Had Anis Amri handlangers bij aanslag op Berlijnse kerstmarkt?

Een vreemd genoeg pas onlangs opgedoken video laat het vermoeden toe dat Anis Amri bij de aanslag in Berlijn met handlangers van de plaats delict vluchtte. Politie en openbaar ministerie verdedigen niettemin met klem de these dat Amri alleen handelde.

De aanslag van de afgewezen maar niet uitgezette Tunesische asielzoeker Anis Amri op de kerstmarkt in Berlijn op 19 december 2016 was de tot nu toe zwaarste islamistische aanslag op Duitse bodem. De dader was als risico bekend en in het vizier van verschillende overheidsdiensten. Niettemin kon hij zijn aanslag ongestoord uitvoeren. Ook bij de achtervolging en vlucht van de dader van de plaats delict liet men aanzienlijke steken vallen. Deze waren allemaal voorwerp van onderzoek in een daarna ingestelde onderzoekscommissie.

Amateurbeelden van Amri met mogelijke handlangers duiken op

Daar bleef het echter niet bij. Want ook in het onderzoek naar de aanslag, de manier waarop de slachtoffers herdacht werden en zelfs in de door de Duitse Bondsdag in 2018 ingestelde onderzoekscommissie heeft men steken laten vallen. Zo hebben leden van de onderzoekscommissie nu pas inzage in een tot voor kort niet openbare video-opname van de plaats delict. Het filmpje van 34 seconden lang werd op de avond van 19 december 2016 op de Breitscheidplatz tijdens en direct na de terroristische aanslag van Anis Amri opgenomen. Het gaat om amateurbeelden, gefilmd vanuit een nabijgelegen flat. Desalniettemin zijn de beelden scherp genoeg om het gerechtelijk onderzoek tot nu toe en vooral de direct na de aanslag afgekondigde versie dat Amri alleen handelde in twijfel te trekken.

Eerder al twijfel over stelling dat Amri alleen handelde

Direct na de aanslag bestond reeds twijfel over de stelling dat Amri alleen gehandeld zou hebben. Op de nu op televisie vertoonde nieuwe video is het gebeuren te zien rond de vrachtwagen waarmee Amri in de mensenmassa raasde. Daarbij kwamen elf mensen op de kerstmarkt om het leven. De Poolse vrachtwagenchauffeur had Amri eerder al doodgeschoten. De video toont de paniek en chaos nadat de vrachtwagen op de Budapester Straße tot stilstand is gekomen. Circa 40 meter verwijderd van de vrachtwagen liep een persoon met schoenen met witte zolen weg van de plaats delict in de richting van het metrostation Zoologischer Garten. Hem naderden drie andere personen. Men heeft de indruk dat ze bij elkaar horen.

Overheidsdiensten legden beelden als irrelevant terzijde

De betrokken overheidsdiensten argumenteerden tot nog toe steeds dat uit de videobeelden geen relevante gegevens voor het onderzoek of de vervolging naar voren kwamen. Steeds meer deskundigen twijfelen daar echter aan. Want op een andere video van een bewakingscamera van de Berliner Verkehrsbetriebe was te zien dat de aanslagpleger rode schoenen met witte zolen droeg. De man in de nieuwe video, die eveneens witte zolen draagt, waar drie anderen zich bij aansluiten, zou Amri kunnen zijn, de anderen zijn handlangers.

Handlangers mogelijk zelfde mensen die Amri hielpen vluchten

Ook als er voor de handlangers buiten het filmpje (nog) geen bewijzen zijn, stelt de opname deze kwestie opnieuw nadrukkelijk aan de orde. Het zou om dezelfde personen kunnen gaan, die hem mogelijk in de volgende vier dagen bij zijn vlucht dwars door West-Europa naar Italië hielpen. Dit alles ondanks intensieve klopjacht in heel Duitsland in de dagen voor Kerst. Pas op 23 december beëindigden politie-agenten in het Italiaanse Sesto San Giovanni zijn vlucht.

Duitse overheid speelt met veiligheid burgers

De vraag of Amri handlangers of helpers had, bleef in de evaluaties van de commissie tot nog toe compleet buiten beschouwing en lijkt de veiligheidsdiensten ook niet te interesseren. Zo speelt de Duitse overheid met de zekerheid van haar burgers. Want van eventuele handlangers die niet vastgenomen worden, gaat nog altijd een dreiging uit.

Dat Amri binnen een netwerk ageerde staat in ieder geval vast. Zo is bekend dat hij contacten onderhield in het salafistenmilieu rond de Berlijnse Fazilet-moskee. Ook connecties met groepen rond de eveneens Noord-Afrikaanse plegers van aanslagen in Frankrijk en België in 2015 en 2016 dringen zich op.