Eric Mecking: het Minsky Moment nadert, stabiliteit schept instabiliteit

Hyman Philip Minsky (1919-1996) was een Amerikaanse econoom die vooral bekend werd door zijn Financial instability hypothesis. Het centrale idee daarbij is dat stabiliteit destabiliseert, dat in een stabiele economie iedereen de neiging heeft om steeds grotere risico’s te nemen, die uiteindelijk de stabiliteit ondergraven. Minsky leert ons dat financiële markten een kort geheugen hebben en elke keer weer neigen te denken dat het deze keer anders is. Gezien de toenemende financieel-economische en politieke risico’s ben ik geneigd te denken dat Minsky weer gelijk krijgt.

Minsky’s theorie is nooit doorgedrongen tot de economische vaktijdschriften en academische handboeken met hun wiskundige modellen, waar Minsky wars van was. Het was echter de historicus professor Charles P. Kindleberger (1910-2003) die in 1978 in zijn klassieke werk Manias, panics and crashes: a history of financial crises aantoonde, hoeveel financiële crises perfect pasten in Minsky’s raamwerk.

Pas door het klappen van de internetbubbel in 2000-2002 en de kredietcrisis van 2007-2009 werd het ‘Minsky moment’ een begrip. Het werd spreekwoordelijk voor het stadium voor de crisis waarin met schulden overladen bedrijven door de opgedroogde liquiditeit gedwongen worden hun activa te verkopen en daarmee een vicieuze cirkel in gang zetten van dalende prijzen en kredietschaarste.

Minsky stelt in zijn Financial instability hypothesis dat een financiële crisis niet het resultaat is van een schok van buiten het systeem, wat vaak in economische standaardmodellen wordt verondersteld, maar van onevenwichtigheden binnen het financiële stelsel. Dat een economie met een goede, robuuste financiële structuur met overwegend normale financiering langzaam maar zeker verandert in een economie met een ‘fragiele’ financiële structuur, waar speculatieve en Ponzi financiering domineren.

“Stability is destabilizing” is een befaamde uitspraak van Minsky. Wanneer het economisch lange tijd goed gaat, vervagen de herinneringen aan een voorbije crisis. Het toenemende optimisme tijdens jaren van economische groei en stabiliteit, leidt ertoe dat velen dit als normaal gaan vinden en daarnaar gaan handelen. Sterker nog, door het optimisme gaat bijna iedereen geloven dat de bomen tot in de hemel groeien en willen steeds meer mensen profiteren van de stijgende prijzen op de financiële markten. Dat betekent dat zij geen gevaar meer zien, roekeloos worden en steeds meer risico nemen. LEES VERDER IN EPOQUE MAGAZINE >>