Bart-Jan Oplaat: Wel luchtvaart, geen landbouw!?

Het Nederlandse kabinet Rutte 3 gaat KLM-Airfrance steunen met een bedrag van 2 tot 4 miljard, de Franse staat past ook even 7 miljard bij. Dit werd vrijdagavond in een speciaal ingelaste persconferentie op de televisie aangekondigd.

Voor de verschillende sectoren in de landbouw zoals de sierteelt is 650 miljoen beschikbaar gesteld.

Door minister Wopke Hoekstra wordt het alom geprezen netwerk van bestemmingen als een belangrijk argument aangevoerd en dat is ook zeker een groot pluspunt voor onze economie.

Het andere argument wordt met een metafoor over dominostenen uitgelegd. Er werken ruim 30.000 mensen en samen met de achterliggende keten van leveranciers, transporteurs, toerisme enzovoorts, komt het aantal op 114.000 banen en een toegevoegde waarde van 10 miljard aan onze economie.

Volgens inschattingen van experts blijft er maar 40% van over indien KLM zou verdwijnen, aldus minister van luchtvaart Cora van Nieuwenhuizen. Deze cijfers rechtvaardigen dus volgens dit kabinet een dergelijk omvangrijke steun. Voor de landbouw schijnt dit argument juist niet op te gaan.

Minister Schouten stevent af op een halvering van de veestapel, maar vergeet daarbij dat er in de achterliggende keten een vloedgolf van faillissementen zal volgen. Een slachterij die niet zijn volledige capaciteit benut bijvoorbeeld, zal binnen de kortste keren de deuren moeten sluiten daar de kosten voor de overcapaciteit de concurrentiepositie volledig wegslaan.

Dus de cijfers even ter vergelijking hieronder:

Luchtvaart 114.000 banen; 10 mrd winst

Landbouw 600.000 banen; 45 mrd winst

Als het belang van banenbehoud en de bijdrage aan de winst van de BV Nederland bij de luchtvaart zo belangrijk is, hoezo verzwijgt het kabinet dan de desastreuze gevolgen van de gedroomde kringlooplandbouw voor onze economie?

Stikstofcrisis.

Volgens het RIVM is de landbouw met haar ammoniakuitstoot (NH3) voor 41% verantwoordelijk voor de uitstoot van stikstof in Nederland.

Van de industrie zijn slechts enkele cijfers bekend op basis van vrijwillige opgave.

Luchtvaart is maar voor een klein percentage verantwoordelijk met haar uitstoot van stikstofdioxide (NOx) volgens datzelfde RIVM. Bij deze schattingen, geen metingen, telt men de uitstoot boven de 900 meter echter niet mee en brengt men het aandeel dus kunstmatig omlaag en daarmee die van de landbouw omhoog.

Waar elke kip, koe en varken geregistreerd staan op vergunningen en er uitermate streng wordt toegezien op het maximum aantal dieren, gaat Schiphol jaarlijks 25% over het maximum aantal vluchten zonder dat daar op gehandhaafd wordt.

Sterker nog, Schiphol heeft niet eens een vergunning voor de Wet Natuurbeheer.

Afgelopen vrijdag stuurde minister Schouten een brief naar de Tweede Kamer over nieuwe wetgeving over stikstof. Hierin wordt onder meer de mogelijkheid geboden tot extern salderen van NH3 uit de landbouw.

Wat heeft de ongevaarlijke ammoniak uit de landbouw te maken met de voor mensen ongezonde uitstoot van NOx door de luchtvaart, zult u zich afvragen.

Welnu, dankzij deze mogelijkheid tot extern salderen alles.

Extern salderen houdt in dat, indien iemand de NH3 van een boer opkoopt en dit wil gebruiken voor zijn eigen vergunning om aan de wet te voldoen, er 30% van deze rechten door de overheid wordt ingehouden en er voor de koper dus 70% over blijven.

De ingehouden 30% dienen er voor om de algehele uitstoot van stikstof in Nederland te verlagen.

Als een boer nu zijn bedrijf wil uitbreiden of omschakelen naar bio (de totale veehouderij in NL kan niet groeien) en daarvoor dus extra stikstofrechten moet aankopen bij een stoppende boer, is dat dankzij extern salderen mogelijk.

Dit is wederom een kostprijsverhoging voor de Nederlandse boer die hij niet in de opbrengst terug ziet.

Echter binnen dit extern salderen is geen onderscheid meer gemaakt tussen het natuurlijke NH3 en de uit fossiele brandstof verbranding afkomstige NOx.

Hierdoor kunnen industrie en luchthavens, zoals Schiphol en Eindhoven Airport die hun vergunning niet op orde hebben, ook diezelfde ammoniak van de stoppende boer kopen en inzetten voor hun vergunning.

