Israël hartelijk aangemoedigd

De afgelopen maanden is Israël veel in het nieuws geweest. Trouwens, in welke periode is dat niet het geval? Dit speldenknopje op de wereldkaart is vrijwel dagelijks onderwerp van discussie in alle grote media op deze wereld. De laatste maanden kreeg Israël in de Nederlandse pers vooral aandacht vanwege het zogenaamde ontmoedigingsbeleid dat Nederland voert ten opzichte van Israël. Verschillende grote Nederlandse bedrijven (Vitens, Haskoning, PGGM) hebben hun samenwerking met Israëlische bedrijven verbroken. Waar gaat dit over? Wat heeft Israël misdaan?

Door: C.G. van der Staaij en D.J.H. van Dijk

Het ontmoedigingsbeleid houdt in dat onze regering Nederlandse bedrijven aanspreekt op het ontplooien van activiteiten in of ten behoeve van Israëlische nederzettingen. We hebben het dan over Judea, Samaria (de Westelijke Jordaanoever) en Oost-Jeruzalem. De regering verleent aan dergelijke activiteiten geen ondersteuning, omdat het bestaan van deze nederzettingen in strijd zou zijn met het internationaal recht.

De SGP heeft grote moeite met dit ontmoedigingsbeleid. Het schept een klimaat waarmee zakendoen met Israëlische bedrijven besmet raakt. Hierbij moet beseft worden dat de verwijzingen naar het internationaal recht aanvechtbaar zijn. Het internationaal recht heeft naar zijn aard een hoog politiek gehalte en kan niet vergeleken worden met nationaal recht. Bovendien mag nooit vergeten worden dat de betwiste gebieden in handen van Israël kwamen na een agressie-oorlog (in 1967) van Arabische staten. En dan gaat het ook nog om gebieden die Jordanië en Egypte in 1948 zonder enige rechtsgrond hadden ingenomen na hun aanval op de Joodse staat.

De betreffende nederzettingen zijn op grond van de met de Palestijnen gesloten Oslo-akkoorden momenteel inzet van onderhandelingen over de definitieve status. Aan de onderhandelingstafel moeten oplossingen worden gevonden en niet via oneigenlijke drukmiddelen die de vrede frustreren. Eenzijdige internationale druk op Israël versterkt slechts de weigering van de Palestijnen om het bestaansrecht van de Joodse democratische staat Israël te erkennen.

Ondertussen is Israël weer op negatieve wijze in het nieuws. De wereld ziet vaak niets anders dan het verweer van Israël en zij begrijpt er vanuit haar vrijheid dikwijls niets van. Gemakkelijke veroordelingen van Israël zijn het gevolg. Veel aandacht gaat zo naar de aangevochten positie die Israël in het Midden-Oosten inneemt. Maar Israël heeft zoveel méér te bieden. Israël is een goed functionerende democratische rechtsstaat. Op het gebied van ICT, innovatie en technologie is Israël een sterspeler. Israël heeft veel ervaring met de integratie van uiteenlopende bevolkingsgroepen. Persvrijheid en godsdienstvrijheid zijn in Israël geborgd. Slachtoffers van het Syrische conflict worden in Israëlische hospitalen verzorgd.

Daarom vond de SGP het belangrijk om een werkbezoek te brengen aan Israël met een positieve agenda! Daaraan is begin van dit jaar gestalte gegeven door een vierdaags werkbezoek aan dit land en de Palestijnse gebieden. Met SGP-parlementariërs uit de Tweede Kamer en het Europees Parlement, vergezeld door medewerkers, werd een leerzame reis afgelegd naar deze bewogen regio.

De timing van het werkbezoek kon niet beter. Juist tijdens deze reis verbrak het pensioenfonds PGGM – na Vitens en Haskoning – haar samenwerking met Israëlische partners. We konden nu uit eerste hand vernemen van Israëlische politici en topmensen uit het bedrijfsleven welke impact dergelijke stappen heeft. Zo spraken we met de directeur van Mekorot, een internationaal opererend en gerenommeerde Israëlisch waterbedrijf. Zij voelden zich bezoedeld door de door Vitens verbroken samenwerking.

De SGP brengt een werkbezoek aan het waterbedrijf Mekorot in Israël.

Datzelfde gevoel overheerste bij politici. Er gebeuren verschrikkelijke dingen in het Midden-Oosten, gruwelijke mensenschendingen en wrede conflicten. En dan wordt Israël behandelt als paria. Daarover waren zij verbijsterd. Israël is niet perfect, maar in vergelijking met omliggende landen een oase van stabiliteit en een prima functionerende rechtsstaat. Deze gevoelens van onrechtvaardigheid stimuleerden de SGP-delegatie om in zowel de Tweede Kamer als in het Europees Parlement stevig op te komen voor de veiligheid en economische belangen van Israël en de kwalijke effecten van het ontmoedigingsbeleid aan de kaak te stellen.

Na dit werkbezoek zijn er op initiatief van de SGP meerdere debatten over het ontmoedigingsbeleid geweest met minister Timmermans van Buitenlandse zaken. Tijdens die debatten heeft de SGP duidelijk gemaakt, dat zij het ontmoedigingsbeleid het liefst zo snel mogelijk zou laten oplossen in de Dode zee. Voor deze wens is echter geen Kamermeerderheid te mobiliseren. Gelet op die werkelijkheid heeft de SGP aan de minister gevraagd hoe hij voorkomt dat zijn ontmoedigingsbeleid uitdijt en we uiteindelijk in een boycotachtige sfeer terechtkomen. Met kracht is erop aangedrongen dat het kabinet moet uitstralen dat zakendoen met Israël legitiem en vanzelfsprekend is.

Overigens is voor het vredesproces minstens zo belangrijk dat het haatzaaien tegen Joden door Palestijnen in de media, in het onderwijs en tijdens publieke optredens van de Palestijnse autoriteiten, stopt. Zelfs Abbas, de huidige leider van de Palestijnse autoriteit, werkt mee aan de inhuldiging van terroristen die meerdere Joodse burgers hebben vermoord. Zo ontstaat er geen voedingsbodem voor vrede, maar voor genocide. De SGP wil dat financiële hulp aan de Palestijnse autoriteit afhankelijk wordt gemaakt van behaalde resultaten op dit terrein.

Uiteindelijk zijn de reeks debatten over dit trieste thema geëindigd met een lichtpuntje. Een ingediende motie van de SGP, gesteund door de ChristenUnie, kreeg een Kamermeerderheid achter zich. In deze motie is uitgesproken dat het Nederlandse kabinet op zichtbare en overtuigende wijze duidelijk moet maken dat zij economische relaties en samenwerking tussen Nederlandse en Israelische bedrijven aanmoedigt. De SGP zal al haar mogelijkheden benutten – voor en achter de schermen – om ervoor te zorgen dat deze motie royaal wordt uitgevoerd!