Pleitnotie Blauwe Tijger tegen de NCTV 17 november

P l e i t n o t i e

Partijen:

de stichting Stichting De Blauwe Tijger, statutair gevestigd in Gemeente Groningen, eiseres, gemachtigde: M.V. Hazekamp tegen de publiekrechtelijke rechtspersoon Staat der Nederlanden, gevestigd in Den Haag,

 

Edelachtbare vrouwe/heer,

Door de voordracht van deze pleitnotitie zal De Blauwe Tijger ingaan op de verweren van de NCTV. 

1. Parlementaire immuniteit

Parlementaire immuniteit versus het recht op toegang tot de rechter

1.1. Het meest verstrekkende verweer van de NCTV is zijn beroep op parlementaire immuniteit. In de dagvaarding is daarop reeds ingegaan. Een beroep op parlementaire immuniteit kan, mede gelet op het recht op toegang tot de rechter, reeds niet slagen, omdat een evident verband ontbreekt tussen de publicatie van het terrorismerapport en een parlementaire activiteit, terwijl (officieel) geen sprake is van politieke meningen, maar van een vaststelling van feiten buiten het parlementaire debat.[1]

De grenzen van parlementaire immuniteit

1.2. Inmiddels heeft het Hof Den Haag een arrest gewezen dat met de stellingen van De Blauwe Tijger in lijn is.[2] Uit hetgeen De Blauwe Tijger hierna zal stellen volgt dat de schade het resultaat is van de publicatie van het terrorismerapport op de website www.rijksoverheid.nl, www.nctv.nl en www.aivd.nl en niet van de verzending van het terrorismerapport door de minister aan de Tweede Kamer of van eigen schuld. Bovendien heeft De Blauwe Tijger in de dagvaarding verwezen naar de reikwijdte van met art. 71 Gw vergelijkbare immuniteitsbepalingen volgens de hoogste rechtscolleges van de Westerse wereld, alsmede de omstandigheid dat het recht op toegang tot de rechter en het gelijkheidsbeginsel in het concrete geval aan een geslaagd beroep op parlementaire immuniteit in de weg staan (randnrs. 22/26 van de dagvaarding).

2. Het recht op eerbiediging van eer en goede naam

Is de aantasting voldoende ernstig?

2.1. De NCTV heeft terecht gesteld dat niet iedere aantasting van eer en goede naam onder het bereik kan vallen van art. 8 EVRM. De aantasting moet inderdaad voldoende serieus zijn.[3] Volgens De Blauwe Tijger is een naamsvermelding in een openbaar en wijdverspreid terrorismerapport, anders dan als slachtoffer, per definitie voldoende serieus om onder het bereik te kunnen vallen van art. 8 EVRM. Daar komt bij dat De Blauwe Tijger door de gewraakte uitingen in een overheidsdocument wordt belemmerd in de uitoefening van haar recht op persvrijheid. De Blauwe Tijger, een uitgeverij en een journalistiek platform, zou nepnieuws en anti-overheidspropaganda verspreiden en is bij naam genoemd in een openbaar terrorismerapport.

2.2. De NCTV heeft nog gesteld dat de naamsvermelding in het terrorismerapport niet met zich meebrengt dat De Blauwe Tijger in verband is gebracht met terrorisme, extremisme of radicalisme. Uit de hierna te behandelen Twitterberichten (randnrs. 2.3/2.4) volgt dat het publiek dat wel zo heeft begrepen. Dat was ook alleszins voorzienbaar: een naamsvermelding in een openbaar terrorismerapport met als titel ‘Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland’, anders dan als slachtoffer, brengt met zich mee dat bij het publiek de suggestie wordt gewekt dat een verband bestaat met terrorisme, extremisme en radicalisme. Daaraan draagt bij dat de inleiding, waarin de onderwerpen van het terrorismerapport zijn geduid, dergelijke woorden gebruikt en dat de gewraakte uitingen zijn geplaatst in het hoofdstuk 5: ‘Extremisme, radicalisering en polarisatie’ (nt. 2, rov. 3.10).

