Libanon, een kruitvat in het Midden-Oosten?

Sinds enkele weken is er veel spanning rond Libanon. Plots nam de eerste minister Hariri ontslag. Op zich lijkt dit niet zo bijzonder, maar de omstandigheden waren hoogst verdacht. Hij deed dit vanuit Saoedi-Arabië, waar hij in een verklaring een beschuldigende vinger uitstak naar Iran en de Hezbollah, en dat hij vreesde voor zijn leven.

Echter bleef hij in de tussentijd in Saoedi-Arabië. Het lijkt erop dat hij intussen ook vastgehouden werd. Of dit ontslag dus niet gedwongen werd door Saoedi Arabië, zoals ook volgens de officiële verklaring van President Aoun, zijn er twijfels.

Hij mag deze week terugkeren naar Libanon. Het valt dus af te wachten of er alsnog meer duidelijkheid komt over zijn mogelijk gedwongen ontslag en gevangenschap in Saoedi Arabië.

Een oorlogszuchtig Saudi Arabië

Wat wellicht in verband staat met de spanning in Libanon, is de versterking van de machtsgreep van de Kroonprins in Saoedi-Arabië. In dezelfde week als het verdacht ontslag van Hariri, werd er op bevel van Mohammed Bin Salman een hele reeks ministers, ex-ministers en prinsen gearresteerd op verdenking van o.a. corruptie.

Er werd al wel eens gespeculeerd dat dit zou zijn omwille van een religieus ‘gematigdere’ koers te varen met het land waarin het Wahabisme welig tiert. Het zou echter niet de eerste keer zijn dat na een machtsgreep men zich ‘Westerser’ voordoet om de banden met VS aan te halen.

Saoedi-Arabië heeft wel wat te verduren gekregen de laatste jaren. Hun steun aan islamitische rebellen in Syrië en hun constante aanvallen op Jemen hebben niet mogen baten. Op beide fronten lijkt men nu  verloren te hebben.

Sinds deze zomer was ook het tijdelijke bondgenootschap tussen Qatar en Saoedi-Arabië aan diggelen geraakt.
Een aantal van de geestelijken die werden opgepakt op bevel van de kroonprins, pleitte voor ‘verzoening’ met Qatar. Hier lijkt de kroonprins dus niet op te wachten.

Oorlog in de maak?

Hezbollah-leider Nasrallah beschouwde het gedwongen ontslag van Hariri als een oorlogsverklaring, ook president Aoun wijst met beschuldigende vinger naar de Saoediërs. Men lijkt in Libanon rekening te houden met meer daden, zoals een eventuele aanslag op een topfiguur, door Saoedi-Arabië om het land te destabiliseren.

Israel zou hier ook veel belang bij hebben. Vanuit Tel-Aviv is men absoluut niet aan het wachten tot Syrië zich herstelt, en de Hezbollah zijn greep op Libanon nog zou versterken. Beide zijn gezworen aartsvijanden van Israel. Syrië wil de bezetting van de Golan-hoogtes aanvechten, en heeft al laten weten dat er één gezamenlijk front zou zijn met Hezbollah tegenover Israël.

Hezbollah zit momenteel nog sterk gemobiliseerd in Syrië, maar zou klaar zijn voor een rechtstreekse oorlog. De wapenopslagplaatsen zijn ruim gestockeerd, en klaar voor een oorlog. Ze hebben ook nog een voordeel als ze bijvoorbeeld lange-afstandsraketten houden in Syrië, dan zouden ze Israël kunnen aanvallen langs een veel grotere frontlinie.

Uitputting?

De vraag is echter of de landen bereid zijn een nieuwe langdurige oorlog te riskeren. De regio heeft al veel te verduren gehad.  Syrië heeft bijvoorbeeld al honderdduizenden mensenlevens moeten prijs geven. Dit zijn vaak ook de jonge mannen die het leven laten in een oorlog. In verschillende regeringsgezinde gebieden zijn vaak tot 70% van de jonge mannen gesneuveld. Saoedi-Arabië heeft al 2 oorlogen verloren, zowel die in Syrië als in Jemen. Tevens zal Israël hun verlies tegenover de Hezbollah in 2006 niet zijn vergeten. Bovendien riskeren ze de Golan-hoogtes op de grens met Syrië te verliezen indien ze een nieuwe oorlog tegenover de as Iran-Syrië-Libanon verliezen.

Maar of de tol van mensenlevens nog afschrikwekkend zal zijn in een regio waar men in een permanent conflict
met elkaar leeft, en heeft moeten wennen aan een constante stroom van aanslagen, bombardementen en veldslagen is te betwijfelen.