Onafhankelijkheid Oekraïense Kerk leidt tot breuk in Orthodoxe Kerk

Dat de patriarch van Constantinopel de onafhankelijkheid van de Oekraïense Orthodoxe Kerk van het patriarchaat van Moskou toestaat, werd door de Oekraïense president Porosjenko begroet als de voltooiing van de Oekraïense onafhankelijkheid van Rusland. De breuk betekent een pijnlijk verlies voor de Russische Orthodoxe Kerk.

De Oekraïense president Porosjenko verklaarde naar aanleiding van het erkennen van de onafhankelijke Oekraïense kerk het volgende:

“God heeft de strijd van het Oekraïense volks voor onafhankelijkheid gezien. Hij heeft onze gebeden gehoord. Hij heeft onze inspanningen gewaardeerd. Het is Zijn wil dat zijne heiligheid de oecumenische patriarch Bartholomeus I en de heilige synode van de moederkerk in Constantinopel hebben gezegd waarvan wij hebben gedroomd en waarvoor we hebben gevochten gedurende een lange tijd: Ja, de onafhankelijkheid van de Oekraïense Kerk. (…) Dit is een kwestie van onafhankelijkheid. Dit is een zaak van nationale veiligheid. Dit is een zaak van statelijkheid. Dit is een zaak van mondiale geopolitiek. Dit is de ineenstorting van Moskous eeuwenoude claim voor werelddominantie als het Derde Rome. De onafhankelijkheid van onze kerk is deel van ons pro-Europese en pro-Oekraïense beleid dat we de afgelopen vier jaar hebben gevolgd.”

Porosjenko had in april van dit jaar bij de patriarch van Constantinopel sterk aangedrongen op het erkennen van de onafhankelijkheid van de Oekraïense Orthodoxe Kerk.

Splitsing in de Orthodoxe Kerk

Patriarch Kirill van het Patrichaat van Moskou verklaarde hard te zullen reageren, hetgeen ook daadwerkelijk is gebeurd: De Russische Orthodoxe Kerk heeft haar banden verbroken met de Kerk van Constantinopel, wat de grootste scheuring binnen de Orthodoxe Kerk in duizend jaar inhoudt.

In de jaren ’90 werd de Oekraïense Orthodoxe Kerk meer autonomie verleend door het Patriachaat van Moskou.  Oekraïense nationalisten namen hier echter geen genoegen mee en zodoende is ook een tak van de Oekraïense kerk helemaal van de officiële Orthodoxe Kerk en onafhankelijk verder gegaan. De Kerk van Constantinopel heeft de door het Patriarchaat van Moskou opgelegde beperkingen in de contacten met deze schismatieke kerk opgeheven. Het Patriachaat van Moskou wijst erop dat de Kerk van Constantinopel de afsplitsing tegen het kerkrecht in heeft erkend en daarmee van de Orthodoxie is afgeweken. Wel is het bereid de banden te herstellen indien Constantinopels beslissing ongedaan wordt gemaakt.