De oorzaak van de reputatieschade

2.3. De NCTV heeft ook terecht gesteld dat de beschermende werking van art. 8 EVRM niet met succes kan worden ingeroepen als de aantasting het resultaat is van de eigen handelwijze (nt. 3), maar dat is nu niet het geval. Uit de Twitterhistorie en de verschillende mediapublicaties volgt dat De Blauwe Tijger pas werd gehaat, bespot en buitengesloten na de openbaarmaking van het terrorismerapport. Voorafgaand aan de openbaarmaking was op Twitter nagenoeg geen negatief bericht te vinden. In de verschillende Twitterberichten wordt ook regelmatig en uitdrukkelijk verwezen naar de vermelding van De Blauwe Tijger in het terrorismerapport. Daaraan is meer dan eens de conclusie verbonden dat De Blauwe Tijger een terroristische, extremistische en geradicaliseerde organisatie is (productie 10):

“Blauwe Tijger, niet alleen voor al uw fake news maar ook voor uw terroristische complotten. Lijstje NCTV_NL”	“Dit is wel grappig. Uitgever Tom Zwitser v De Blauwe Tijger (op terreurlijst NCTV) antwoordt op elke kritische vraag ‘daarom moet ik lachen’, terwijl hij intussen elk feit toegeeft en zwelgt in complotdenken.”
“Zeg hoe zit het met uitgeverij De Blauwe Tijger, die een aantekening heeft bij de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en (Hanze-studenten) stageplekken biedt? Valt dat niet onder radicalisering?”	“Vorige week waarschuwde de NCTV voor de radicalisering van extreemrechts en viruswaanzinnigen. Daarbij werd in het bijzonder gewezen op de rol van de ‘ultraconservatieve’ uitgeverij de Blauwe Tijger. Wat is de Blauwe Tijger voor club?”
“En laten we niet vergeten dat #MH17 activist Max van der Werff -een belangrijk schaakstuk voor de Russische Militaire Inlichtingendienst- warme banden met uitgeverij de Blauwe Tijger heeft. Waarvoor de #NCTV waarschuwde 6/”	“Thierry Baudet refereert naar De Blauwe Tijger. De uitgeverij van Tom Zwitser. Onder de loep van het NCTV. Zwitser is ook verwant aan Willem Engel, zaten samen in het bestuur van ANBB. Die organisatie heeft weer nauwe banden met het BPOC. Extreem rechtse banden in 1 tweet!”
“Het nieuws stapelt zich op: de NCTV waarschuwt voor uitgeverij De Blauwe Tijger. En wie zit daar regelmatig? Willem Engel. #stopwillemengel @Het_OM”	“@DeBlauweTijger Yooo Tom, ouwe Breivik-fan. Wat zeg je hiervan? Je vroeg je toch af waarom De Blauwe Tijger op de lijst van de NCTV stond? Nou, misschien is dit waarom/”

2.4. In het laatste Twitterbericht werd De Blauwe Tijger zelfs, verwijzend naar ‘de lijst van de NCTV’, evident ten onrechte beschuldigd van betrokkenheid bij een aanslag op het leven van Willem Groeneveld met een Molotov cocktail. De schrijver is als onderzoeksjournalist verbonden aan nieuwsmedium Al Jazeera.[4] Over nepnieuws gesproken. Het bericht is na een sommatie verwijderd. De Twitterberichten tonen goed wat een naamsvermelding in een terrorismerapport teweegbrengt.

2.5. Door de publicatie van het terrorismerapport is De Blauwe Tijger in essentie vogelvrij verklaard. Journalisten zien zich vrij om, met een beroep op het terrorismerapport, de meest waanzinnige ideeën over De Blauwe Tijger te verspreiden. Omdat bovendien niet kan worden gezegd dat De Blauwe Tijger daadwerkelijk nepnieuws of anti-overheidspropaganda heeft verspreid en ten slotte niet dat De Blauwe Tijger een terroristische, extremistische of radicale organisatie is, kan evenmin worden gezegd dat de persoonsaantasting de eigen schuld is van De Blauwe Tijger.

