De mysterieuze verdwijning van Arjen Kamphuis

Noorse politie vindt kajak van Arjen Kamphuis, meldden de media op 13 september. Een paar dagen eerder had een visser al andere spullen gevonden van de vermiste Nederlander, waaronder zijn ID-bewijs. Na de vondst van de kajak vond de politie een peddel die waarschijnlijk van Kamphuis is. Kamphuis, een gerenommeerd cybersecurityspecialist, wordt sinds 20 augustus vermist. Hij is voor het laatst gezien bij het uitchecken van een hotel in Bodø, Noord-Noorwegen.

Alles aan de verdwijning van Arjen Kamphuis is raar. De vermissing is nu een maand geleden. Sindsdien zijn er spullen van de beveiligingsexpert gevonden: een kajak, een peddel, een ID-kaart. Wat er verder is gevonden heeft de politie in Noorwegen tot nu toe niet bekend gemaakt. Maar tien dagen nadat Kamphuis voor het laatst werd gezien is zijn telefoon 20 minuten actief en worden de simkaarten verwijderd en vervangen door een Duitse kaart. Dat gebeurt in Vikeså, op zo’n 1700 kilometer ten zuiden van Bodø. Een getuige verklaart dat hij Kamphuis die dag (30 augustus) in dat plaatsje heeft gezien. Er waren twee nog niet geïdentificeerde personen bij hem. Hoe kan iemand de telefoon van de cybersecurityexpert, die nu juist bekend staat om zijn uitstekende beveiliging van digitale apparatuur, activeren en een nieuwe simkaart plaatsen? Is Kamphuis het slachtoffer van een ongeluk – omgeslagen kajak in ijskoud water in een verraderlijke fjord, een misdrijf, of een in scene gezette verdwijning?

Een uitgebreide reconstructie in het Algemeen Dagblad van de verdwijning van Kamphuis werpt meer licht op de raadselen. Waarom boekte hij eerst een reis naar Spitsbergen, maar annuleerde hij die vlak voor vertrek? Waarom vervolgens voor een reis naar Noord-Noorwegen een dure kajak aanschaffen, terwijl hij het daar volgens vrienden nooit over had? Waarom heeft niemand hem, op de hotelreceptionisten na, gezien in Bodø? Wat heeft hij die tien dagen in het stadje, dat nu niet echt bekend staat als toeristische trekpleister, gedaan?

Cybersecurity

Er zijn een aantal aanwijzingen. Arjen Kamphuis is een cyberspecialist en ict-specialist op het gebied van privacy. Hij werkte voor diverse bedrijven en overheden om de online veiligheid te waarborgen. Maar Kamphuis had ook contact met Julian Assange en Wikileaks. “Hij is wereldwijd een van de meest prominente cybersecurity-experts van de wereld. Hij benadert het van de ethische kant en denkt na over hoe we ervoor zorgen dat onze maatschappij een vrije democratische rechtsstaat blijft in een tijd waarin we vaak online communiceren,” zei Ancilla van de Leest, voormalig lijsttrekker van de Piratenpartij en één van de beste vrienden van Kamphuis, in een radio-interview. Zij nuanceert overigens de Wikileaks-connectie, net als andere vrienden van Kamphuis. Silkie Carlo, directeur van Big Brother Watch en mede-auteur van een boek van Kamphuis over hoe je onder de radar van overheidsurveillance kan blijven, twitterde: “WikiLeaks might want to make this sound like it’s about them, but it is not … It makes me, and others, feel sick to my stomach to see Arjen being missing/out of contact reported like a WikiLeaks murder mystery.”

In Bodø is weinig te doen, maar net buiten de plaats is het hoofdkwartier van het Noorse leger en NAVO-steunpunt gevestigd in een ondergrondse bunker.

