EU-voorzitter Slowakije: Terug naar intergouvernementele besluitvorming

De regeringen van de lidstaten moeten de leiding hebben in het bepalen van de koers van de Europese Unie en de Europese Commissie moet die besluiten alleen uitvoeren en de consistentie bewaken. Dat zeiden de Slowaakse premier Robert Fico en de minister van Buitenlandse Zaken Miroslav Lajcak op persconferenties in Bratislava aan de vooravond van het Slowaakse EU-voorzitterschap dat vandaag begint.

Premier Fico legde er de nadruk op dat het belangrijk is dat alle lidstaten zich kunnen vinden in besluiten van de EU. Hij noemde het besluit om immigranten te verdelen over de lidstaten en lidstaten die hier niet aan meewerken te beboeten als voorbeeld van een besluit waartegen veel weerstand bestaat bij verschillende lidstaten. Er moet volgens Fico meer besloten worden op basis van consensus in de Raad.

Minister van Buitenlandse Zaken Lajcak weidde gevraagd naar de uitspraak van Fico op een andere persconferentie wat  verder uit:

Ik denk dat dat logisch is, want dat is waar de Europese burgers wonen. Ze wonen niet in de instellingen, maar in de lidstaten. Dus het is logisch dat Europees beleid door de lidstaten wordt aangestuurd, op basis van overeenstemming tussen onze democratisch gekozen regeringsleiders.

Volgens Lajcak komt daar ook een groot deel van de onvrede onder burgers uit voort, dat ze “te veel van de instellingen en te weinig van de lidstaten” terug zien in de Europese beleidsagenda.

De minister verduidelijkte vervolgens dat het aan de lidstaten moet zijn om het beleid te bepalen en dat de Europese Commissie dat beleid vervolgens uit moet voeren en moet waken over de consistentie.

Vervolgens zette Lajcak uiteen hoe het instellen van de positie van de vaste Raadsvoorzitter en de Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken in het Verdrag van Lissabon, het belang van het roterende voorzitterschap had gereduceerd. Dat heeft echter de balans tussen de instellingen verstoord, net als het experiment met de EU-brede lijsttrekkers, de zogenaamde ‘Spitzenkandidaten’, voor het voorzitterschap van de Commissie.

Lajcak benadrukte echter nog eens dat de democratische legitimiteit bij de staats- en regeringshoofden ligt, die zijn gekozen en de 500 miljoen burgers vertegenwoordigen. Onder het Slowaakse voorzitterschap moet dat weer meer uit de verf komen.