Op 14 november vorig jaar was Theresa Cheng, de Hongkongse minister van Justitie, op uitnodiging van het Britse Chartered Institute of Arbitrars naar de hoofdzetel in Londen gekomen voor een uitleg over de werking van Hongkong als centrum voor arbitrage rond allerlei geschillen tussen bedrijven onderling en met de overheid.
Arbitrage is een methode om rechtszaken te vermijden en alles binnenskamers te regelen. Hongkong is nu eenmaal een van ‘s werelds grootste financiële draaischijven en belangrijk op het vlak van de arbitrage. En dus was haar komst de meest logische zaak mogelijk.
Gewelddadige rellen
Het is een bezoek dat ze zich wel nog heel lang zal blijven herinneren. Voor haar leek het echter een routineklus. Londen kende ze uiteraard heel goed en bovendien was ze ooit voorzitter geweest van deze instelling. Dit ging dus vlot gaan, dacht ze vermoedelijk.
Maar in Hongkong was de toestand op dat ogenblik chaotisch met tienduizenden betogers, vooral studenten en ook scholieren, die op een uitermate gewelddadige wijze poogden de lokale regering te doen vallen en China zo te provoceren dat het haar leger ging laten ingrijpen. Een tweede Tiananmen dus met opnieuw een pak doden. Wat faalde.
Waarna een ‘verontwaardigde’ Verenigde Staten dan zoals met Tiananmen in 1989 nog maar eens sancties uitvaardigde tegen China en ditmaal ook Hongkong. Wie weet opnieuw gevolgd door de Europese Unie en Japan.
Kwestie van de pijn voor de Chinese regering zo groot mogelijk te maken. Kort ervoor was er ook de eerste dode gevallen. Een 70-jarige man die nadat hij tegen dit vandalisme had geprotesteerd door de betogers werd aangevallen en vermoord. Een andere tegenstander stak men dan weer in brand.
Wie had gedacht dat de Hongkongse minister daarom bij haar bezoek politiebewaking zou krijgen was echter verkeerd. Er was in de verste verten duidelijk geen politie te zien toen ze in Holborn in het centrum van de Britse hoofdstad naar haar afspraak trok.
Toen ze nog maar een honderd meter van de hoofdzetel van de organisatie op Bloomsbury Square verwijderd was verschenen plots een, naar gelang de bron, 30 tot 50 gemaskerden die de minister aanvielen en brutaal tegen de grond schopten en sloegen. Resultaat een gebroken arm en een ontwricht hand die hospitalisatie en weken revalidatie vergden.
Wie die gemaskerden waren is na meer dan zes maanden officieel nog steeds niet geweten. Ondanks de massa’s camera’s die de Londense straten sieren. De aanvallers spraken Kantonnees, het dialect van Hongkong en de erom liggende provincie Guandong. Arrestaties werden niet verricht en het was het personeel van het instituut dat haar wist te ontzetten. De politie was nergens te bespeuren.
Protest China en Hongkong
Natuurlijk was er onmiddellijk een publiek protest van zowel het vertegenwoordigingskantoor van Hongkong in Londen als van de Chinese ambassade die beiden ook een gerechtelijk onderzoek en maatregelen vroegen.
De politie zou, volgens zowel de televisiezender Euronews als de Londense krant Evening Standerd een onderzoek naar de zaak doen (1). Zeer opmerkelijk was echter de reactie op het incident van de Britse conservatieve regering van toen nog Theresa May. Die stelde: “Zich zorgen te maken”. Zorgen? Over wat? De verkeerde arm gebroken misschien?
Terwijl Hongkong en China een veroordeling van die aanval op een minister van hun regering vroegen toonde Londen zich alleen maar ‘bezorgd’. Een veroordeling in welke termen dan ook van die aanval kon er niet eens af. Het toont perfect welke de positie van Theresa May en haar regering over de rellen in Hongkong juist was.
Men moest immers al stekeblind zijn om niet te zien dat die extreem gewelddadige revolte in Hongkong toen niet alleen gebeurde in nauw overleg met de VS maar ook de volle steun had van de Britse regering. En dus was de Britse regering ‘bezorgd’.
Intussen zijn we al meer dan 6 maanden later maar van enige politieactie is kijkend naar de media niets te horen of te zien. Geen arrestaties, geen actualisatie van het onderzoek, geen persbericht of welke mededeling over deze zaak dan ook. Ook de Britse regering van nu Boris Johnson zwijgt. Het is wat Londen betreft een afgesloten dossier. Dat lijkt duidelijk.
