Media, waarom werkt u mee aan karaktermoord Assange?

De afgelopen weken hebben we mooie verhalen kunnen lezen over de bevrijding van Nederland, hoe zorgen over het klimaat tienduizenden samenbrengen en hoe de schokkende moord op een advocaat de Nederlandse rechtsorde onder druk zet. Zonder meer belangrijke verhalen die duidelijk maken dat vrijheid, goede leefomstandigheden en een functionerende rechtsstaat ons allemaal aan het hart gaan. Des te onverkwikkelijker wordt het met de jaren om aan te moeten zien hoe media en politiek de mensen blijven mis-informeren over de zaak Julian Assange. Voor zover überhaupt met inhoudelijke diepgang over de zaak wordt gesproken.

Julian Assange zit op dit moment vast in de Belmarsh-gevangenis in het Verenigd Koninkrijk, ook wel bekend als “the UK’s Guantanamo Bay”. Hij wordt daar vastgehouden onder een regime dat bestemd is voor terroristen en ander levensgevaarlijk volk. Dit betekent dat hij 23 uur per dag in eenzame opsluiting zit en 1 uur per week bezoek mag ontvangen, inclusief bezoeken van advocaten. Wanneer hij van zijn cel mag, wordt ieder contact met andere gevangenen voorkomen. Mensen die Assange bezochten schrokken van zijn zichtbaar slechte gezondheid, waaronder de speciaal rapporteur inzake foltering van de VN.

Assange ‘vluchtgevaarlijk’

Julian Assange’ buitensporige en hoogst ongebruikelijke straf voor het overtreden van de borgtocht die in 2012 gesteld werd naar aanleiding van het welbekende Zweedse onderzoek naar Assange, is inmiddels verstreken. Toch zit hij nog voor onbepaalde tijd vast, omdat hij vluchtgevaarlijk zou zijn.

Maar die redenering gaat compleet mank en is bovendien strijdig met verdragen waar het Verenigd Koninkrijk deelnemer aan is. Julian Assange heeft politiek asiel aangevraagd en gekregen. Daarmee zijn zowel de borgtocht als daaruit voortvloeiende straffen niet langer relevant en is het argument dat Assange vluchtgevaarlijk zou zijn exact het soort cynisme dat we uit andere, doorgaans als onvrij bestempelde landen maar al te goed kennen. De intrekking van Assange’ asiel door Ecuador was bovendien zowel inhoudelijk als procesmatig onverenigbaar met het Geneefse vluchtelingenverdrag. Om over de overdracht van Assange’ eigendommen aan de Verenigde Staten nog maar te zwijgen.

Zweedse aanklaagster onder druk gezet door Britten

Daarnaast moet niet vergeten worden in welke context één en ander zich afspeelde. Achteraf is dankzij de FOIA-verzoeken van de Italiaanse journaliste Stefania Maurizi gebleken dat de Zweden in 2013 al het arrestatiebevel tegen Assange wilden laten vallen – waarna de Zweedse aanklaagster door de Britse Crown Prosecution Service onder druk werd gezet de zaak door te zetten en alles op alles te zetten om Assange naar Zweden te halen in plaats van hem in de ambassade te verhoren. Wiens arrestatiebevel betrof het hier nu eigenlijk? We zullen het fijne er wellicht nooit van weten aangezien veel correspondentie tussen de CPS en de Zweden is vernietigd door de CPS.

Opmerkelijke juridische situatie

Een nieuw arrestatiebevel is onlangs geweigerd door de Zweedse rechter omdat het een buitenproportioneel middel zou zijn. Het vorige arrestatiebevel was slechts door de aanklaagster getekend. Een opmerkelijke juridische situatie die eigenlijk alleen volgens Zweeds recht kon voorkomen (inmiddels zijn zulke bevelen niet langer geldig). Evenals het feit dat alleen volgens Zweeds recht gesproken kan worden van verkrachting als aanklacht/onderwerp van onderzoek dat zwaar genoeg is om een Europees Arrestatiebevel uit te vaardigen. Het enige bewijs dat ooit is geproduceerd in de zaak (het welbekende en tamelijk absurde gescheurde condoom) bleek na onderzoek geen sporen op te leveren.

Verkrachtingszaak in strijd met procesrecht heropend en gerekt

We praten over een vermeende “verkrachtingszaak” die is heropend en jaren achtereen is gerekt (in strijd met Zweeds procesrecht) met onder andere de leugen dat Assange (die al eerder verhoord was in dit kader) niet in de Ecuadoraanse ambassade verhoord zou kunnen worden. Het laat zich dankzij de informatie uit eerder genoemde FOIA-verzoeken wel raden waar dat vandaan kwam. Al die tijd heeft Assange zich beschikbaar gehouden voor het Zweedse onderzoek – in ruil voor de garantie dat hij niet aan de VS zou worden uitgeleverd. Dat is, gezien de Amerikaanse geschiedenis van extraordinary rendition, enhanced interrogation techniques en extrajudicial executions geen buitensporig verzoek.

Vooropgezet spel om Assange in handen te krijgen

Een zaak waarin de Britten de Zweden (de juridische opdrachtgever) er dus van weerhielden één en ander tot een snelle oplossing te bewegen. Een zaak waarin al die tijd dan ook niets is gebeurd, en het ziet er steeds meer naar uit dat er ook nooit meer iets mee zal gebeuren. Een situatie die op gespannen voet staat met Assange’ Zweedse rechtsbescherming, maar ook een verontrustend beeld oproept wanneer je de uiteindelijke ‘zaak’ in een breder perspectief zet. Het heeft er enige schijn van dat het in handen krijgen van Assange een vooropgezet spel is geweest – een zorg van Assange die hem mikpunt van spot maakte, maar die nu toch bewaarheid lijkt te worden.

Assange jaren bespioneerd in Ecuadoraanse ambassade

Afgelopen week kwam nog naar buiten dat Assange jaren bespioneerd is in de Ecuadoraanse ambassade, en dat het materiaal (inclusief gesprekken met advocaten) werd doorgespeeld aan de CIA. De vraag is: waar was u?

Media en politiek, waar was u?

Waar was u toen de VN-Werkgroep Arbitraire Detentie zonder enige feitelijke basis werd weggezet als een publiciteitsstunt, een obscuur werkgroepje, en haar leden als een stel amateurs? Waar was u toen Nils Melzer uit hoofde van zijn functie als Speciaal Rapporteur van de VN inzake o.a. foltering het proces tegen Assange politiek en strijdig met internationaal recht noemde, en de behandeling van Assange als foltering bestempelde? Julian Assange’ leven is niet veilig, zijn fysieke en geestelijke gezondheid zijn in gevaar en hij dreigt te worden uitgeleverd aan een land dat basale mensenrechten niet respecteert.

Waarom werkt u mee aan de (karakter)moord op Assange? Waarom zwijgt u? Waarom werkt u mee aan het toedekken van dit schandaal? Waarom bent u opgehouden nieuwe WikiLeaks-publicaties de aandacht te geven die zij op basis van hun inhoud verdienden?

L. Pronk, namens Free Assange Nederland