Dat de boer, die zijn familiebedrijf verder wil ontwikkelen, niet kan opbieden tegen dergelijk grote bedrijven is logisch.

Als gevolg hiervan komt de ontwikkeling van de landbouwsector, ook diegenen die richting de gewenste kringlooplandbouw willen, volledig vast te zitten.

Dit alles dus ten gunste van de luchtvaart en ten nadele van de landbouw.

Legalisering van diefstal.

Een ander onderdeel van de stikstofbrief betreft het legaliseren van diefstal door de overheid.

Een boer die een vergunning met bijbehorende stikstofrechten heeft waarin hij een stal mag bijbouwen of uitbreiden, maar dit tot op heden nog niet heeft uitgevoerd, daarvan worden de overtallige stikstofrechten afgenomen zonder vergoeding, dit wordt de latente ruimte genoemd.

Om het een beetje inzichtelijk te maken is hier een vergelijking met een burgersituatie:

U ziet als jong stel een leuk huis in een prijsklasse die bij uw inkomen net kan, hypotheek geregeld, bod uitgebracht en geaccepteerd. Champagne!

Niets staat uw geluk meer in de weg, tot het moment dat er een gemeenteambtenaar op de dag van de verhuizing bij uw nieuwe huis aanbelt.

Aangezien u nog geen kinderen heeft mogen de drie slaapkamers op de bovenverdieping niet worden gebruikt. Mocht u in de toekomst wel kinderen krijgen dient u daarvoor vierkante meters aan te kopen van iemand anders die dan zijn bovenverdieping niet meer mag gebruiken.

Deze kosten had u op voorhand uiteraard niet bij het afsluiten van de hypotheek meegenomen en daar de aankoopsom het maximum haalbare was qua hypotheek, kunt u uw kinderwens wel vergeten.

Mocht u toevalligerwijs nog een leuke som erven van een oudtante en daarmee in staat zijn toch die extra vierkante meters te kunnen kopen, volgt de volgende domper.

Er zijn geen meters meer te koop, die worden namelijk opgekocht door woningbouwcoöperaties die miljarden beschikbaar hebben en nu voor hun projecten ook meters moeten kopen.

Dat is zo ongeveer de situatie die minister Schouten nu mogelijk maakt, legale diefstal, geen perspectief voor de landbouwsector en een uitbreidingsmogelijkheid voor industrie en luchtvaart.

Natura2000 als excuus.

De ‘slechte’ staat van Natura2000-gebieden in Nederland wordt als excuus gebruikt voor deze draconische maatregelen.

Staat de natuur er dan werkelijk zo slecht voor?

Nee, regelmatig moet de overheid verslag uitbrengen aan de EU over de staat van Natura2000 gebieden in ons land.

Als we echter de laatste rapportage onder de loep nemen staan deze gebieden er prima voor zoals u in dit artikel van Rene de Jong over deze rapportage kunt lezen.

Gebieden die, als de landbouw de oorzaak van achteruitgang zou zijn, er dramatisch voor zouden moeten staan, scoren allemaal ruime voldoendes.

De gebieden hebben allemaal afhankelijk van de gewenste natuursoort een zogenaamde kritische waarde gekregen wat betreft stikstofneerslag, ook wel depositie genoemd.

Ook hier blijkt weer dat de natuur slechts als middel wordt gebruikt om het doel, landbouw weg uit Nederland, te bereiken.

Waar dat dan uit blijkt wilt u weten?

Uit het simpele feit dat zelfs wanneer alle landbouw weg is, alle industrie gestopt, al het verkeer en luchtvaart en zelfs alle inwoners uit Nederland weg zijn, dan nog worden deze kritische waarden niet gehaald.

Het bijstellen van de doelen in de Natura2000 behoort ook tot de mogelijkheden, maar de minister wil zich daar duidelijk niet voor inzetten in Brussel.

Sterker nog, er gaat vanuit de EU de vraag komen de hoeveelheid Natura2000 nog 3 keer zo groot te maken, een ramp in wording voor heel Nederland.

De echte reden dat landbouw weg moet.

Uit de eerste reacties op de stikstofbrief bleek meteen weer duidelijk wat men wel verwacht van deze brief. Het PvdA liet bij monde van kamerlid Moorlag het volgende weten: ‘We hebben nog steeds een groot tekort aan betaalbare woningen en banen in de bouw worden bedreigd door de coronacrisis’.

In eerdere reacties tijdens de stikstofcrisis liet D66 ook al weten dat het om woningbouw gaat en niet om de natuur.

