Bereidt Porosjenko zijn vertrek voor?

In Kiev doet het gerucht de ronde dat president Petro Porosjenko zich klaar maakt om het land te ontvluchten. Het gerucht werd op gang gebracht door oud-parlementslid Vladimir Olejnik, die Porosjenko er op Twitter van beschuldigde dat hij voorbereidingen heeft getroffen om zich in Spanje te vestigen.

Olejnik trad daarbij ook in detail, zo zou de president geld en kunstvoorwerpen met twee vluchten als diplomatieke vracht naar Marbella aan de Costa del Sol gestuurd hebben. De oud-parlementariër zou deze informatie hebben gekregen van douaniers en agenten van de Oekraïense inlichtingendienst SBU. De beschuldigingen hebben een zekere mate van aannemelijkheid, aangezien de plaatsvervangende openbaar aanklager Renat Kusmin, een gerenommeerd jurist, in overleg met SBU-directeur Vasili Grizak overweegt een strafrechtelijk onderzoek in te stellen tegen Porosjenko en de leiding van zijn bedrijf Roshen vanwege landverraad. De reden daarvoor is dat terwijl Porosjenko publiekelijk van een ‘oorlog tegen Rusland’ spreekt, hij als ondernemer nog altijd zaken doet met de vermaledijde buur.

Zakenimperium

Voor de verkiezing tot president had Porosjenko belooft zich van zijn firma’s en investeringen los te maken, het moest afgelopen zijn met de oligarcheneconomie. Hij lijkt er echter niet geheel in geslaagd te zijn, hoewel hij in het geval van zijn chocolade- en snoepgoedimperium Roshen zelfs Rothschild als bemiddelaar voor verkoop inschakelde. Zo kan het dat Porosjenko, die tijdens zijn presidentschap tot zover nog verder opgeklommen is op de lijst van rijkste mannen van Oekraïne, momenteel naar eigen zeggen over 104 bedrijven en enkele fondsen beschikt. Daarbij komt een kunstverzameling, een vloot luxe auto’s, tienduizenden hectares landbouwgrond en het nodige vastgoed. Dit zakenimperium wordt aangevoerd vanuit zijn ‘kasteeltje’ in Kosin bij Kiev, dat in een parktuin van meerder hectares groot staat, met stallen en diverse bijgebouwen en onderkomens voor het personeel.

Geen wonder dat men dan wel eens het overzicht kan verliezen. En dat brengt ons bij Spanje. Want ook daar beschikt Porosjenko over een villa van zulke afmetingen dat hij niet veel hoeft onder te doen voor zijn bescheiden stulpje in Kosin. In afwezigheid van de heer des huizes, houdt zijn goede vriend, de Oekraïense ambassadeur in Spanje, een oogje in het zeil. Bij zijn jongste belastingaangifte is hij dit Spaanse huis echter helemaal vergeten en moest hij door nieuwsgierige journalisten van de Oekraïense televisie er aan herinnerd worden. De waarde van het zomerhuisje ligt rond de vier miljoen euro.

Voor Porosjenko kon het Spaanse huis op termijn wel eens een aantrekkelijker optie worden dan het Oekraïense, aangezien reeds in augustus vorig jaar een peiling aangaf dat de helft van de bevolking vervroegde presidents- en parlementsverkiezingen wilde. In de peilingen zijn Porosjenko en zijn partij intussen fors gedaald, waarbij hij de laatste tijd Julia Timosjenko voor moet laten gaan. Reden genoeg om het geld onder het matras nog eens na te tellen.

Slechte peilingen alleen zijn echter niet genoeg om de Oekraïense president tot aftreden te dwingen. De ontwikkelingen in Amerika zouden daar ook een belangrijke rol in kunnen spelen. De opstelling van Amerika is momenteel echter wat ambivalent.

Dodelijke wapens

Enerzijds heeft het Amerikaanse Congres begin deze maand voorgesteld de militaire steun aan Oekraïne terug te schroeven van 350 miljoen naar 150 miljoen dollar. Als dit wetsontwerp aangenomen zou worden door het Congres en door de president ondertekend zou worden, zou dat een duidelijk merkbare ingreep zijn, in het bijzonder tegen de achtergrond van het uitblijvende succes van het Oekraïense leger in het Donetskbekken.

Anderzijds is hetzelfde Congres voornemens om Kiev, anders dan voorheen ook financiële middelen voor de koop van dodelijke wapens beschikbaar te stellen, wat uiteraard ook ten goede kan komen aan het Amerikaanse militair-industrieel complex.

Sergej Zjelezniak, lid van de commissie voor Buitenlandse Zaken van de Russische Doema, houdt dit voornemens van het Amerikaanse congres voor een gevaarlijke provocatie, die het militaire conflict in het Donetskbekken opnieuw kan escaleren. Hij waarschuwt: “De Amerikaanse politici moeten zich er van bewust zijn, dat ze zo Porosjenko’s oorlog tegen zijn eigen volk en de massamoord op burgers zullen sponsoren.”

De verandering van denken bij de Amerikanen ten aanzien van dodelijke wapens voor Oekraïne wijst op een belangwekkende interne aangelegenheid in de Amerikaanse politiek. Tot nu toe was senator John McCain als grootste oorlogshitser ook degene die het luidst om dodelijke wapens voor Kiev riep. Op 2 februari had hij zijn hartsvijand Donald Trump nog opgeroepen om dodelijke wapens en/of fondsen daarvoor beschikbaar te stellen aan Oekraïne. Nu heeft het Congres McCains initiatief overgenomen. Er staat zodoende een krachtproef tussen Trump en McCain te wachten, die tegelijk een test is voor Trumps buitenlandbeleid.