De aanwezigheid van een rechtvaardigingsgrond of eigen schuld

2.6. Volgens De Blauwe Tijger is het verweer van de NCTV dat de gewraakte uitingen feitelijk juist zijn, een zelfstandige verweer en geen zuivere betwisting (‘ja, maar […]’). De NCTV beroept zich op de aanwezigheid van een rechtvaardigingsgrond, bedoeld in art. 6:162 BW en in het verlengde daarvan op eigen schuld, bedoeld in art. 6:101 BW.[5] De Blauwe Tijger hecht eraan dat de NCTV zich als overheidsdienst niet kan verschuilen achter het recht op vrijheid van meningsuiting,[6] maar dat zij zich wel een analoge toepassing daarvan kan voorstellen bij de beantwoording van de vraag of sprake is van een rechtvaardigingsgrond. Hierna zal De Blauwe Tijger de door de NCTV gestelde bevrijdende feiten meer dan voldoende gemotiveerd en zuiver betwisten. Daarom rust de bewijslast van die feiten op de NCTV.[7] De Blauwe Tijger draagt geen bewijslast van de aan haar zuivere betwisting ten grondslag te leggen feiten,[8] maar biedt wel aan om die feiten te bewijzen, door bijvoorbeeld de in de voetnoten aan te halen publicaties en video’s in de procedure te brengen.

2.7. Uit de rechtspraak van het EHRM met betrekking tot het recht op vrijheid van meningsuiting volgt mutatis mutandis dat, gelet op de ernst van de gewraakte uitingen en de alleszins voorzienbare gevolgen daarvan, de door de NCTV gegeven feitelijke onderbouwing zo goed als waterdicht zal moeten zijn om het bestaan van een rechtvaardigingsgrond te kunnen aannemen.[9]Volgens De Blauwe Tijger heeft de NCTV in de verste verte niet aan de op hem rustende bewijslast voldaan. Weliswaar heeft de NCTV enkele uitingen van De Blauwe Tijger aangehaald, maar die uitingen rechtvaardigen allesbehalve de conclusie dat De Blauwe Tijger daadwerkelijk nepnieuws of anti-overheidspropaganda heeft verspreid.

Nepnieuws?

‘De regering wil kennelijk 200.000 doden’

2.8. Nepnieuws is nieuws dat niet op de waarheid berust, vaak bewust verspreid om de publieke opinie te beïnvloeden.[10] De uiting van Zwitser dat ‘de regering kennelijk 200.000 doden wil’, is ontleend aan het destijds door de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) verwachte sterftepercentage door de uitbraak van het coronavirus, verrijkt door de gebleken onwil van de regering om — ondanks de verschillende Kamermoties — al in een vroeg stadium maatregelen te treffen om de verspreiding van het coronavirus te kunnen voorkomen.

2.9. In december 2019 brak in Wuhan, China, het coronavirus uit. In januari 2020 was duidelijk dat het coronavirus Nederland niet ongemoeid zou laten. In februari 2020 is de eerste besmetting in Nederland vastgesteld. Pas halverwege maart 2020 werden de eerste maatregelen getroffen.[11] Zwitser heeft al direct gepleit voor een lockdown, nadat de gerenommeerde viroloog Marc Wathelet in een interview door De Blauwe Tijger had verklaard dat een korte lockdown de meest geschikte maatregel zou zijn.[12] De toon van de uiting van Zwitser mag dan wat scherp zijn, maar dat is een kwestie van smaak. Van de verspreiding van nepnieuws was geen sprake. Zwitser heeft met de uiting bedoeld om zich in het openbaar kritisch, informerend, opiniërend en waarschuwend uit te laten over een misstand die de samenleving raakt. Dat is het recht en zelfs de taak van een journalist.[13] Ten slotte mocht van de NCTV meer worden verwacht dan de enkele raadpleging van een perspublicatie, waarin de uitingen van Zwitser zijn geparafraseerd, alvorens die uitingen redengevend te vinden voor de naamsvermelding in een openbaar terrorismerapport.

