Gaat Griekenland Kosovo erkennen?

Een recent diplomatiek relletje tussen Griekenland en Servië leidt in de Kosovo-Albanese pers tot speculaties over een eventuele Griekse erkenning van de onafhankelijkheid van Kosovo.

Het Kosovaarse dagblad Koha Ditore schrijft, onder verwijzing naar het Griekse dagblad Kathimerini, over onvrede in Griekse diplomatieke kringen over de opstelling van Servië inzake Kosovo en Macedonië.

De irritatie tussen de twee landen, die vanouds een goede verstandhouding hebben, is ontstaan nadat de Griekse minister van Buitenlandse Zaken, Nikos Kotzias een bezoek bracht aan Kosovo. De premier van Kosovo Isa Mustafa stelde in een, schijnbaar bewust vage, persverklaring dat Griekenland behulpzaam is bij de toetreding van Kosovo tot internationale overlegorganen. De Servische minister van Buitenlandse Zaken, Ivica Dacic reageerde hierop weinig tactvol met de verklaring dat een eventuele wijziging in de Griekse houding ten aanzien van Kosovo strijdig zou zijn met het internationaal recht en de vriendschappelijke verhouding tussen Servië en Griekenland. De Griekse minister sprak slechts van het tot stand brengen van relaties met Kosovo ten bate van verdere stabilisatie in de regio en ontkende dat er sprake zou zijn van formele erkenning.

In 2008 verklaarde de Albanese minderheid in de Servische provincie eenzijdig de onafhankelijkheid. Servië verwierp de onafhankelijkheidsverklaring als een schending van haar territoriale integriteit en grondwet. Griekenland is één van de vijf EU-lidstaten die de onafhankelijkheid van Kosovo niet erkend hebben en heeft Servië steeds gesteund in haar standpunt.

De verklaring van Dacic leidde in Athene tot de nodige irritatie. De Grieken zouden zich tevens ergeren aan de Servische opstelling inzake het Griekse meningsverschil met Macedonië over de naam van dat land. Servië, dat Macedonië overigens al in 1992 erkende onder haar grondwettelijke naam, zou zich weinig behulpzaam opstellen in dezen. In sommige internationale gremia wordt naar Macedonië verwezen als de Voormalig-Joegoslavische Republiek Macedonië (FYROM), omdat de Grieken in de naam van de overwegend Slavische republiek een potentiële territoriale aanspraak op de gelijknamige Griekse provincie zien.

After the official meeting & press conference, I had a coffee w/ dear friend @NikosKotzias in a #Prishtina café. pic.twitter.com/tHiZZXEMq2

— Hashim Thaçi (@HashimThaciRKS) July 15, 2015

De Albanezen in Kosovo geloven maar al te graag dat Griekenland erkenning van Kosovo zou overwegen. Toch lijkt het onwaarschijnlijk dat het er op korte termijn van zal komen. Erkenning van Kosovo zou immers ook implicaties kunnen hebben voor het nog altijd door Turken bezette Noord-Cyprus.

Open wond

Intussen dreigt de Albanees-nationalistische oppositiepartij ‘Zelfbeschikkingsbeweging’ rellen te organiseren, wanneer de regering in Pristina instemt met de instelling van een gemeenschap van Servische gemeentes. In het noorden van Kosovo bevinden zich enkele gemeentes die nog overwegend door Serviërs bewoond worden.

De minister van Buitenlandse Zaken en oud-premier Hashim Thaci is van plan zich kandidaat te stellen voor het presidentschap van Kosovo. Een recent ingesteld tribunaal dat oorlogsmisdaden in de onafhankelijkheidsoorlog moet onderzoeken zou echter roet in het eten kunnen gooien. Thaci was als leid van het ‘Kosovo Bevrijdingsleger’ (UÇK) mogelijk betrokken bij of droeg weet van de massale verdrijving van Serviërs. Ook is er onder andere sprake van het verhandelen van organen van Servische slachtoffers door het UÇK.