Freedom of No Information Act
Navraag hierover via de Freedom of Information Act bij de Londense Metropolitan Police Service (MPS) leverde ook in beroep niets op. De vragen waren nochtans simpel: Is er een onderzoek van de politie en zijn er al mensen aangehouden of in verdenking gesteld?
Simpele vragen waar je in welk gerechtelijk dossier ook als journalist zo vlot antwoorden krijgt. Zeker daar het hier een bezoekend minister betrof en de zaak in het openbaar gebeurde en toch wel grote beroering veroorzaakte. Zelfs internationaal.
“We kunnen het noch bevestigen, noch ontkennen”, was ook in beroep het antwoord van de MPS. De reden was voor hen simpel. Zo stelt men dat hierop met ja of neen antwoorden bepaalde personen schade zou kunnen berokkenen en om reden van privacy kon zij daarom hierop noch met ja of neen antwoorden.
Maar hoe hier op die twee vragen antwoorden schade zou kunnen berokkenen aan wie dan ook is wel bijzonder raar daar de feiten toen wereldwijd in de media rondgingen en men ook geen namen van eventueel gearresteerden vroeg.
Het publiek mag het niet weten
“Alhoewel gij in uw vraag geen namen noemt zou ons antwoord (indien we die info hadden) leiden tot de identificatie van de betrokken individuen”, stelde de MPS op pagina 5 van hun lijvig maar 14 pagina’s rond de pot draaiend antwoord. Wat verder op pagina 7 komt de echte aap dan uit de mouw gekropen en geeft men omfloerst de ware reden om het antwoord te weigeren op die twee gewone vragen.
“Indien we die (info, nvdr,) hadden zou het vrijgeven van die informatie kunnen leiden tot een grotere publieke participatie en debat met betrekking tot het politieoptreden hier. Het zou er ook toe kunnen leiden dat leden van het publiek om rekenschap vragen van de overheden en zo goed geïnformeerde keuzes te maken.”
Met andere woorden. Het publiek mag hier niet weten wat er aan de hand is en wil de daders beschermen nemen en in wezen op die wijze ze zelfs steunen. Waarop dan natuurlijk de vraag komt: Wie waren die aanvallers dan? Een door de Britse overheid ingehuurde knokploeg? En is dit de verklaring waarom de minister die avond geen politiebescherming had?
Uiteindelijk steunt de Britse regering in Hongkong de massale vernielingen, geweld tegen burgers en politie met zelfs moord en poging tot moord. En dan is het neerslagen van een minister van die regering voor Londen klein bier. Het toont ook dat die fameuze Freedom of Information Act waardeloos is.
Artikel 23
Intussen heeft China met steun van de Hongkongse regering eindelijk maatregelen genomen om het politiek geweld onder controle te brengen. Probleem was artikel 23 van de basiswet van 1997, de grondwet van deze regio. Nog tegen augustus gaat het Staand Comité van het Chinese parlement dit artikel dat onder meer gaat over landverraad, poging tot afscheiding, terrorisme en buitenlandse inmenging goedkeuren.
Het invullen hiervan was in 1997 door China overgelaten aan Hongkong. In 2003 poogde Hongkong dit dan te laten goedkeuren maar dit faalde wegens lokaal verzet, aangevuurd door de VS en het Verenigd Koninkrijk.
En gezien de toestand in Hongkong zal, vreest China, het dat ook de komende jaren niet lukken. Daarom dat China dit per decreet zal doen waarna het automatisch in de vroegere Britse kroonkolonie wet wordt.
Men is er namelijk vanuit de VS en met steun van onder meer Jimmy Lai, de uitgever van Apple Daily de grootste krant in Hongkong, in geslaagd om veel inwoners van deze regio op te zetten tegen China. Een fenomeen dat onderhuids al decennia leefde maar dankzij een goed uitgebouwd propagandanetwerk almaar meer aanhang kreeg.
Met zelfs steeds luider geroep om onafhankelijkheid. Een dodelijke zonde voor alle Chinese leiders die hun land zijn positie van vroeger terug willen zien innemen. Eeuwenlang was het immers een der grootmachten in de wereld die het dankzij vooral de Britten en ook Japan vanaf de negentiende eeuw met o.m. de Opiumoorlogen verloor.
