn vrouw en kinderen steeds minder, waardoor zijn huwelijk op de klippen liep en hij in een stacaravan buiten het dorp terecht kwam.
Zomaar twee verhalen die bijeenkomen. Maar wel exemplarische verhalen van jonge mannen die proberen de kost te verdienen voor hun gezin, maar de wrange vruchten plukken van het neoliberale project EU. Van het vrije verkeer van goederen, diensten en personen, wat ons ‘in ons aller gezamenlijke belang’ en andere gevleugelde kreten door de neus wordt geboord. Het klinkt leuk en aardig, maar het trekt ondertussen een spoor van sociale en maatschappelijke vernieling door alle Europese landen. Zo groeit dus ook een steeds groter wordend deel van de kinderen op in een sociaal maatschappelijke orde die kraakt in zijn voegen en steeds verder uitéénvalt.