‘Jullie kunnen al dan niet per ongeluk virussen over ons uitstorten’

2.10. De uiting van Zwitser dat ‘jullie al dan niet per ongeluk virussen over ons kunnen uitstorten’ is ontleend aan een onderzoek door celbioloog Peter Borger, volgens wie de DNA-sequenties van het coronavirus ‘niet natuurlijk’ kunnen zijn.[14] Dat inmiddels veel bewijs voorhanden is voor de conclusie dat het coronavirus niet in een laboratorium is gecreëerd, maar een natuurlijke oorsprong heeft,[15] brengt niet met zich mee dat Zwitser of De Blauwe Tijger voordien nepnieuws hebben verspreid, door de bevindingen van een ter zake geschoold deskundige te verspreiden. Er is simpelweg sprake van voortschrijdende kennis. Ook andere gerenommeerde wetenschappers wezen de zgn. ‘lab-leak theory’ niet zomaar van de hand, maar hebben daarnaar serieus en langdurig onderzoek gedaan (nt. 15). Bovendien is met ‘jullie’ niet de Nederlandse overheid bedoeld, maar de veronderstelde ontwerpers van het coronavirus.

‘Alles wat corona zou hebben gestopt, zoals het geneesmiddel hydroxychloroquine in combinatie met zink, is door het RIVM en de Inspectie voor de gezondheidszorg gefrustreerd’

2.11. In mei 2020 heeft De Blauwe Tijger, huisarts Rob Elens geïnterviewd. Elens beweerde, in samenspraak met zijn apotheker, een geschikt middel voor te kunnen schrijven om het coronavirus te kunnen bestrijden, namelijk een combinatie van hydroxychloroquine en zink (HCQ). De werkzaamheid van HCQ ontleenden Elens en zijn apotheker aan de resultaten van de zgn. ‘ARCHAIC studie’.[16] Elens heeft het gebruik van HCQ eveneens bepleit in het televisieprogramma Op1.[17] Ook veel andere huisartsen schreven het middel voor.[18] Het RIVM heeft zelfs chloroquine ingekocht met als doel om het middel in te zetten ter bestrijding van het coronavirus, maar zag daar later van af.[19] Volgens Elens wordt HCQ ook voorgeschreven om reuma te kunnen bestrijden.

2.12. De Inspectie voor de gezondheidszorg ontraadde de Nederlandse huisartsen om HCQ daadwerkelijk voor te schrijven.[20]Echter, de beoordeling van de effectiviteit van een geneesmiddel is primair een taak van de deskundigen en niet van de toezichthouder, hetgeen ook de Franse tuchtrechter heeft onderkend, nadat de bekende Franse arts Christian Perronne door de toezichthouder tuchtrechtelijk werd vervolgd, onder meer omdat hij net als Elens HCQ had voorgeschreven om het coronavirus te kunnen bestrijden. De klacht werd ongegrond verklaard.[21] De Blauwe Tijger mag vertrouwen op de deskundigheid van Elens, een huisarts, en zijn conclusies die kennelijk wereldwijd worden onderschreven, ook door gerenommeerde artsen. Dat andere medici het gebruik van HCQ ontraden, brengt niet met zich mee dat De Blauwe Tijger nepnieuws heeft verspreid. Geneeskunde is geen exacte wetenschap.

