Macron zal Berlijn nog veel zorgen bereiden

In Berlijn haalde men even opgelucht adem toen zondagavond definitief uitgesloten kon worden dat Marine Le Pen de nieuwe president van Frankrijk zou worden. Die opluchting was echter van korte duur. Macron zal de Duitsers namelijk met onmatige eisen confronteren.

Laatste toevlucht

Het complete politieke establishment zowel in Parijs als in Brussel en Berlijn schaarde zich voor de presidentsverkiezingen achter de kandidatuur van Emmanuel Macron en verwelkomde vervolgens zijn overwinning. Hier wordt een fundamentele verandering in het politieke landschap van Europa zichtbaar. De achterhaaldheid van het politieke driestromenland trad hier aan de dag, terwijl het establishment hier juist aan vast hield om nog enige schijn van pluralisme voor te kunnen wenden.

Zo bezien had het ‘enthousiasme’ van de gevestigde politiek voor Macron ook duidelijk trekken van vertwijfeling. Ze kwam voor als laatste toevlucht van een kartel dat tot nog toe in staat was geweest alle postjes onder elkaar te verdelen en nu ineens genoodzaakt was alles op één paard te zetten om de indringer buiten te houden. Hiermee heeft het establishment zich nog een keer kunnen redden, maar hoe lang kan met het uithouden met dit soort lapmiddelen.

Homeopathische hervormingen

Het presidentschap van Macron zit van begin af aan in een lastig parket en hij zal zijn Duitse partners in een vergelijkbare situatie manoeuvreren, omdat hij gezien zijn eigen positie geen andere opportune keus heeft. Macron heeft immers ‘hervormingen’ aangekondigd, die in vergelijking met die van toenmalig bondskanselier Gerhard Schröder (SPD) op zijn best als homeopathisch  te typeren zijn.

Maar zelfs daarvoor kreeg hij een dag na de verkiezingen al flink de wind tegen van radicaal links, dat zich na de bijna 20 procent van haar kandidaat in de eerste ronde van de presidentsverkiezingen met recht sterk voelt. Deze radicaal-linkse krachten kunnen allicht ook in de komende parlementsverkiezingen profiteren van de verzwakking van de Parti Socialiste, die Macron mee bewerkt heeft, en nog bewerkt door politici over te laten stappen naar zijn eigen partij.

A spoon full of sugar…

Om de bittere pil van de ‘hervormingen’ voor de onwillige Fransen wat zoeter te maken, streeft hij vergemeenschappelijking van de schulden van de EU-lidstaten na en eist een EU-Ministerie van Financiën alsmede een EU-werklozenverzekering.

Dat wil zeggen: De Duitsers, Nederlanders, Finnen enzovoort, moeten ervoor betalen, dat in Frankrijk met zijn 35-urige werkweek, riante verzorgingsstaat, schuldenpolitiek en relatief minder concurrerende economie zo weinig mogelijk hoeft te veranderen. Dat zullen we nog wel eens zien, is de weinig verrassende eerste reactie van de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble (CDU), maar dat is tegen het zere been van minister van Buitenlandse Zaken Sigmar Gabriel (SPD), die allicht nog de ijdele hoop koestert dat iets van de overwinning van Macron afstraalt op de ‘Schulzzug’ die allang niet meer op tijd rijdt.

De Duitsers het zuur, de Fransen het zoet

In realiteit zal het effect van Macron op de Duitse kiezers denkbaar helemaal niet zo gunstig zijn voor de gevestigde partijen, zoals Schäuble wel aanvoelt. De Duitsers mogen immers de beurs trekken voor de ‘hervormingen’ van Macron. De Duitse kiezers, ook en met name die van de SPD, zullen zich dan ook afvragen, waarom zij de lasten moesten dragen van Gerhard Schröders Hartz-hervormingen en toe moesten zien hoe door het monetair beleid hun spaartegoeden wegsmolten ten gunste van de staatskas, en de vruchten van hun ontberingen nu over de Rijn gedragen worden.

In zo’n geval maakt het niet meer uit of de SPD in de Bondsdagverkiezingen nu aangevoerd wordt door Macrons goede vriend Gabriel of door voormalig voorzitter van het Europees Parlement Martin Schulz. Hun beroep op ‘Europese solidariteit’ klinkt hier onvermijdelijk als hoon, de suggestie dat de Duitsers in werkelijkheid het meeste zouden profiteren van de Europese integratie als een drieste leugen. De politiek van de eenheidsmunt die economische convergentie zou moeten brengen, maar de zo verschillende Europese economieën juist in de problemen heeft gebracht, zucht steeds zwaarder onder de interne tegenstrijdigheden. Het kon wel eens zo zijn dat juist de ‘pro-Europese’ Macron straks degene blijkt te zijn die het vermolmde vloertje waarop de Euro rust overbelast.