Het is echter wel opmerkelijk dat Bodø bekend staat als een van de grootste cybersecuritycentra ter wereld. In een voormalige Nazi-bunker in een berg in de buurt van het stadje huist het Joint Headquarters van het Noorse leger. In Bodø is ook een luchtmachtbasis die tevens dienstdoet als uitvalsbasis voor de Navo. In Fauske, op enkele kilometers van de plek waar de spullen van Kamphuis zijn gevonden, heeft de Noorse inlichtingendienst een basis waar gegevens worden verzameld en geanalyseerd die binnenkomen van satellieten. Voor een cybersecurityspecialist niet zomaar een plaats. Maar ook een plek die in het brandpunt van de inlichtingendiensten staat.

Een lege kajak

En dan is er de kajak. Op 28 april 1996 vindt een visser een lege kano op de oever van een zijrivier van de Potomac, Maryland. Negen dagen later wordt het lichaam van de kanoër gevonden. Het bleek te gaan om William Colby, gepensioneerd CIA-directeur. Colby leidde de Amerikaanse geheime dienst van 1973 tot 1976. In de decennia daarvoor had Colby, “the man nobody knew”, carrière gemaakt in de CIA en haar voorloper de OSS. Hij was actief als geheim agent in Europa tijdens de Tweede Wereldoorlog. Direct na het einde daarvan werd hij verantwoordelijk voor het opzetten van Gladio, het geheime paramilitaire ‘stay behind network’, dat tijdens een eventuele Sovjetbezetting in actie moest komen. In de jaren zeventig en tachtig was het betrokken bij een groot aantal ‘false flag’-aanslagen, ontvoeringen en sluipmoorden op vooraanstaande personen in Europa. In de jaren zestig was hij hoofd van de CIA in Vietnam en onder meer verantwoordelijk voor het geheime Phoenix-programma, waarin duizenden Vietnamezen werden vermoord die verdacht werden te werken voor de Vietcong.

CIA-directeur William Colby (links) in gesprek met o.a. president Ford in 1975

Maar halverwege de jaren zeventig klapt Colby uit de school. In de nasleep van Watergate kwamen de inlichtingdiensten steeds meer onder vuur te liggen. Het Amerikaanse Congres deed onderzoek. William Colby antwoordde openhartig op de vragen die hem werden gesteld en hij stelde een lijvig rapport samen over de illegale activiteiten die de CIA sinds 1945 had uitgevoerd. De veelzeggende titel van het rapport: ‘Family Jewels’. De CIA-directeur maakte hiermee geen vrienden. CIA-medewerkers noemden hem een verrader en onder druk van minister van Buitenlandse Zaken Henry Kissinger stuurde president Ford Colby de laan uit en verving hem door George H.W. Bush.

Vragen

Volgens de zoon van William Colby pleegde zijn vader zelfmoord. De officiële lezing houdt het op een ongeluk. Onderzoeksjournalist Zalin Grant, een kennis van Colby, is ervan overtuigd dat de oud-CIA baas is vermoord. De zaak Kamphuis is nog volledig open. Toch roepen zijn activiteiten in en rond de plaats waar hij logeerde heel veel vragen op, al was het alleen maar vanwege de betekenis van het Noorse stadje. Kamphuis zal niet de eerste zijn die op een raadselachtige manier van de aardbodem verdwijnt. De inlichtingdiensten hebben een lange staat van dienst als het gaat om ‘ongelukken’ en ‘verdwijningen’. Er is een lange lijst met eenzijdige verkeersongevallen, mensen die zomaar uit een raam vallen, ontploffende geisers en omgeslagen vaartuigen. Dat lot trof getuigen, journalisten, maar ook politici en zelfs mensen uit eigen gelederen.

Saillant detail in de levensloop van William Colby: in april 1945 werd hij als inlichtingenofficier gedropt achter vijandige linies… in Noorwegen.

In april 2017 interviewde Eric van de Beek Arjen Kamphuis voor Novini:

http://www.novini.nl/ieder-mens-wel-iets-verbergen/