Duitse Groenen kunnen niet wachten om te regeren. Maar met wie?

Jarenlang golden in Duitsland de Groenen als favoriete partner voor een coalitie onder leiding van de SPD. Nu zouden de krachtsverhoudingen wel eens kunnen veranderen. Bij de sociaaldemocraten neemt de nervositeit reeds toe.

In recente peilingen liggen de Groenen bijna gelijk met de SPD. In de komende verkiezingen voor de landdagen van Hessen en Beieren dreigen voor de sociaaldemocraten historisch slechte, maar voor de Groenen bijzonder goede resultaten. In Beieren lijken de Groenen de SPD zelfs voorbij te streven.

De directeur van opiniepeiler Forsa gelooft niet dat de sociaaldemocraten zich op termijn nog zullen herstellen. Duitsland kon wel eens een nieuwe rangorde van de partijen te wachten staan, aldus Manfred Güllner tegenover de Neue Osnabrücker Zeitung. “Tussen SPD en Groenen zouden de verhoudingen qua grootte ook op federaal niveau al snel omgekeerd kunnen worden. Om op een beeld van Gerhard Schröder voort te borduren: De Groenen hebben de kans, kok te zijn, terwijl de sociaaldemocraten zich met de rol van ober moeten verzoenen”, aldus Güllner verder.

De plaatsvervangende SPD-voorzitter Ralf Stegner appelleerde vorige week haast smekend aan de Groenen om ook in de toekomst voor samenwerking op links te kiezen: “De Groenen zijn nodig om een meerderheid buiten de Unie (van CDU en CSU, red.) tot stand te brengen.” In het partijenspectrum blijft de Unie volgens Ralf Stegner de hoofdtegenstander. “Het gaat erom weerwerk te leveren aan de rechtse partijen”, aldus Stegner tegenover dagblad Die Welt.

De Groenen-politicus Jürgen Trittin had daarvoor gesteld dat de SPD-top zich op een slingerkoers begeeft, waarmee die partij zou kunnen vastlopen: “De voorzitter Andrea Nahles en vice-bondskanselier Olaf Scholz lijken het zich gemakkelijk te willen maken in een Babylonische gevangenschap met CDU en CSU”, aldus de oud-minister van Milieu. In plaats van de Unie sterker te bestrijden, grenzen ze zich volgens hem nog scherper van de Groenen af.

De Groenen doen ondertussen hun eigen ding. Het nieuwe leidersduo toert al een paar weken door het land. ‘Des Glückes Unterpfand’ hebben Annalena Baerbock en Robert Habeck hun zomertoer gedoopt: “We willen weten wat dit land bij elkaar houdt”, zegt Baerbock. “We willen op reis gaan en zien: waar is eenheid, hoe versterken we onze vrijheid en ons recht.”

De verwijzingen naar het Duitse volkslied zijn niet per ongeluk. Verkiezingen worden vanouds in het midden gewonnen. De Groenen hebben nog altijd de reputatie van multiculti-utopisten. Sinds de telegenieke Habeck door de talkshows toert, schieten de percentages van de Groenen in de peilingen omhoog. De Sleeswijk-Holsteiner is weliswaar eerder van de linker partijvleugel, maar hij spant zich toenemend in om een burgerlijke toon aan te slaan.

De wil om te regeren is bij de Groenen namelijk erg groot. “Met de SPD wordt dat lastig, omdat ze eerder slinkt dan toeneemt”, aldus oud-partijleider Trittin. En Die Linke zou verscheurd kunnen worden door de oprichting van Sahra Wagenknechts beweging ‘Aufstehen’. De Groenen laten zelf echter ook geen uniforme indruk achter. De  premier van Baden-Württemberg Winfried Kretschmann zet zich al jaren in voor een federale coalitie van christendemocraten en Groenen, zoals dat in zijn deelstaat, maar ook in Hessen allang realiteit is.

http://www.novini.nl/beierse-landdag-fiasco-voor-csu-afd-maakt-kans-op-een-na-grootste-te-worden/

Intern wordt intussen zelfs over het ondenkbare gediscussieerd. Zouden de Groenen het zien zitten om in Beieren de CSU aan een regeringsmeerderheid te helpen? Waarschijnlijk is het vooralsnog niet. Want intern is er al weerstand tegen de koers van het leidersduo om zich af te zetten tegen de SPD. Zo maande plaatsvervangend voorzitter Jamila Schäfer de partijen links van de Unie de rangen te sluiten. “Belangrijk is dat we het progressieve deel van de samenleving niet als een koek zien, waarvan Linke, SPD en Groenen om het grootste stuk strijden”, aldus Schäfer tegenover Die Welt. “Maatschappelijke meerderheden kunnen veranderen. Hoe plausibeler we onze ideeën uitleggen, hoe groter de koek wordt”, vervolgde Schäfer en distantieerde zich daarmee duidelijk van Trittin.

De uitspraak van die laatste dat Groenen en SPD geen “van God gegeven partners” zijn, alarmeert de sociaaldemocraten. “Wij geven kennelijk betere antwoorden dan de sociaaldemocraten op de thema’s waar de mensen mee zitten, die zich zorgen maken om het sociale, gezondheid en de zorg”, aldus Trittin.  De woordvoerder van de Seeheimer Kreis, oftewel de rechter vleugel van de SPD, Johannes Kahrs sprak van “verbaal dringen”. De SPD werkt volgens hem vaak goed en succesvol samen met de Groenen. “Om nu met de Groenen te gaan vechten, is volstrekt overbodig”, aldus Kahrs tegenover omroep NDR.

“De leidende kracht van centrumlinks” willen de Groenen worden, zo luidt hun officiële lijn. Maar om te regeren zouden ze op federaal niveau wel meer dan één partner nodig hebben. Die Linke is hun verdacht, de SPD te onsuccesvol. “Vanwege de verschuiving naar rechts van de afgelopen jaren, is er momenteel objectief geen meerderheid links van het midden”, zei Trittin, die zich op de linker vleugel van de Groenen bevindt en ooit minister van Milieu was in een kabinet met de SPD. Linkse meerderheden zijn er volgens hem alleen in veel losse politieke vraagstukken. “Dat brengt zowel de SPD als de Groenen in de situatie dat ze feitelijk alleen de mogelijkheid hebben om te regeren als ze het linkse kamp weten te overstijgen.”

En zo komt de FDP in beeld. Dat de liberalen nog niet zo lang geleden een zogenaamde Jamaica-coalitie (CDU/CSU-Groenen-FDP) hebben laten mislukken, stoort veel Groenen nog altijd. Maar Robert Habeck wil grootmoedig zijn: “Onder democraten kan men altijd praten. En er zijn ook overlappingen met de FDP.”