Confrontatie in Zee van Azov heeft voorgeschiedenis

Opnieuw heeft zich een serieus incident voorgedaan vlakbij de Zee van Azov. Ditmaal heeft Rusland beslag gelegd op een aantal schepen van Oekraïne. De reden hiervoor zou zijn dat de schepen, die zich binnen de territoriale wateren van Rusland bevonden op het moment van het incident, weigerden bevelen van de Russische douane op te volgen. Bij het incident zou door Russische schepen geschoten zijn op de Oekraïense.

Op zondag gaf de Russische marine een aantal foto’s vrij van manoeuvres uitgevoerd door Russische en Oekraïense marineschepen. Op de foto is duidelijk te zien dat één van de Oekraïense schepen op ramkoers lag naar een (bijna) stilliggend Russisch douaneschip. Pas op het laatste moment brak het Oekraïense schip haar koers af.

The serious aggravation of the situation in the Black Sea. Straight confrontation between the ships of the ??#Russian #CoastGuard and the ships of the ??#Ukrainian #Navy. pic.twitter.com/dDbVQ1bjtw

— Capt(N) (@Capt_Navy) 25 november 2018

Rammen

Ook de Oekraïense marine publiceerde een foto van het rammen van een Oekraïense sleepboot door een Russisch schip van de kustwacht. Gemeld moet worden dat de foto waarschijnlijk is genomen vanaf het beeldscherm van een wapensysteem. Kort daarop publiceerde de Russische marine een video gemaakt vanaf de brug van het Russische douaneschip. Op de video is duidelijk te zien dat het Russische schip opzettelijk de Oekraïense sleepboot ramt. Direct na het incident werden twee SU25-grondaanvalsvliegtuigen en een KA52-gevechtshelikoper ingezet in het gebied rond de brug over de Straat van Kertsj.

Tijdens de confrontatie tussen de Russische en Oekraïense schepen zouden de Russische schepen hebben gevuurd op de Oekraïense. Hierbij zouden 3 tot 6 mensen gewond zijn geraakt. De drie Oekraïense marineschepen, inclusief de sleepboot werden vervolgens in beslag genomen door de Russische marine. De schepen liggen op het moment van schrijven in de haven van Kertsj en hun bemanning is gearresteerd.

#Ukraine #Crimea #Kerch
Pics of Ukrainian boats “Berdyansk”, “Nikopol” and “Yana” held in Kerch port. pic.twitter.com/lpXzw2iesh

— MrRevinsky (@Kyruer) 26 november 2018

Verklaring Rusland

De Russische FSB op de Krim verklaarde dat de Oekraïense schepen illegaal de grens over waren gestoken. De schepen zouden volgens de FSB gevaarlijke manoeuvres hebben uitgevoerd, ook zouden ze niet zijn opgenomen in een rooster voor doorgang van de straat. Doorvaart verloopt volgens persbureau TASS via een schema.

In een recente verklaring van de Russische minister van buitenlandse zaken, Sergej Lavrov, (overigens gemaakt de dag vóór het incident), stelde hij:

“Laat me jullie eraan herinneren dat de straat van Kertsj (waar het incident plaats zou vinden), geen straat is die wordt gereguleerd door de internationale wet. Het is een straat die Russisch is, en niet toevallig waren we daar genoodzaakt onze grenscontrole en militaire krachten te versterken in de regio, nadat Oekraïense overheidsfunctionarissen eenzijdig beloofden de brug op te blazen.”

Afsluiten Straat van Kertsj voor scheepvaart

Na het incident sloot Rusland de doorgang naar de Zee van Azov af. Rusland deed dit door een vrachtschip onder de brug te plaatsen waardoor doorvaart onmogelijk werd. Veel vrachtschepen (de meesten met Russische havens als eindbestemming) waren daardoor gedwongen te wachten tot hen doorvaart werd verleend. Inmiddels is de doorgang naar de Zee van Azov weer vrijgegeven. Op maandagmorgen om 10.00 uur was de doorvaart naar de Zee van Azov onder de Kertsj-brug door weer geopend.

Staat van beleg

Als antwoord op de beslaglegging op de Oekraïense schepen hebben de Oekraïense veiligheidsraad en de president en vanochtend aan het parlement voorgesteld een staat van beleg af te kondigen over geheel Oekraïne. De staat van beleg geldt vooralsnog voor een duur van 60 dagen.

Onder de staat van beleg zijn demonstraties en stakingen verboden. Ook worden verkiezingen uitgesteld onder de staat van beleg. Daarmee zou de staat van beleg zo’n twee maanden voor de presidentiële verkiezingen van 31 maart 2019 ten einde komen. Ook kunnen onder de staat van beleg media worden gesloten indien ze een grondwettelijke bedreiging vormen voor Oekraïne.

Verder meldde de generale staf van Oekraïne op Facebook dat de Nationale Veiligheidsraad het bevel had gegeven alle Oekraïense troepen in de hoogste staat van paraatheid te brengen.

Internationale reacties

Ook de VS, Canada en de NAVO veroordeelden het Russische handelen. De VN Veiligheidsraad komt vandaag bijeen over het incident. Een NAVO-woordvoerder verklaarde:

“De NAVO steunt Oekraïnes soevereiniteit en territoriale integriteit volledig, inclusief haar vrijheid van navigatie in haar territoriale wateren. We roepen Rusland op om ongehinderd toegang te geven tot Oekraïense havens in de Zee van Azov in overeenstemming met het internationale recht.”

Voorzitter van de Europese Commissie Donald Tusk liet zich in vergelijkbare termen uit:

“Ik veroordeel het Russische gebruik van geweld in de Zee van Azov. Russische autoriteiten moeten de Oekraïense matrozen en schepen teruggeven en zich onthouden van verdere provocaties. Ik heb de situaties besproken met president Porosjenko en zal zijn vertegenwoordiger later vandaag ontmoeten. Europa is verenigd in haar steun voor Oekraïne.”

Voorgeschiedenis

De situatie in de Zee van Azov is al lange tijd gespannen. In maart legde Oekraïne beslag op een Russisch schip omdat het de Krim had aangedaan. Rusland begon als antwoord met het uitgebreid inspecteren van vrachtschepen in de Zee van Azov. Recentelijk maakte de Oekraïense douane bekend dat inmiddels 15 schepen zijn vastgezet in Oekraïense havens voor het bezoeken van de Krim.