‘Iedereen moet aan de vaccins’

2.13. Via De Blauwe Tijger is inderdaad gesteld dat ‘iedereen zich van de overheid moet laten vaccineren tegen het coronavirus’. Die stelling kan toch bezwaarlijk worden ontkend. De overheid heeft verschillende maatregelen getroffen om ‘ongevaccineerden’ uit het openbaar leven te weren (Tijdelijke regeling maatregelen covid-19). Uit de parlementaire geschiedenis volgt dat de achterliggende gedachte van de maatregelen, in strijd met de aanbeveling van de Raad van Europa,[22] was om een ieder tot vaccinatie te dwingen:[23]

“Dan ga ik door naar de vaccinatie. We hebben inmiddels een hele hoge vaccinatiegraad opgebouwd. Dat is echt iets om dankbaar voor te zijn. Tegelijkertijd is er nog een behoorlijke groep niet geïmmuniseerd. Dat wil niet per se zeggen dat ze niet gevaccineerd zijn. Ja, daar is ook sprake van, bij zo’n 15% van de volwassen Nederlanders. Maar een deel van die mensen heeft wel de ziekte doorgemaakt en dus wel degelijk immuniteit opgebouwd. De hoogte en de homogeniteit van de vaccinatiegraad is een van de meest bepalende risicofactoren voor dit najaar. Dat maakt dat we niet klaar zijn nu we die hoge vaccinatiegraad hebben bereikt. Hoewel 85% echt iets heel bijzonders is, willen we natuurlijk kijken of we nog verder kunnen gaan, zeker voor specifieke groepen. Wij denken ook echt dat er nog ruimte is om de vaccinatiegraad verder te verhogen, al zal dat niet meer zo massaal kunnen als we hebben gedaan. Het zal prik voor prik moeten. Dat betekent ook dat er hard gewerkt moet worden om iedere prik binnen te halen.”

‘The Great Reset’

2.14. De Blauwe Tijger hecht eraan dat het bestaan van het WEF een feit is. Eveneens is een feit dat de Nederlandse overheid samenwerkingsverbanden met het WEF is aangegaan. Dat laatste volgt onder meer uit de op 7 november 2022 openbaar gemaakte Woo-informatie van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.[24] ‘The Great Reset’, ook wel ‘Build Back Better’ is een strategie van het WEF, die haar naam dankt aan het gelijknamige boek van oprichter en voorzitter Klaus Schwab. Uit het boek volgt dat ‘The Great Reset’ tot doel heeft om een nieuwe wereldorde te creëren, waarin nationale soevereiniteit wordt overgeheveld naar een wereldregering. Schwab suggereert dat de steun van de Westerse bevolking voor ‘globalisering’ zal groeien, als hun welvaart afneemt:[25]

“Democracy and national sovereignty are only compatible if globalization is contained. By contrast, if both the nation state and globalization flourish, then democracy becomes untenable. And then, if both democracy and globalization expand, there is no place for the nation state.”

“This requires policy solutions addressed in the concluding chapter and some form of effective global governance. Progress is indeed possible in those global areas that have traditionally benefited from international cooperation, like environmental agreements, public health and tax havens. This will only come about through improved global governance — the most “natural” and effective mitigating factor against protectionist tendencies.”

“The more nationalism and isolationism pervade the global polity, the greater the chance that global governance loses its relevance and becomes ineffective. Sadly, we are now at this critical juncture. Put bluntly, we live in a world in which nobody is really in charge.”

“The vote for Brexit and the election of President Trump on a protectionist platform are two momentous markers of the Western backlash against globalization. Subsequent studies not only validate Rodrik’s trilemma, but also show that the rejection of globalization by voters is a rational response when the economy is strong and inequality is high.”

2.15. Een veelbesproken boodschap van het WEF is: “You’ll own nothing. And you’ll be happy.” Minister-president Rutte verklaarde zich openlijk solidair met de ‘Build Back Better’ strategie. “In this time of coronavirus, it’s certainly a major crisis. But it also offers us a unique opportunity. Now is the time to make the changes we need, to build a climate resilient world. To increase prosperity and improve public health, but also to build back better, fostering green and inclusive recovery. And to achieve progress towards the 2030 Sustainable Development Goals. I can hope we can seize this momentum,” aldus Rutte.[26] Het is alleszins gerechtvaardigd dat De Blauwe Tijger als journalistiek platform ‘The Great Reset’ onderzoekt en belicht. Van nepnieuws of een complottheorie is geen sprake.

