Dijsselbloem kan als voorzitter Eurogroep invloed Nederland vergroten

De benoeming van minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem als voorzitter van de Eurogroep lijkt zo goed als rond te zijn. Diverse media berichtten hier gisteren al over. Duistland was al voor, ook Frankrijk zou overstag zijn. Dijsselboem wordt de opvolger van de Luxemburgse premier Jean-Claude Juncker die dit jaar aftreedt. Wanneer Dijsselbloem wordt benoemd, blijft hij ook gewoon minister van financiën.

De vraag is natuurlijk wat dit inhoudt voor de positie van Nederland. De SP en PVV denken dat de Nederlandse onderhandelingspositie hiermee wordt ondermijnd en dienen daarom bezwaar in. SP-Kamerlid Harry van Bommel twittert “Dijsselbloem voorzitter vd eurogroep? Wat n slecht idee. Slecht voor onderhandelingspositie NL en waar haalt hij de tijd (4 u pd) vandaan?” Het Europees belang komt op de eerste plaats te staan, aldus PVV-Kamerlid Barry Madlener.

Wanneer Jeroen Dijsselbloem voorzitter wordt van de Eurogroep betekent dat niet dat hij tijdens de bijeenkomsten voorzitter en belangenbehartiger van Nederland tegelijk is. Nederland houdt een eigen stoel in de Eurogroep, die bezet zal worden door een andere afgevaardigde, die de Nederlandse eisen en wensen behartigt. Theoretisch is hier een strikte scheiding aan te brengen.

Dat Dijsselbloem hoge ogen gooit voor het voorzitterschap van de eurogroep lijkt ingegeven door het feit dat Nederland als één van de weinige landen in de groep nog een AAA-status heeft. Daarnaast zullen zijn persoonlijke kwaliteiten en hoe hij ligt bij zijn collega’s uiteraard een rol spelen. Vanaf het begin was echter al duidelijk dat men graag een voorzitter uit Nederland of Finland wilde. Het laat zich denken dat daarbij ook een rol speelde dat deze landen op diverse momenten in het ‘euroreddingsproces’ dwars hebben gelegen.

De vraag blijft dan ook relevant: een dubbelfunctie als deze, brengt dat geen grote nadelen met zich mee? De nieuwe afgevaardigde die de Nederlandse belangen behartigt is in Nederland verantwoording schuldig aan de Minister van Financiën, Jeroen Dijsselbloem dus, tevens voorzitter van de Eurogroep waar hij onpartijdig dient op te treden. De vraag of een voorzitter onpartijdig kan handelen wanneer onderwerpen op tafel komen waar hij als minister van een EU-land direct mee te maken heeft is dan ook legitiem.

De voorzitter van de Eurogroep heeft – dat heeft Juncker bewezen – veel invloed. Dijsselbloem kan door deze positie daadkrachtig beleid in de hand werken, zodat harde afspraken gemaakt kunnen worden waar niet mee geschipperd kan worden. Het is echter de vraag of het geluid van de Nederlandse regering in de eurogroep evenveel effect sorteert wanneer het niet door de minister naar voren wordt gebracht.