AfD scoort boven verwachting in regionale verkiezingen

De nieuwe eurosceptische, conservatieve partij Alternative für Deutschland (AfD) heeft het boven verwachting goed gedaan in de verkiezingen voor de parlementen van de deelstaten Thüringen en Brandenburg. De partij behaalde in de deelstaten respectievelijk 10,6 en 12,2 procent, beide zo’n twee en een halve procentpunt hoger dan in de laatste peilingen.

Waar het tot voor enkele weken geleden nog de vraag was of de AfD de kiesdrempel van vijf procent zou halen in de beide deelstaten, betekent de uitslag van de verkiezingen die gisteren plaats vonden, dat ze in beide landdagen 11 zetels in mag nemen.

Geen regeringsdeelname
In Thüringen won de CDU opnieuw de landdagverkiezingen, met een bescheiden groei van 31,2 naar 33,5 procent. Deelstaatpremier Christine Lieberknecht had voor de verkiezingen regeren met de AfD al uitgesloten, waarmee ze zich praktisch vast legde op voortzetting van de ‘grote coalitie’ met de SPD. Zo groot is die coalitie overigens niet, aangezien de SPD terugzakt van 18 naar 12 zetels. Die Linke is met 28 zetels de op een na grootste partij, maar geen optie voor de CDU. De zeven zetels van de liberale FDP waren in 2009 niet genoeg om de CDU, die 30 van de 88 zetels bezette, aan een meerderheid te helpen. Zondag haalde de FDP met 2,5% de kiesdrempel niet eens. CDU-fractievoorzitter Mike Mohring vond dat een coalitie met de AfD niet op voorhand uitgesloten moest worden. De verkiezingsuitslag helpt Lieberknecht in dezen echter een handje. CDU en AfD hebben volgens de voorlopige uitslag samen 45 van de 91 zetels (het aantal zetels van de landdag kan meer dan 88 bedragen, doordat er zowel kandidaten via partijlijsten als districtskandidaten gekozen worden). Het lijkt dus onvermijdelijk dat de CDU een coalitie met links vormt, de coalitie met de SPD heeft de smalst mogelijke meerderheid van 1 zetel, zodat men zich af kan vragen hoe stabiel een dergelijke coalitie kan zijn. Gedoogsteun zou gezocht kunnen worden bij de Groenen, die zes zetels bezetten. Een alternatieve linkse meerderheid van Linke, SPD en Groenen heeft ook een krappe meerderheid van 1 zetel, zodat Lieberknechts onderhandelingspositie ten opzichte van de linkse partijen is verslechterd.

[note color=”#F4FDFF”] Blijf op de hoogte van nieuws, opinie en achtergronden met een internationale focus: Volg Novini!

[/note]

In Brandenburg werden de verkiezingen gewonnen door de sociaaldemocratische SPD, die een procentpunt verloor maar haar dertig zetels behoudt. De socialistische coalitiepartner Die Linke verloor daarentegen acht en een half procent en acht van haar vijfentwintig zetels. Samen bezetten de twee echter nog 47 van de 88 zetels, zodat de coalitie voortgezet kan worden. Gezien de omvang van het verlies, is het waarschijnlijk dat Die Linke een deel van haar kiezers is verloren aan de AfD. De Groenen wonnen slechts een halve procentpunt en gingen van vijf naar zes zetels. Daarnaast wisten samenwerkende lokale partijen nog drie districtszetels in de landdag te veroveren, twee meer dan in 2009. De FDP verdwijnt uit de landdag.

Alexander Gauland, de lijsttrekker van de AfD in Brandenburg, baarde in de hete fase van de campagne opzien met een open brief aan kiezers van Die Linke, waarin hij uiteenzette waarom de AfD een goede keus voor hen zou zijn. Enkele weken geleden was er onenigheid in de AfD. Gauland was namelijk ontstemd dat een deel van de europarlementariërs van de AfD, waaronder leiders zoals Bernd Lucke en Hans Olaf Henkel, voor sancties tegen Rusland had gestemd, terwijl de leden zich daar op het partijcongres tegen hadden uitgesproken. Het laat zich denken dat druk van Britse en Poolse fractiegenoten een rol heeft gespeeld in het stemgedrag van enkele AfD-afgevaardigden, terwijl de conservatieven onder hen zich aan het partijstandpunt hielden. Gauland en Lucke werden het er intussen over eens dat ze het niet eens waren. Gauland was echter nog niet verkozen in een politiek gremium, het goede resultaat van deze verkiezingen versterkt zijn positie binnen de partij.

Het goede resultaat van de AfD in Thüringen en Brandenburg zet de trend voort van de verkiezingen in deelstaat Saksen twee weken geleden. Daar deed de AfD het ook boven verwachting goed en haalde bijna tien procent van de stemmen.