Chinees nationalisme
En in wezen is China na veertig jaar economische groei terug op dit punt geraakt. Volgens het door het IMF gebruikte systeem van koopkrachtpariteit zelfs een 33% groter dan de VS. (27,8 biljoen $ versus 20,2 biljoen $) En dat poogt men in de VS nu met alle mogelijke middelen te verhinderen door China zoveel als mogelijk te kortwieken. De VS willen immers de enige wereldmacht blijven.
Zo steunt Washington de gewelddadige bewegingen in Xinjiang, met de salafistische terreurgroepen van Oeigoeren, in Tibet met de aanhangers van de Dalai Lama en in Hongkong. Ook steunt men nu voluit de huidige regering in Taiwan in haar streven om zich officieel af te scheiden van China (2). Met provocaties en harde woorden o.a. rond de coronacrisis tot gevolg. Met een pers die aan de Taiwanese lippen hangt.
Geen verwondering daarom dat onze media al die door de VS gefinancierde bewegingen als helden zien. Het zijn de goeden versus een duivelse regering. Een klassiek verhaal dat we ook kennen van onder meer Irak, Syrië, Egypte, Joegoslavië, Rusland, Libië, Iran, enzovoort.
Maar door het eenzijdig invoeren van die nog uit te werken Chinese veiligheidswet – Legco moet er niet over stemmen – is China en Hongkong beter gewapend om op te treden tegen die Amerikaanse en ook Britse plannen.
Jimmy Lai
Veel hangt natuurlijk af van de wettekst en nog meer misschien van de interpretatie ervan. Het is duidelijk dat figuren als krantenuitgever Jimmy Lai, advocaat Martin Lee en de jonge studentenleider Joshua Wong nauw samenwerken met de VS om Hongkong te destabiliseren en zo China te provoceren.
En ook dat mensen als Martin Lee en de gewezen journaliste Emily Lau dit fysiek geweld tegen burgers, moord en het vernielen van die eigendommen en het parlement mee steunden. Een veroordeling ervan is op het internet niet te vinden.Ze uiten wel geen openbare steun aan die vernielzucht maar een afkeuring kon er tot heden voor zover geweten niet af.
Martin Lee van de Democratische Partij en Jimmy Lai werden recent al in beschuldiging gesteld wegens het deelnemen aan illegale betogingen. Toen de eerst toegelaten manifestaties in juni vorig jaar ontaarden in grootschalig geweld werden nadien praktisch alle protestmarsen verboden.
Of het zover zal komen dat ook Jimmy Lai en zijn Apple Daily wordt aangepakt is een belangrijke vraag. Het latente racisme dat in Hongkong al decennia, en dus ook onder de Britten, aanwezig is wordt door Jimmy Lai via zijn niet aflatende ophitsing door Apple Daily steeds groter gemaakt. En Jimmy Lai is kind aan huis bij de extremisten binnen de Amerikaanse Republikeinse Partij. John Bolton en Mike Pompeo zijn vrienden.
Intussen is in de Legco in Hongkong een wet in behandeling die het beledigen van het Chinees volkslied, Mars van de Vrijwilligers, strafbaar zal maken. Het gaat in de Legco begin juni naar zijn laatste stemronde en wordt dan wet. Men gaat die opstandelingen dus strenger kunnen aanpakken. En dat zal gebeuren.
En zoals verwacht kwam de harde kern van die rebellen hiertegen vorige week in verzet. Daarbij stellende dat dit het einde is van Hongkong en de in 1997 tussen China en het Verenigd Koninkrijk afgesproken politiek van ‘een land, twee system’. Het einde van onze vrijheid klinkt het bij mensen als Joshua Wong, de nieuwe posterboy van de VS en de westerse massamedia.
De betogingen waren echter beperkt tot enkele duizenden en gemakkelijk onder controle te houden door de politie. Er werden maar een paar honderd betogers opgepakt, veelal voor identificatie. De ordediensten waren ditmaal ook nog veel beter voorbereid dan vorig jaar. Het geweld tegen burgers en politie van die betogers was trouwens ook beperkt.
Grenville Cross
Ook onze media praten zoals verwacht deze visie van de VS slaafs naar de mond. De vrijheid is in gevaar klinkt het. Onzin zegt de Britse gewezen topmagistraat Grenville Cross die van 1997 tot 2009 in Hong Kong Director of Public Prosecution was, de hoofdaanklager dus.
Hij stelt het in een recent opiniestuk in de South China Morning Post zo (3):
Although Article 23 is mandatory, the national security laws have still, after 23 years, not been enacted. While there is no timetable for implementation, it was obviously expected within a reasonable time…..