‘Door de vaccins van Bill Gates raakten 500.000 Indiase kinderen verlamd’

2.17. De stelling dat Bill Gates in 2017 voor korte tijd India niet mocht betreden, omdat 500.000 kinderen door ‘zijn’ vaccins verlamd zouden zijn geraakt, is afkomstig van Paul Craig Roberts, voormalig staatssecretaris van financiën in de Verenigde Staten, onder President Reagan.[27] Roberts verwijst op zijn beurt naar advocaat Robert F. Kennedy Jr., zoon van Robert F. Kennedy Sr. en neef van President John F. Kennedy. Kennedy Jr. heeft het voorgaande grondig onderzocht en de resultaten gepubliceerd in zijn boek The Real Anthony Fauci.[28]

2.18. De door Bill Gates en zijn voormalige echtgenote beheerde stichting, Bill & Melinda Gates Foundation, is de grootste private geldschieter van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en na Duitsland de grootste algemene geldschieter. Dat is geen complottheorie, maar volgt uit de openbare informatie op de website van de WHO.[29] De stichting is ook een grote opdrachtgever van het RIVM. Dat volgt uit de informatie die is gepubliceerd op de website van het RIVM.[30] Dat de stichting in de beide organisaties een flinke vinger in de pap heeft, moge duidelijk zijn. Alweer is geen sprake van nepnieuws.

Anti-overheidspropaganda?

2.19. Anti-overheidspropaganda is alles wat wordt gedaan om aanhangers te winnen voor de idee van anarchie.[31] De in dat verband door de NCTV gestelde feiten kunnen bezwaarlijk aldus worden uitgelegd dat De Blauwe Tijger de idee van anarchie aanhangt of verspreidt. In een recente uitzending heeft Zwitser benadrukt dat De Blauwe Tijger niet tegen de overheid is, maar tegen sommige beleidskeuzes.[32] De Blauwe Tijger heeft het recht op vrijheid van meningsuiting. Nederland is een democratie, ofschoon niemand zal kunnen ontkennen dat de politieke machthebbers zich in de laatste jaren bijzonder antidemocratisch hebben opgesteld: de Toeslagenaffaire, functie elders Omtzigt, gewiste sms’jes, etc.[33]

‘Laten we eerst alle ambtenaren vaccineren’

2.20. Zwitser heeft zich altijd kritisch getoond over de vaccins tegen het coronavirus. Daartoe is redengevend dat de vaccins in een relatief zeer korte periode zijn ontwikkeld. De ontwikkeling van ‘gewone’ vaccins duurt doorgaans tien tot vijftien jaar.[34]Volgens Zwitser kan door de korte ontwikkeltijd van de vaccins tegen het coronavirus niet vaststaan dat de vaccins daadwerkelijk veilig zijn. Cruciale testrondes zijn overgeslagen. Zwitser ontleende zijn conclusies aan de bevindingen van de door hem geïnterviewde huisarts Rob Elens.[35]

2.21. In hun latere boek ‘Corona ontmaskerd: nieuwe feiten, cijfers en achtergronden’, waarschuwen ook biochemicus Karina Reiβ en microbioloog Sucharit Bhakdi voor de risico’s van de vaccins. Niettemin is vanuit het ministerie van Volksgezondheid druk uitgeoefend op de bevolking om zich te laten vaccineren.[36] In de video van 22 juni 2022 is dan ook op een gekscherende toon gezegd dat ‘de ambtenaren die druk uitoefenen op de bevolking om zich te laten vaccineren, het vaccin dan maar eerst zelf moeten nemen’. Het door de NCTV gebruikte woord “proefpersonen” is door Zwitser niet gebruikt. Er is sprake van een wellicht onsmakelijk geformuleerde grap, maar niet van nepnieuws of anti-overheidspropaganda.