Net zo opvallend is de reactie van Maxime Verhagen van Bouwend Nederland, afgelopen herfst stonden de bouwers nog zij aan zij met de boeren op het Malieveld, de reactie nu ziet er compleet anders uit: ‘Het is mooi dat hier geld voor wordt vrijgemaakt en dat uitstoot bij de bron wordt aangepakt. Dit had echter nog wel steviger gekund want dat levert juist meer ruimte voor ontwikkeling op‘. Hij vreest ‘dat het pakket niet genoeg ruimte biedt voor de woningbouw in de randstad’.

Het gaat dus feitelijk alleen om woningbouw en niet om de natuur.

Waarom moet dan alleen de landbouw inleveren en niet ook de luchtvaart, industrie of verkeer?

Simpelweg omdat dat het goedkoopste is en electoraal gezien het veiligst.

Is het werkelijk zo goedkoop of wordt hier ook weer met cijfers gegoocheld om dat zo te laten lijken?

Volgens ING Nederland is de stikstof uit de landbouw het goedkoopst omdat per verdiende euro in deze sector de uitstoot het hoogst is.

Bij deze verdiende euro rekent men echter weer alleen met het inkomen van de boeren en niet met de hele keten erachter en ook de bijdrage van 45 miljard aan ons handelsoverschot blijft buiten de berekening. Daarnaast zijn er dus ook maar een beperkte hoeveelheid cijfers van uitstoot door de industrie, bouw en verkeer in de berekening meegenomen, waardoor ook weer de kosten vanuit landbouw gezien hoger lijken.

Er zijn ook nog maar 53000 boeren over, dat is niet eens voldoende voor 1 zetel in de 2e kamer.

Electoraal is het dus handiger deze te offeren in plaats van de burger te vertellen dat woningbouw, reizen en voedsel duurder gaat worden en hun koopkracht flink zal dalen.

Gezien het nieuwe programma van het CDA zij-aan-zij, kiest de van oudsher boeren partij er voor de boeren te laten stikken en liever het kabinet laten zitten in de hoop op meer stemmen in de stedelijke gebieden.

Zekerheid voor banken.

De achterliggende reden voor het voortrekken van andere sectoren ten opzichte van de landbouw ligt in het feit dat door de aanhoudende bevolkingsgroei door immigratie, de autonome groei staat op nul, er een toenemende vraag blijft naar woningen en bouwkavels.

In een eerder artikel heb ik al verwezen naar de megalomane plannen voor een Europese hoofdstad met alleen maar een kennis- en diensteneconomie.

De meeste landbouwbedrijven hebben een behoorlijk grote hypotheek vanwege de almaar doorgaande aanpassingen aan nieuwe milieuregels en de bijbehorende investeringen.

De zekerheid voor deze hypotheken ligt in de waarde van de grond die deze bedrijven bezitten. Voor banken is dat gelijk aan goud, mocht een boer zijn verplichtingen niet kunnen voldoen, krijgt de bank de grond in handen tegen de agrarische waarde van gemiddeld 60€.

Wordt deze grond daarna omgezet in een bouwkavel, gaat de prijs gemakkelijk over de 250€.

Rendabel.

Bij Op1 deed Klaas Knot de uitspraak dat een bedrijf dat zich in toekomstige 1,5 meter economie met een omzet van maar 40% niet rendabel zou zijn, dan maar moest sluiten en de eigenaar en het personeel zich maar moesten omscholen.

Hoe valt dat te rijmen met een steun van een hele jaaromzet van 11 miljard voor een bedrijf dat al zwak presteerde?

Dat wordt dus goedgepraat met het banenbehoud van de keten erachter, iets wat blijkbaar voor de landbouw niet telt.

Nogmaals de cijfertjes:

Luchtvaart 114.000 banen 10 mrd winst

Landbouw 600.000 banen 45 mrd winst

Tot slot staat er in de stikstofbrief vermeld dat men deze maatregelen in een wet wil vastleggen, zodat een toekomstige regering deze niet meer kan wijzigen.

Om deze agenda er door te drukken in de coronacrisis zonder politiek debat en dit dan ook nog onherroepelijk wil maken door vastlegging in een wet is onbehoorlijk bestuur.

Alle cijfers over stikstof zijn tot op heden slechts aannames en schattingen en niet gebaseerd op metingen, mocht over een aantal jaren na metingen blijken dat de cijfers niet kloppen, kan er niets meer worden gewijzigd door de vastlegging in een wet.

Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald is blijkbaar een onbekend spreekwoord in Den Haag.

En als de landbouw is verdwenen uit Nederland en er komt een nieuwe pandemie, wie zorgt er dan nog voor voedsel in de schappen?

Bart Jan Oplaat

twitter: @classysaxxon

Wilt u mij steunen? bartjanoplaat.backme.org

Dit artikel verscheen eerder op saltmines.nl.