Donetsk, Loegansk en Oekraïne wisselen gevangenen uit

Deze week hebben de Volksrepublieken Donetsk en Loegansk gevangen uitgeruild met Oekraïne. In totaal zijn 73 krijgsgevangen naar Oekraïne teruggekeerd en ongeveer 230 krijgsgevangenen zijn teruggekeerd naar de volksrepublieken. Met deze eerste gevangenenruil is een grote stap gemaakt in het uitvoeren van het Minsk II-akkoord.

Hiermee valt de ruil van gevangenen lager uit dan gepland. Oorspronkelijk zouden 74 gevangenen terugkeren naar Oekraïne en 306 gevangenen terugkeren naar de volksrepublieken. Het verschil wordt volgens Kiev ten dele verklaard doordat Oekraïne eerder al een deel van de gevangenen zou hebben vrijgelaten omdat zij hun straf uit hadden gezeten, een ander deel zou niet terug willen keren. Er is echter minstens een geval bekend van een gevangene die vlak voor de ruil niet terug kon keren naar Donbass. Ook zijn 15 Russische staatsburgers niet uitgeleverd omdat deze als drukmiddel worden gebruikt om ‘Oekraïense burgers uit Russische gevangenissen te krijgen’.

De gevangenenruil is een grote stap in het uitvoeren van het Minsk II-verdrag, waarin onder anderen af is gesproken dat alle gevangenen van de oorlog onderling moeten worden uitgewisseld. Over de uitruil van gevangenen is het afgelopen jaar weinig beweging geweest. De laatste ruil heeft plaats gevonden in december 2016.

Het ruilen van de gevangen wordt bemoeilijkt doordat Kiev en de volksrepublieken het moeilijk eens worden over een lijst van gevangenen. Ondanks dat Minsk stelt dat alle gevangenen van een kant moeten worden geruild voor alle gevangenen van de andere kant, kunnen de partijen het slecht eens worden over wie tot de gevangenen behoren. Dit komt doordat gevangen door Kiev worden geoormerkt als ‘terrorist’ of ‘saboteur’ in plaats van als krijgsgevangenen.

Woensdag kondigden Alexander Zakharchenko en Leonid Pasechnik (respectievelijk leider van de Volksrepubliek Donetsk en Loegansk) al een amnestie voor de gevangen aan. Kiev heeft tot nu toe geen amnestie verleend aan gevangen van de volksrepublieken omdat zij van mening is dat eerst verkiezingen plaats moeten vinden in de volksrepublieken.

De gevangenenruil wordt voltrokken in een periode waarin de spanningen in Oost-Oekraïne opnieuw lijken toe te nemen. Eerder kondigde Canada aan wapens te zullen leveren aan Oekraïne. De Russische Federatie trok daarop haar militaire waarnemers terug uit de Minsk-contactgroep die het staakt-het-vuren controleert. Kort daarna kwamen de VS met de mededeling dat er Javelin anti-tanksystemen en geweren zouden worden geleverd.

Novini interviewde de vertegenwoordiger van de LNR voor de gevangenenruil, Olga Kobtseva in juli.