‘De demonische agenda van minister-president Mark Rutte en minister Carola Schouten om de boeren te vernietigen’

2.22. Wat lang werd vermoed, werd na de introductie van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) bevestigd. In het NPLG is bepaald dat de depositie van stikstof in Natura 2000-gebieden in het jaar 2025 met ten minste 40% en in het jaar 2030 met ten minste 74% onder de kritische depositiewaarde moet worden verminderd. Agrarische ondernemers moeten de uitstoot van stikstof met minimaal 12% verminderen. Sommigen zullen de uitstoot van stikstof met meer dan 95% moeten verminderen. Als zogenaamde ‘vrijwillige maatregelen’ zoals innovatie, extensivering, verplaatsing en bedrijfsbeëindiging onvoldoende toereikend mochten blijken te zijn, zullen krachtige maatregelen worden ingezet. Onteigening wordt uitdrukkelijk genoemd.

2.23. Zoals de minister terecht heeft gesteld, belemmert de huidige stand van de techniek dat de doelen van het NPLG kunnen worden bereikt door innovatie, terwijl het probleem door verplaatsing alleen maar verschuift naar een ander gebied en te weinig agrarische ondernemers vrijwillig hun bedrijf beëindigen. Extensivering vereist hypothecaire leningen, die vanwege de dreigende implementatie van de Basel IV-voorstellen en, hoogstwaarschijnlijk, het NPLG zelf, bijna onmogelijk te verkrijgen zijn.[37] Het simpelweg verminderen van de veestapel is geen haalbare optie. 50% reductie van de veestapel levert volgens analisten slechts 5% reductie van de uitstoot van stikstof op.[38] Dat is lang niet genoeg om de minimale reductie van 12% te kunnen bereiken, zoals is voorgeschreven door het NPLG. Met andere woorden: grootschalige onteigening van agrarische ondernemingen en daarmee de vernietiging van de agrarische sector, lijken onontkoombaar te zijn. De conclusie dat Zwitser hier nepnieuws of anti-overheidspropaganda heeft verspreid, is allesbehalve gerechtvaardigd. De door Zwitser gebruikte woorden “demonische agenda”, vallen onder het bereik van het recht op vrijheid van meningsuiting. Zwitser spreekt een waardeoordeel uit op basis van de door de Staat geleverde feiten.

‘Sietske neemt je mee naar de martelkamers van Rutte’

2.24. Sietske Bergsma was in het verleden aan De Blauwe Tijger verbonden als columnist. In die hoedanigheid produceerde zij wekelijks vlogs. In haar door de NCTV aangehaalde vlog heeft Bergsma de coronamaatregelen besproken, die zij duidt als ‘martelmethoden’, maar waarbij zij nadrukkelijk vertelt dat van daadwerkelijke marteling natuurlijk geen sprake is. De vlog heeft alle kenmerken van een column. De vlog is een korte, betrekkelijk oppervlakkige en enigszins ironische beschouwing waarbij overdrijving niet is geschuwd, en die bovendien als provocerend en choquerend kan worden gezien.[39] Van nepnieuws of anti-overheidspropaganda is, alweer, geen sprake.

2.25. Als de NCTV, De Blauwe Tijger voorafgaand aan de openbaarmaking van het terrorismerapport zou hebben gehoord, dan zou hij de zojuist gegeven uitleg hebben gekregen en zouden wij hier vandaag hoogstwaarschijnlijk niet bijeen zijn gekomen. Echter, de NCTV heeft De Blauwe Tijger niet gehoord. Dat kan hem worden verweten, temeer omdat hij wist of in redelijkheid had behoren te begrijpen dat de gewraakte uitingen zouden leiden tot een ingrijpende persoonsaantasting. In ieder geval is, gelet op het voorgaande, geen sprake van een rechtvaardigingsgrond of eigen schuld. De Blauwe Tijger heeft geen nepnieuws of anti-overheidspropaganda verspreid.

