Keniacoalitie Brandenburg en Saksen oogt nu al instabiel

Na de verkiezingen voor de landdagen van Saksen en Brandenburg zijn drie-partijencoalities bestaande uit CDU, SPD en Groenen in beide deelstaten de meest waarschijnlijke uitkomst van de coalitieonderhandelingen. Maar voordat men überhaupt met de onderhandelingen voor de zogeheten Keniacoalitie kon beginnen, dienden de eerste problemen zich reeds aan.

In Potsdam waren de verkennende gesprekken amper begonnen of een van de leiders trok zich terug. Ingo Senftlebene, lijsttrekker, partij- en fractievoorzitter van de CDU, trad vijf dagen na de verkiezingen af in alle genoemde functies. CDU-secretaris Steeven Bretz meldde dat Senftleben niet meer aan de verkennende gesprekken voor een coalitie deel zou nemen en dat hij ook niet beschikbaar is voor een post in de deelstaatregering. Met zijn aftreden zou Senftleben een stabiele coalitie van SPD en CDU mogelijk willen maken.

Linkse CDU-leider Brandenburg onder druk

De CDU had onder Senftleben met minder dan 16 procent van de stemmen het tot nu toe slechtste resultaat in de Brandenburgse deelstaatverkiezingen behaald. De christendemocraten vielen daarmee achter de SPD en de AfD terug. Kort na de verkiezingen kwam Senftleben binnen zijn partij al onder druk te staan. In de eerste vergadering van de nieuwe fractie eisten de afgevaardigden Saskia Ludwig en Frank Bommert de verkiezing van een nieuw fractiebestuur. Deze motie werd verworpen. Maar met het oog op de plannen voor een coalitie met SPD en Groenen was het evengoed een alarmsignaal. Van de 15 CDU-afgevaardigden stemden er namelijk zes voor de motie van Ludwig. Dit terwijl de voorgenomen coalitie van SPD, CDU en Groenen in de landdag slechts op een meerderheid van vijf zetels zou steunen.

Groenen waarschuwen voor rechtse overname CDU Brandenburg

Na het aftreden van Senftleben roemde het lijsttrekkersduo van de Groenen, Ursula Nonnemacher en Benjamin Raschke de CDU-politicus als het “liberale en ruimdenkende uithangbord van de CDU”. De Groenen waarschuwden dat een coalitie met hen niet mogelijk zou zijn als de rechtervleugel rond Ludwig en Bommert de CDU-fractie zou overnemen.

Puur rekenkundig is in de Brandenburgse landdag ook een coalitie van SPD, Die Linke en de Groenen of een coalitie van SPD, CDU en Freie Wähler mogelijk. Beide varianten zouden echter slechts een meerderheid van een zetel hebben.

Keniacoalitie enige realistische variant in Saksen

Ook in Saksen geldt een zogeheten Keniacoalitie van CDU, SPD en Groenen als de enige realistische variant, om zonder de AfD een getalsmatig stabiele regeringscoalitie te vormen. Maar net als in Potsdam verlopen ook in Dresden de voorbereidingen al stroef. Terwijl in Brandenburg het aftreden van de CDU-lijsttrekker voor scepsis bij de Groenen zorgde, irriteert de Groenen in Saksen een CDU-nominatie.

Daarbij gaat het om de kandidatuur voor het ambt van voorzitter van de Landdag. Bij een stemming in de CDU-fractie won de zittende voorzitter van de Landdag Matthias Rößler het van Andrea Dombois. Tijdens de campagne sprak Rößler zich voor een minderheidscoalitie en tegen samenwerking met de Groenen uit. Verder kwam Rößler onder vuur te liggen, omdat hij de voormalige chef van de binnenlandse veiligheidsdienst Hans-Georg Maaßen tijdens de campagne als spreker uitnodigde.

Veel conflictstof tussen CDU en Groenen in Saksen

Naast personele kwesties, zijn er in Saksen ook andere potentiële conflicten tussen CDU en Groenen. Op veel beleidsterreinen liggen de standpunten ver uit elkaar, van de Saksische politiewet tot het uitfaseren van steenkool en de Groene eis om leerlingen van verschillende niveau in het middelbaar onderwijs langer bij elkaar in de klas te laten zitten.

http://www.novini.nl/saksen-uitsluiten-coalitie-met-afd-riskant-voor-cdu/

Links eist grote concessies van CDU

De federale partijvoorzitter van de Groenen Robert Habeck zei kort na de verkiezingen al dat hij in coalitiebesprekingen grote concessies van de CDU verwacht. Ook de deelstaatpremier van Thüringen, Bodo Ramelow (Die Linke) deed inmiddels zijn duit in het zakje over de coalitievorming in Saksen. Ramelow, die sinds 2014 regeert met een coalitie van Die Linke, SPD en Groenen, waarschuwde: “Gedwongen coalities als afweer tegen de AfD brengen niets goeds.” Om vervolgens te verduidelijken dat hij daarmee niet bedoelde dat de CDU niet met links moest gaan regeren, maar dat de CDU de linkse partijen vooral hun zin moest geven.

Saksen-Anhalt laat zien dat Keniacoalitie weinig stabiel is

Maar hoeveel concessies de CDU ook aan SPD en Groenen doet, een garantie voor een stabiele regering is het niet. Dat blijkt wel uit het voorbeeld van Saksen-Anhalt. In Magdeburg regeert immers deelstaatpremier Reiner Haseloff (CDU) sinds 2016 met SPD en Groenen. Binnen Haseloffs partij klinkt regelmatig gemor dat hij te veel concessies aan de Groenen doet. Vooral in het landbouwbeleid, asielkwesties en het uitfaseren van steenkool liggen de opvattingen van CDU en Groenen dikwijls ver uit elkaar. Ook tussen belangrijke actoren in de coalitie lijkt het vertrouwen al zover verbruikt, dat er sprake is van een constante crisisstemming. Binnen deze tot nog toe enige Keniacoalitie kwam het reeds meermaals tot dusdanig oplopende conflicten dat de coalitie bijna sneuvelde.