Alhoewel artikel 23 verplicht is is er 23 jaar nadien nog steeds geen nationale veiligheidswet. En alhoewel er geen tijdschema voor voorzien is is het toch begrijpelijk dat dit binnen een redelijke termijn dient te gebeuren.
It is paradoxical that those who have most strenuously opposed its enactment, such as former governor Chris Patten, who in February said he was “surprised and saddened” that Article 23 was again being mooted are the very same people who wax loudest about Beijing’s alleged non-compliance with the Basic Law. The Basic Law, after all, is a two-way street, and Hong Kong has fallen down on its responsibilities towards the country.
Het is paradoxaal dat diegene die protesteren tegen het invullen van artikel 23, zoals de vorige Britse gouverneur Chris Patten (4), nu nog in februari stellen verrast en triest te zijn door die plannen. En dat Beijing dit plande een breuk met de grondwet betekent. Uiteindelijk is deze grondwet een zaak van China en Hongkong waarbij die laatste verzaakte aan zijn verantwoordelijkheid tegenover China.
Wat China dus nu gaat doen is dit hiaat in de wetgeving invullen zeker nu de VS poogt haar wil via die opstandelingen door te drijven. En de toestand in Hongkong blijft gevaarlijk. Zo werden in maart alleen al 2,6 ton explosieven ontdekt en vijf vuurwapens in beslag genomen. De vrees voor extra geweld lijkt dan ook gerechtvaardigd.
Het radicaliseren van kinderen van 18 jaar en minder tot zelfs 12 jaar is met een professionele omkadering immers niet zo heel moeilijk. En de VS weet beter dan wie ook hoe dat aan te pakken. Uiteindelijk waren de rellen van juni tot in november vorig jaar uitzonderlijk brutaal.
Zo werden honderden burgers door de betogers in het hospitaal geslagen, een burger in brand gestoken en een gedood terwijl men een politieman neerstak. Ook werden massa’s brandbommen naar de politie gegooid, het parlementsgebouw, universiteiten en de metro en de luchthaven grondig vernield. Dikwijls zelfs door kinderen van 12 jaar.
Dat er daarbij – behoudens een ongeluk – langs de betogerszijde geen doden vielen toont trouwens de professionaliteit van de lokale politie. Het was bijvoorbeeld recent in Frankrijk met de Gele Hesjes en nu in de VS wel anders.
Joshua Wong
Maar dat was voor onze pers geen probleem om continu van politiegeweld te spreken en die rellenschoppers te bestempelen als de ‘democratische’ oppositie. Het is een klassiek fenomeen.
Opstandelingen die de steun van de VS krijgen, of dat nu vroeger in Vietnam was of recenter in Oekraïne, Iran, Joegoslavië of Syrië, zijn de goeden. Zelfs al waren ze hondsbrutaal, het blijven voor onze massamedia democratische vrijheidsstrijders.
Opvallend is wel dat het verzet in Hongkong tegen China lijkt af te nemen. De twee recente betogingen lokten wel een pak betogers maar zeker niet meer de vele tienduizenden van vorig jaar. Dat blijkt ook uit de verhalen van The Financial Times die het had over afkalvende steun.
Er komen kortelings echter nog cruciale data. Zo wordt eerstdaags de goedkeuring verwacht van de wet over het beledigen van het Chinese volkslied. En in augustus zal de nieuwe veiligheidswet (artikel 23) door het Staand Comité van het Chinees parlement goedgekeurd worden. Belangrijk zijn ook de voor september voorziene verkiezingen voor het parlement, de Legco. Men verwacht hier een overwinning voor de oppositie.
Vandaar dat men hier snel die wetten nog wil laten goedkeuren. Het is duidelijk wat de VS ook wil realiseren China hier geen enkele duimbreed zal toegeven. Voor hen zal het keizerrijk één of niet zijn. In 1997 beloofde China dat Hongkong via het systeem van een land en twee systemen een grote vorm van autonomie ging krijgen.
Maar grote autonomie is niet hetzelfde als totale autonomie. Groot is een relatief begrip in te vullen door de noden van de dag. Hongkong zal altijd binnen China een apart geval zijn maar er is voor Beijing maar een weg voorwaarts en dat is die van de trage maar gestage assimilatie. Het temmen is nu begonnen.
