Cyprus: Versplinterd parlement vanwege weerstand tegen bizonaal compromis

Na de verkiezingen van zondag op Cyprus, blijft de centrumrechtse Democratische Bundeling (DISY) de grootste partij in het Cypriotische parlement. Er zijn nu echter acht partijen in het parlement vertegenwoordigd in plaats van de vijf van voor de verkiezingen. Dat heeft onder andere te maken met het compromis met de Turken dat DISY voorstaat.

Het Cypriotische parlement telt 80 zetels, waarvan de 24 Turkse zetels keer op keer leeg blijven. In het noorden van het eiland besturen de Turken zichzelf, in hun eigen, alleen door Turkije erkende republiek. Voor de opdeling van het eiland woonden er ook in het noorden veel Grieken, die hun huizen door noodgedwongen hebben moeten achterlaten.

Nu regeringspartij DISY bereid lijkt te zijn tot een oplossing te komen waarin de beide delen van het eiland in een federatie samenkomen, roept dit dan ook weerstand op bij een deel van de Grieks-Cyprioten. Zij zijn het er begrijpelijk niet mee eens dat het noorden van het eiland als ‘Turks gebied’ erkend wordt.

Het compromis is gebaseerd op het zogenaamde Annan-plan, genoemd naar de toenmalige secretaris-generaal van de Verenigde Naties Kofi Annan. Het plan is door de Grieks-Cyprioten al eens verworpen in een referendum. In 2004 steunde slechts 24% van de Grieks-Cyprioten het plan.

Ook buiten Cyprus is het Annan-plan wel bekritiseerd, omdat het op gespannen voet staat met het internationaal recht en een instabiele situatie in stand zou houden.

De verdeeldheid over de vraag hoe het probleem van de verdeeldheid van het eiland aangepakt moet worden vertaald zich nu door in de versplintering van het parlement. De traditionele grote partijen, DISY en de communistische AKEL, beide voor het compromis, verloren zetels en houden er respectievelijk 18 en 15 over. Centrumpartij DIKO blijft stabiel op 9 en de sociaaldemocratische EDEK verliest een zetel en komt op 4. De groene KOP wint een zetel en heeft er nu 2.

Er hebben echter maar liefst drie nieuwe partijen zetels gewonnen in het Cypriotische parlement, de links-populistische Burgeralliantie (SYPOL), de nationaal-conservatieve Solidariteitsbeweging (KA) en het Grieks-nationalistische Nationaal Volksfront (ELAM), met respectievelijk 3, 3 en 2 zetels.

De Solidariteitsbeweging werd nog niet zo lang geleden opgericht door europarlementslid Eleni Theocharous. Theocharous was lid van DISY en zat als europarlementariër bij de fractie van de Europese Volkspartij (EPP). Uit onvrede met het door DISY voorgestane compromis inzake een federatie met Turks-Cyprus, stapte ze echter over naar de fractie van Europese Conservatieven en Hervormers (ECR) en richtte haar eigen nationaal-conservatieve en eurosceptische partij op. De kleine rechtse regeringspartij EVROKO (2 zetels) sloot zich daar al snel bij aan.

ELAM is een Grieks-nationalistische partij. Waar Theocharous een onafhankelijk en ongedeeld Cyprus voorstaat, streven de Grieks-nationalisten naar aansluiting bij Griekenland. ELAM wordt dan ook wel gezien als de Cyrpiotische afdeling van de Griekse Gouden Dageraad.

Naast de kwestie van de verdeeldheid van het eiland is ook het immigratievraagstuk een belangrijk speerpunt van zowel ELAM als KA.

De opkomst in de verkiezingen lag zo’n tien procentpunten lager dan bij de vorige parlementsverkiezingen. Dat is mede te verklaren uit afkeer van de recente corruptieschandalen en de omgang met de eurozone-bail-out.