CDU en FDP zetten critici euroredding op zijspoor, CSU probeert AfD wind uit zeilen te nemen

Vooraanstaande critici van het euroreddingsbeleid zijn door CDU en FDP op een zijspoor gezet.

Klaus-Peter Willsch, bondsdaglid voor de CDU en met een goede score van 52,1% op eigen kracht herkozen, kan bijvoorbeeld niet aanblijven als voorzitter van de begrotingscommissie van het Duitse parlement. Willsch was de belangrijkste vertolker van kritiek op het euroreddingsfonds EFSF en het ESM binnen de CDU-fractie, maar zijn afwijkende geluid heeft hem deze positie gekost. Zijn suggestie, dat hij ook wel als gewoon lid in die belangrijke commissie wou plaats nemen, mocht niet baten. “Aangezien er een groot aantal nieuwe leden in de CDU-fractie zit, wilde de fractietop rond voorzitter Volker Kauder een voorbeeld stellen. Zo werken machtsapparaten nu eenmaal”, aldus Willsch tegenover een Duitse krant. “Het zogenaamde euroreddingsbeleid is in mijn ogen nog altijd economisch fundamenteel onjuist en tegenover komende generaties niet te verantwoorden. Daarbij komt dat het ook een bedreiging voor de vreedzame gezamenlijkheid in Europa vormt. Daaraan verandert niets door de strafmaatregel die tegen mij genomen is, dat zal ik ook gewoon duidelijk blijven zeggen”, zo benadrukt de politicus strijdbaar. In de afgelopen maanden ontving hij veel steunbetuigingen en e-mails waaruit hij afleidt dat een aanzienlijk deel van de CDU-kiezers afwijzend staan tegenover de diverse overtredingen van verdragen en de omzeiling van het verbod op staatsfinanciering door de Europese Centrale Bank (ECB) in het kader van de zogenaamde euroredding. Willsch denkt dat deze kiezers, juist doordat er binnen de CDU-fractie nog kritische stemmen waren, de CDU trouw zijn gebleven.

Met de demotie van Willsch heeft de leiding van de CDU-fractie echter een symbolische daad gesteld. De CDU geeft weliswaar toe dat er fouten zijn gemaakt bij de invoering van de euro, maar het euroreddingsbeleid staat niet ter discussie. Willsch belangrijkste medestander in de fractie, Wolfgang Bosbach, lijdt aan kanker, zodat Willsch alleen staat, van hem kan men zich niet zomaar ontdoen, maar er is hem op deze manier duidelijk de wacht aangezegd.

Critici van het euroreddingsbeleid zoals bondsdaglid Klaus-Peter Willsch en voormalig bondsdaglid Frank Schäffler (foto) zijn door CDU en FDP op een zijspoor gezet (foto: www.frank-schaeffler.de/studio kohlmeier).

Bij de liberale FDP, die niet meer in de bondsdag vertegenwoordigd is, bezint men zich niet op de vraag of het euroreddingsbeleid soms mede de oorzaak zou kunnen zijn van het slechte afsteken van de partij in de laatste verkiezingen. Nadat het kritische voormalig bondsdaglid Frank Schäffler is weggestemd voor het lidmaatschap van het partijbestuur, gaat de partijleiding vol voor een eurofiele koers. Inzake de EU heeft de FDP dan ook weinig onderscheidends te bieden. De partijleiding blinkt vooral uit in vreemd aandoende kritiek op de eurokritische Alternative für Deutschland. Zo noemde partijvoorzitter Christian Lindner die partij een ‘Bauernfängerpartei’, een partij die simpele zielen in het ootje neemt met andere woorden. En dat terwijl de partij doorgaans juist als ‘professorenpartij’ wordt weggezet, omdat er zoveel hoogleraren in de leiding zitten.

De AfD heeft zich intussen klaar gemaakt voor de verkiezingen voor het Europees Parlement. De partij heeft niet alleen kritiek op het euroreddingsbeleid, maar wil bijvoorbeeld ook dat Duitsland in overeenkomst met haar inwonertal meer gewicht krijgt in de EU-instellingen. Ze spreekt zich verder uit tegen de ‘Verenigde Staten van Europa’ als einddoel van de Europese integratie, maar wil daarentegen een EU van soevereine staten. Ook spreekt ze zich uit tegen een volledig EU-lidmaatschap voor Turkije en stelt dat vrij verkeer van personen tussen de EU en Turkije alleen tot stand kan komen na instemming daarmee in referenda in alle lidstaten.

De Beierse CSU heeft sinds de totstandkoming van de coalitieregering met CDU en SPD haar mild-eurokritische geluid weer uit de mottenballen gehaald. Partijvoorzitter Horst Seehofer is sluw genoeg om door te hebben dat er onder de bevolking genoeg frustratie met bepaalde aspecten van de Europese integratie bestaat om de AfD de wind in de zeilen te geven. De CSU heeft dan ook lak aan de ergernis die ze met haar mild-eurokritische speerpunten wekt bij de coalitiegenoten. Dat de uitgesproken eurocriticus Peter Gauweiler onlangs in het partijbestuur werd gekozen was al een duidelijk signaal van deze koers. Op haar congres legde Beierse partij dan ook vast dat men een kleinere Europese Commissie wil en referenda over belangrijke onderwerpen. Ook moet de EU zich bezig houden met de grote lijnen en niet met detailvragen. De CSU-koers ergert de coalitiegenoten wel, maar de standpunten zijn weinig concreet en het is vooral de toonzetting die anders is. Bij CDU en SPD weet men dus wel dat het vooral opportunistische profilering van de CSU is en dat eenmaal in Brussel de soep niet zo heet gegeten wordt als ze wordt opgediend.

De verkiezingen voor het Europees Parlement in mei zullen uitwijzen welke strategie beter werkt, die van CDU en FDP of die van CSU.