En voor de leiders van die opstand rest hen alleen dit aanvaarden of ballingschap. En figuren als Joshua Wong zullen in de VS wel een vetbetaalde job vinden. Wie weet is er voor hem een zoveelste prestigieuze door de media opgeklopte prijs…. Die van de vrijheid? En dat de VS moord en brand schreeuwt zal op Beijing niet de minste indruk maken. Eenheid is DE rode Chinese lijn. Dat weet Washington trouwens heel goed.
En bovendien staat de VS hier steeds meer geïsoleerd. Tijdens een interne discussie in de EU over hoe men moest reageren stond alleen Zweden pal achter de VS. De rest wil gewoon een tussenpositie innemen. China is wel een rivaal maar ook een handelspartner die men broodnodig heeft. Washington kan de pot op.
Zelfs binnen het clubje van de zogenaamde ‘Five Eyes’, het samenwerkingsverband van de spionagediensten van de VS met het Verenigd Koninkrijk en haar drie blanke ex-koloniën, Canada, Australië en Nieuw-Zeeland, was er dissidentie. Nieuw-Zeeland produceerde dan maar een eigen verklaring los van de partners. Zelfs hier kalft de macht van de VS af.
Noten
1) Euronews, 15 november 2019, Rachael Kennedy, ‘British police probe alleged assault of Hong Kong justice secretary Teresa Cheng’. https://www.euronews.com/2019/11/15/british-police-probe-alleged-assault-of-hong-kong-justice-secretary-teresa-cheng
Evening Standaard, 15 november 2019, Sean Morrison, ‘Hong Kong justice secretary Teresa Cheng ‘seriously injured’ as she is ‘attacked’ by protesters while visiting London’. https://www.standard.co.uk/news/london/hong-kong-justice-secretary-seriously-hurt-as-she-is-attacked-by-protesters-in-london-a4287806.html
2) De kwestie van Taiwan is een reliek van de Chinese burgeroorlog die van 1911 en de val van het keizerrijk duurde tot 1949 en de overwinning van de Chinese KP met Mao Zedong. Het eiland was origineel bevolkt door etnische groepen die verwant zijn met die uit de Filippijnen. Zij leven er nog als een kleine minderheid.
De komst van Nederlandse en Spaanse veroveraars in de zeventiende eeuw zorgde voor een kort intermezzo waarbij die elkaar bevochten vanuit o.m. Fort Zeelandia bij de stad Tainan. Met de Nederlanders die het haalden. Er woonden toen ook al veel Chinese vissers, piraten en handelaars.
Dat werd verstoord door de machtsstrijd in China tussen de Mantsjoes die de laatste Chinese dynastie van de Qing installeerden en de naar het zuiden gevluchte aanhangers van de Ming keizers. Onder leiding van de Chinese ambtenaar Zheng Chenggong (Koxinga) (1624-1661) verjoeg die de Nederlanders en claimde het eiland voor zijn Koninkrijk van Tungning. Tot de Qing in 1683 het eiland veroverden.
In 1895 bezette Japan Taiwan waarna het in 1945 na de Japanse nederlaag terug naar China en de regering van de Kwomintang van Chiang Kai-shek ging. Na de nederlaag tegen de Chinese KP trok deze zich terug op het eiland. Een integratie die zeer moeilijk verliep.
Van hieruit claimde hij de rest van het grote China als het zijne. Taiwan heeft daardoor een aparte geschiedenis voor een groot deel los van China zelf verliep. Het had trouwens al onder het keizerrijk een moeilijke relatie met China.
Officieel is die claim van de Kwomintang er nog steeds. In kaarten eisen ze niet alleen de Zuid-Chinese Zee op maar zelfs Mongolië. Het noemt zich officieel ook nog steeds de Republiek China met de vlag van toen.
3) South China Morning Post, 29 mei 2020, Grenville Cross, ‘If Hong Kong had enacted national security laws on its own, Beijing wouldn’t be stepping in’. https://www.scmp.com/comment/opinion/article/3086440/if-hong-kong-had-enacted-national-security-laws-its-own-beijing.
4) Chris Patten is de Britse conservatieve politicus die ook de laatste gouverneur van Hongkong was en de overdracht regelde. Eerst poogde de Britse premier Margaret Thatcher bij de start van de onderhandelingen met China Hongkong voor de Britten te behouden. Maar dat werd nog diezelfde minuut door de Chinese leider Deng Xiaoping van tafel geveegd. Nu zit Chris Patten die onder zijn bewind zelf het koloniaal systeem behield te ijveren voor meer…. democratie in Hongkong.