De strijd om de macht in Syrië nadert stilaan zijn laatste fase, de finale. Na de bevrijding van het oostelijk deel en de omgeving van Aleppo in het najaar van 2016 en de bevrijding van het centraal- en oostelijk deel van het land op ISIS dit voorbije jaar is het nu de beurt aan het laatste grote stuk door jihadisten bezet gebied om in handen te vallen van het Syrische leger, de provincie Idlib. En dit vlot goed.
Stilaan wordt ook duidelijk welke militaire strategie de regering in Damascus hier volgt. Het is het in twee delen hakken van de provincie ter hoogte van de vroegere luchtmachtbasis van Abu ad Duhur. Het oostelijke deel van dit grotendeels door al Qaida bezette gebied is dan geheel afgesloten van het westelijke meer bevolkte deel. Zo te zien niet toevallig.
In de provincie leven immers heel veel vluchtelingen, geschat door de klassieke media op een 2 miljoen. Een klein deel ervan zijn familie en aanhangers van die terreurgroepen, en verder deels burgers die het ongeluk hebben aan de verkeerde, verliezende kant, van het front te zitten. Door het oostelijke dun bevolkte gebied uit te schakelen moet de neiging binnen die salafistische terreurgroepen voor vredesonderhandelingen/overgave groot worden.
En dit kan mensenlevens redden. Of groepen zoals al Qaida, Ahrar al Sham, Noer Din al Zinki en Jaysh al Islam wel daartoe bereid zijn is echter af te wachten. Bereidheid tot compromis hebben die groepen sinds het begin van de oorlog in 2011 nog nooit getoond. Het is dus twijfelachtig of ze dat ditmaal gaan tonen. Maar het risico op heel veel doden neemt dan wel toe.
De operatie ter verovering van de provincie Idlib begon geleidelijk eind november en heeft sindsdien al grote vooruitgang geboekt. Bijna dagelijks worden er meerdere dorpen en stadjes veroverd op die alliantie van salafistische terreurgroepen. Men heeft nu praktisch gezien het stadje Sinjar in handen, een belangrijk kruispunt van wegen op een 16 kilometer van Abu ad Duhur. De omsingeling is al begonnen.[1]
En van Abu ad Duhur is het maar 16 kilometer meer tot de noordelijke stellingen van het leger bij Kafr Haddad en Dulama. Of Al Qaida & Co bij de onderhandelingen in Genève, Astana of Sotsjii daarna als steeds nog het hoofd van president Assad gaan eisen valt nog te bezien.
Gaan zij de geschatte 2 miljoen burgers als gijzelaars gebruiken? De kans is reëel. Zij kunnen immers via hun vrienden in de massamedia en bij westerse regeringen dan medelijden opwekken en nog maar eens tonen wat een hondsbrutale moordenaar die Assad weer is. Je kan je zo al de vette koppen in onze media zien verschijnen.
En een oproep aan al Qaida tot het stoppen van het geweld en echte vredesgesprekken zal er bij het journaille wel niet bij zijn. Belangrijk zijn wel de toenemende geruchten dat de CIA nu effectief de geldstroom richting al Qaida heeft gestopt.
Al Qaida kan zo te zien geen kant meer op. Turkije wil vooral geen nieuwe vluchtelingengolf meer, staat tegenwoordig voor zover bekend nu vijandig tegenover die salafistische groepen en van enige serieuze weerstand van die jihadisten tegen het leger is sinds de start van dit offensief helemaal geen sprake meer.
Als er al eens sprake is van een tegenoffensief dan valt dit nog diezelfde dag in duigen. Na jaren van onderlinge gevechten tussen die verschillende groepen is er nu eindelijk opnieuw een zogenaamd eengemaakt hoofdkwartier waar alle terreurgroepen deel van uitmaken. Maar Ahrar al Sham, de tweede sterkste groep, weigert hieraan deel te nemen. Maar zelfs met die eengemaakte structuur lukt militair zo te zien niets nog.
Zeker is dat men in Damascus de tribunes al aan het oprichten is voor de grote overwinningsmars. Maar daarmee zijn alle problemen hier natuurlijk nog lang niet van de baan. Zo is er de vraag wat te doen met al die lokale milities.
En dan is er de nieuwe politieke structuur die men moet organiseren. Om de kwestie van de wederopbouw en het massale psychische en fysieke leed zeker niet te vergeten. Maar in 2018 stopt het militair geweld. Oef en hoera.
Tot begin vorig jaar zat men in onze massamedia te lachen met het idee dat het Syrische leger Syrië geheel kon heroveren. Niemand lacht hier nog mee. Schaamtegevoel doet hen zwijgen. Wel blijft er de kwestie van de Amerikaanse aanwezigheid.
Het lijkt echter eerder een probleem voor de VS dan voor Syrië. Inderdaad, men heeft inderdaad wel een serieus deel van de olie- en voedselproductie in handen. Maar het is de Syrische regering die dat allemaal koopt, niemand anders. En een andere koper is er niet.
Voor de VS en hun hieuw gevonden Syrische-Koerdische vrienden zit er weinig anders op dan te onderhandelen en hopen op een zo voor hen interessante serie voorwaarden. Grote eisen zal men echter niet kunnen stellen. Daarvoor is hun positie veel te zwak. Iemand het hoofd van Assad?
- Intussen is de stad Sinjar samen met enkele omliggende dorpen ook al in handen gevallen van het leger. Met de val van Sinjar wordt de bevoorrading van het zuidoostelijk front voor al Qaida wel een ernstig probleem.