Landen als Tsjechië en Slowakije, die geen vluchtelingen uit Syrië op willen nemen, hebben boter op hun hoofd. Uit een rapport van het Balkan Investigative Reporting Network (BIRN) komt naar voren dat deze landen, evenals diverse Balkanlanden wapens hebben verkocht aan islamistische rebellengroepen in Syrië, waaronder het Al Nusra-front en ‘Islamitische Staat’.
Volgens de studie van BIRN werden sinds 2012 wapens uit Kroatië, Tsjechië, Servië, Slowakije, Bulgarije, Roemenië, Bosnië-Herzegovina en Montenegro met een gezamenlijke waarde van 1,2 miljard euro via diverse Golfstaten naar Syrië geëxporteerd. De wapenvluchten gingen stuk voor stuk steunpunten van de Amerikaanse luchtmacht in het Midden-Oosten. De ontvangers van de wapens zouden het zogenaamde ‘Vrije Syrische Leger’, het Al Nusra-front en diverse andere islamistische groeperingen zijn geweest. Ook IS zou wapens uit Oost-Europa ontvangen hebben.
Bij de wapens gaat het niet slechts om kalasjnikovs, machinegeweren en raketwerpers, maar ook om tanks, luchtafweergeschut en raketsystemen. Robert Stephen Ford, Amerikaans ambassadeur in Syrië tussen 2011 en 2014, stelde tegenover BIRN dat de handel door de CIA gecoördineerd wordt.
Alles wijst er op dat de wapens naar groeperingen gaan die van zware mensenrechtenschendingen beschuldigd worden. Als dit klopt zijn de verkopen gezien het Internationaal Recht en in het bijzonder het VN Wapenhandelsverdrag, dat alle EU-lidstaten ondertekend en geratificeerd hebben, illegaal.
De onderzoeksjournalisten van BIRN wisten in de afgelopen 13 maanden 68 voor Syrië bestemde wapenvluchten als zodanig te identificeren.
De bewapening van rebellengroepen heeft bijgedragen aan het voortslepen van de burgeroorlog in Syrië en de ontheemding van grote aantallen inwoners van dat land.
EU-lidstaten als Tsjechië en Slowakije willen echter geen vluchtelingen uit Syrië opnemenen verzetten zich tegen plannen van de Europese Commissie om vluchtelingen – niet alleen uit Syrië – her te verdelen over EU-lidstaten. De Slowaakse regering stelt daarbij onder andere dat het land te arm is om vluchtelingen op te nemen. De beide landen leverden wapens aan Syrische groeperingen ter waarde van respectievelijk 240 miljoen en 192 miljoen euro.
BIRN is een netwerk van onderzoeksjournalisten uit diverse landen in voormalig Joegoslavië. Het wordt gefinancierd door diverse Westerse overheden, waaronder de Nederlandse en de Amerikaanse en door het Open Society-netwerk van George Soros. Door dit rapport worden echter niet slechts diverse Centraal-Europese en Balkan-staten geblameerd, maar ook de Verenigde Staten. De CIA en de Amerikaanse luchtmacht spelen immers een cruciale rol in de wapenhandel.