Halve waarheden, “half-dodelijke” wapens en hyperbedreigingen

Het is één van de grootste schanddaden in de geschiedenis van de Verenigde Staten, dat ze de Oekraïne geen wapens sturen, aldus de Amerikaanse senator John McCain. Hij mag gerust zijn, er zijn al lang en breed Amerikaanse wapens beschikbaar in Oekraïne.

De militie van de Volksrepubliek Loegansk heeft onlangs op de door zware gevechten vernielde luchthaven ter plaatse een opslagruimte ontdekt, die hoofdzakelijk met Amerikaanse wapens was gevuld. De luchthaven bleef relatief lang onder controle van troepen loyaal aan de regering in Kiev, tot hij ongeveer een jaar geleden veroverd werd door de Volksrepubliek. Nu men toe kwam aan het scheppen van orde in de in puin geschoten gebouwen, kwam men het wapenarsenaal tegen in een ruimte die eerder niet goed bereikbaar was.

“Bij het opruimen hebben de werkers een depot met munitie, handvuurwapens en zware wapens ontdekt, waaronder ook wapens van Amerikaanse makelij”, aldus Leonid Tsjatsjenko, de met deze materie belaste ambtenaar op het Openbaar Ministerie in Loegansk. Onder de wapens waren onder andere zogenaamde Stinger-raketten, infrarood geleide luchtafweerraketten die door één man afgevuurd kunnen worden.

Eerder werden op de luchthaven van Donetsk ook al Amerikaanse wapens aangetroffen. Volgens Tsjatsjenko is de identificatie van de wapens nog niet voltooid, een en ander wordt nader onderzocht. De Verenigde Staten ontkennen nog altijd zulke wapens geleverd te hebben. Net als ze overigens ontkennen, dat er Amerikaanse militairen missies in Oekraïne uitvoeren. Of dat nu een leugen of een halve waarheid is, er vechten al maanden Amerikaanse huurlingen van de beruchte firma Blackwater aan de zijde van het extreem-rechtse Azov-bataljon. Omdat het om werknemers van een private firma gaat, houdt het Pentagon vol er niets mee te maken te hebben, zelfs als het de Amerikaanse regering zou zijn die ze in heeft gehuurd. De Amerikaanse staat is de hoofdzakelijke afnemer van de diensten van Blackwater.

Over de wapens heeft Washington zich nog niet uitgelaten. Maar het heeft er alle schijn van dat men van tactiek wil veranderen. Zo werd al gezegd dat men wel “niet-dodelijke” wapens zou leveren, wat aangevuld werd met te zeggen dat er ook “half-dodelijke” bij zouden kunnen zitten, waarbij onduidelijk blijft wat we daar nu precies onder moeten verstaan. In ieder geval is Washington bereid om hoogwaardige radarsystemen en anti-tankwapens te leveren, want daarbij zou het niet om dodelijke wapens gaan (?!). Zo verwacht Kiev nog deze herfst 1000 anti-tankwapensystemen van het type FGM-148 ‘Javelin’ en als we de Wall Street Journal mogen geloven zal de Amerikaanse regering dat goedkeuren. Op het moment beloopt de Amerikaanse militaire steun voor Oekraïne zo’n 200 miljoen dollar per jaar. De senaat heeft echter al een voorstel goedgekeurd om dit voor volgend jaar op te schroeven naar 300 miljoen. Het laat zich denken dat die 100 miljoen extra niet voor olijfgroen ondergoed en kant-en-klare ravioli bedacht is.

Dat de Amerikanen zo langzamerhand minder geheimzinnig doen over hun wapenleveringen aan Oekraïne zou deels samen kunnen hangen met de ontboezeming van de nieuwe Oekraïense ambassadeur in de VS, Valery Tsjaly, dat Oekraïne allang wapens uit Amerika en uit het Westen krijgt, “ook dodelijke”. “Niemand kan dat het soevereine Oekraïne verbieden”, zo voegde hij er aan toe. Volgens Tsjaly gaat het naast de VS om een dozijn Europese landen: “We bouwen onze militair-technische samenwerking met hen uit.” Daarvoor is toereikende financiering natuurlijk onmisbaar. Enkele weken geleden stemde het parlement in Kiev dan ook in met verdere verhoging van de defensie-uitgaven met 241 miljoen dollar. In de afgelopen twee jaar is het defensiebudget van het welhaast failliete Oekraïne vernegenvoudigd. Het bedraagt nu meer dan vijf procent van het Bruto Binnenlands Product. Ter vergelijking: in Nederland is het defensiebudget ongeveer 1,2 procent van het BBP.

Intussen touwtrekken Amerikaanse politici over het Oekraïne-beleid. Aan de ene kant John McCain, waarvoor het conflict in Oekraïne een middel is om een conflict met Rusland aan te rollen, aan de andere kant John Kerry, die de meer voorzichtige koers van president Obama vertegenwoordigd. Voormalig adviseur van het ministerie van Buitenlandse Zaken, James Carden schrijft in het links-liberale tijdschrift The Nation: “Bij de oorlogspartij, waartoe McCain, Pentagon-chef Ashton Carter, staatssecretaris Victoria Nuland, en de opperbevelhebber van de NAVO-strijdkrachten in Europa, Philip Breedlove, behoren, voegt zich nu generaal Dunford,die door Obama tot hoofd van de verenigde staven der Amerikaanse strijdkrachten benoemd werd.”

De senaatscommissie voor de strijdkrachten, die wordt voorgezeten door McCain, is zachtjes aan tot het oorlogskabinet van de oorlogspartij geworden. Deze commissie vroeg Dunford in de eerste plaats om wapenlevering aan Oekraïne te overwegen, na de recente onthullingen moeten we eerder zeggen: de wapenleveringen eindelijk officieel te maken. Dunford deed ook een, weinig elegante, duit in het zakje door Rusland als de “hyperbedreiging van de 21e eeuw” te betitelen. “We moeten het systeem van indamming (containment) hernieuwen”, zo verklaarde hij, “om op de hyperbedreiging van Rusland te antwoorden.”

Ook Hillary Clinton, een belangrijke kandidaat om Obama op te volgen als president, lijkt deze mening toegedaan te zijn, als ze de rol van de VS in de wereld schetst: “Geen ander land is beter in staat tegen de oude bedreigingen van Rusland, Iran en Noord-Korea op te treden en opkomende machten als China van repliek te dienen.”