Leve de verdeeldheid!

Veel Nederlanders vonden de afgelopen week een gratis Groene Amsterdammer in de bus. Sympathieke actie van een op zich sympathiek weekblad.

In dat nummer maakt Aukje van Roessel een analyse van het verval van de ‘brede volkspartijen’. Omdat de klassieke links/rechts-tegenstelling volgens haar niet langer opgaat, introduceert ze een nieuwe politieke verdeling: gesloten of open.

Het idee is ongetwijfeld door Popper geïnspireerd. Maar het geeft weer die onvermijdelijke liberale vooringenomenheid. Want open is goed, gesloten is slecht. Open omarmt de toekomst, gesloten staat er met de rug naar toe. Open stroomt, gesloten is dicht. Open is creatief, gesloten is star. Open is helder, gesloten is troebel. Enzovoorts.

Wat De Groene suggereert is dat gesloten staat voor alles dat slecht is: dictaturen, wijzelf, ons eigen land. Het suggereert ook dat alleen open de verdeling van ons land kan opheffen. Gesloten leidt, aldus De Groene, tot meer polarisatie.

Het weekblad is echter niet in staat, zo lijkt het, om te bedenken dat de samenleving wellicht geen behoefte meer heeft aan het opheffen van verdeeldheid, maar juist aan polarisatie, aan discussie, aan debat. Weg met het compromis.

Deze gedachte was de verrassende conclusie in de Tegenlicht-aflevering over Angela Merkel, gisteravond. Het land is het compromis zat, ze heeft geen behoefte meer aan een verbindende politicus met een zalvende boodschap. Het wil debat, het wil stellingname, het wil beginselen. Zoals politiek hoort te zijn…