Slowakije legt huwelijk in grondwet vast

door | 5 april 2014

Christendemocraten en socialisten in Slowakije zijn eind februari overeen gekomen om het traditionele huwelijk in de grondwet vast te leggen, waarmee eventuele invoering van het homohuwelijk bemoeilijkt wordt.

De conservatief christendemocratische KDH had hiertoe reeds langer een voorstel klaar liggen en had daarvoor de steun verworven van parlementsleden van diverse centrumrechtse partijen. “We zullen in de grondwet verankeren dat een huwelijk alleen tussen een man en een vrouw kan bestaan”, aldus Jan Figel, vice-voorzitter van het Slowaakse parlement. Figel ziet het als een reactie op West-Europese pogingen om de gendertheorie op te dringen. Op 24 februari bereikte de socialistische president Robert Fico overeenstemming met Jan Figel van de KDH over een grondwetswijziging.

Figel probeerde al maanden de benodigde twee derde meerderheid voor zijn grondwetswijziging te vinden, maar bleef op zo’n veertig parlementsleden steken. In 2010 had de toenmalige centrumrechtse regering al een voorstel gedaan om de grondwet in deze zin te wijzigen, maar dit stuitte toentertijd op weerstand bij de liberale regeringspartner SaS. Door de overeenkomst met de socialisten (Smer) kan de grondwetswijziging alsnog gerealiseerd worden. De belangrijkste tegenstanders van de grondwetswijziging zijn de liberale partij (die bij de verkiezingen in 2012 overigens gehalveerd werd) en bijna alle grote media  in het land. De bevolking staat echter in meerderheid achter het voorstel. In ruil voor het opnemen van het traditionele huwelijk in de grondwetswijziging stemmen de christendemocraten voor hervormingen op het gebied van de rechtspraak, die op Figels aangeven overigens enigszins aangepast zijn . Eind maart is de grondwetswijziging in eerste lezing door het parlement goedgekeurd. Figel hoopt dat de grondwetswijziging voor de europarlementsverkiezingen eind mei definitief kan worden doorgevoerd.

Presidentsverkiezingen

In 2012 had de socialistische Smer zich in haar verkiezingsprogramma al duidelijk op het gezin als hoeksteen van de samenleving gericht en zich uitgesproken tegen invoering van het homohuwelijk. Ook in de aanloop naar de presidentsverkiezingen van afgelopen maand speelde het homohuwelijk een rol. Smer-leider Fico was kandidaat voor het presidentschap en nam het in de eerste ronde tegen een groot aantal vooral rechtse kandidaten op. De centrumrechtse partijen waren er niet in geslaagd slechts één tegenkandidaat voor te dragen, zodat Fico de grote kanshebber leek. Uiteindelijk gingen Fico en een rijke ondernemer Andrej Kiska door naar de tweede ronde. Tijdens de campagne waren reclameborden te zien waarop Kiska aan de hand van een uit zijn verband gerukt citaat als voorstander van het homohuwelijk werd neergezet. Op deze posters was een naam te zien van een niet-bestaande politieke partij, die naam lijkt echter sterk op die van de conservatieven. De partijnaam is enkele jaren geleden door een socialistische oligarch geregistreerd om de conservatieven te dwarsbomen, die daardoor een uitgebreidere naam moesten kiezen, nu kwam deze weer goed van pas. De truc heeft echter niet mogen baten; Kiska won afgelopen zondag de tweede ronde, omdat alle rechtse kiezers op hem stemden. Dit wordt vooral als een stem tegen Fico gezien, kiezers zouden hebben willen voorkomen dat de socialisten, die immers in hun eentje de regering vormen, te veel macht zouden krijgen. Fico, die de eerste ronde van de presidentsverkiezingen wel won en in de socialistische bolwerken overeind bleef, blijft vooralsnog aan als premier.