Tomislav Karamarko, leider van de conservatieve HDZ, heeft zondagavond de overwinning in de Kroatische parlementsverkiezingen opgeëist. De centrumrechtse ‘Patriottische Coalitie’ van HDZ, boerenpartij HSS en diverse kleine partijen, behaalde met naar verwachting 59 van de 151 zetels een nipte overwinning op de centrumlinkse coalitie van de regerende sociaaldemocraten, die 56 zetels kreeg.
De overwinning van centrumrechts is nipt, mede door de opkomst van de nieuwe partij ‘Most’ (Brug) die 19 zetels behaalde. Het gaat om een platform van onafhankelijke kandidaten, waaronder een groot aantal burgemeesters. Enerzijds zouden die vanwege hun fiscale conservatisme denkbaar gemakkelijker samen kunnen werken met een rechtse regering dan met een linkse, anderzijds kunnen sommigen slecht door één deur met HDZ-leider Karamarko.
Dat de coalitie onder leiding van de HDZ de verkiezingen nipt heeft gewonnen, betekent dat Kroatië waarschijnlijk haar immigratiebeleid nauwer kan coördineren met de Visegradlanden. Kolinda Grabar Kitarovic, de centrumrechtse president van Kroatië deed hiervoor onlangs al wat voorbereidend werk. Anders dan de zittende centrumlinkse regering zal de nieuwe regering geneigd zijn de grens net als het naburige Hongarij af te sluiten. Visegradlanden zoals Polen, Tsjechië en Slowakije zouden dan de grensbewaking van Kroatië kunnen ondersteunen zoals ze dat ook in Hongarije doen.
Sinds Hongarije haar grens met Servië heeft afgesloten, is Kroatië is een belangrijk doortochtland voor migranten geworden die via de Balkan hun weg zoeken naar Duitsland, West-Europa en Scandinavië. Het ministerie van Binnenlandse Zaken stelde onlangs dat dit jaar reeds zo’n 320.000 migranten het land zijn binnen gekomen. Weinigen blijven echter in Kroatië, dat één van de armste lidstaten van de Europese Unie is en 16% werkloosheid kent. De kosten om de migrantenstroom in goede banen te leiden belopen inmiddels echter reeds omgerekend 265.000 euro, aldus het ministerie.
Bozo Petrov, leider van de nieuwe ‘Most’-partij, heeft al laten weten geen zitting te nemen in een regering. De steun van de partij zal echter wel nodig zijn om één van beide blokken aan een meerderheid te helpen. De centrumlinkse premier Zoran Milanovic heeft zich nog niet neergelegd bij een toekomstige oppositierol. Most zal zijn huid dus duur kunnen verkopen en zal onder andere om bestuurlijke en gerechtelijke hervormingen vragen. Het kan dus nog enige tijd duren voor een stabiele meerderheid voor een nieuwe regering is gevonden, waarbij mogelijk slechts een deel van de Most-parlementariërs daar deel van uit zal maken.