Terrorisme, extremisme en radicalisme

2.26. Zelfs als De Blauwe Tijger nepnieuws mocht hebben verspreid, is een naamsvermelding in een openbaar terrorismerapport niet gerechtvaardigd. De Blauwe Tijger is geen terroristische, extremistische of geradicaliseerde organisatie. Die indruk is, zoals hiervoor is gezegd, door de titel van het rapport en het hoofdstuk waarin de gewraakte uitingen zijn geplaatst, wel gewekt. Dat is onrechtmatig en in een democratische samenleving als de onze alleszins onwenselijk. Ter vergelijking verwijst De Blauwe Tijger naar het overwogene in het arrest van het Hof Den Haag van 3 mei 2022 (nt. 2). De handelwijze van de NCTV is een regelrechte aanval op het recht op vrijheid van meningsuiting, de persvrijheid en daarmee de democratie als geheel.

2.27. De Blauwe Tijger hecht eraan dat zij een pluriforme organisatie is. Blijkens de als productie 11 in de procedure gebrachte boeken beperkt De Blauwe Tijger zich allesbehalve tot het coronavirus en de coronamaatregelen. De door de NCTV aangehaalde video’s vormen slechts een fractie van het materiaal dat door De Blauwe Tijger is verspreid. Een scherpe benadering van het coronabeleid is niet haar ‘core business’, ofschoon de NCTV zijn best heeft gedaan om het tegendeel te suggereren.

3. Vergoeding van immateriële schade

Art. 6:106 lid 1 sub b BW

3.1. Anders dan de NCTV meent, is voor de aanspraak op vergoeding van immateriële schade in geval van een onrechtmatige publicatie, waarvan in het concrete geval sprake is, niet vereist dat naar objectieve maatstaven het bestaan van geestelijk letsel kan worden vastgesteld. Dat volgt reeds uit het door De Blauwe Tijger in de dagvaarding aangehaalde arrest Het Parool c.s./X:

“3.4.2 Een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer kan aangemerkt worden als een aantasting in de persoon als bedoeld in art. 6:106 lid 1, onder b, BW die aanspraak geeft op vergoeding van immateriële schade (Parl. Gesch. Boek 6, p. 380). In het oordeel van het hof dat het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer in dit geval zwaarder dient te wegen dan het recht van Het Parool c.s. op vrijheid van meningsuiting, ligt besloten dat Het Parool c.s. door de publicatie van het portret inbreuk hebben gemaakt op de persoonlijke levenssfeer van [verweerder]. Daarmee is in een geval als het onderhavige – een onrechtmatige perspublicatie – de aanspraak op schadevergoeding wegens aantasting in de persoon in de zin van die bepaling gegeven. Het oordeel van het hof dat [verweerder] aanspraak heeft op vergoeding van immateriële schade is dan ook juist.”

3.2. Bovendien heeft het door de NCTV aangehaalde arrest betrekking op een “aantasting in de persoon op andere wijze” (rov. 4.2.2). Het onderhavig geschil heeft betrekking op een aantasting van de eer en goede naam van De Blauwe Tijger, door een onrechtmatige publicatie. Juist voor dat geval heeft de Hoge Raad in het hierboven aangehaalde arrest een maatstaf geformuleerd. Zoals ook het Hof Den Haag heeft overwogen, is alleszins aannemelijk en voorzienbaar dat door de naamsvermelding in een openbaar terrorismerapport, bepaalde personen en organisaties niet langer met De Blauwe Tijger willen samenwerken (nt. 2, rov. 3.10):

“3.10 (…) Het is alleszins aannemelijk en voorzienbaar dat de vermelding van de Stichting in een dergelijk rapport, tezamen met de context waarin die vermelding in dit geval is geplaatst, bepaalde personen en organisaties ervan zal weerhouden om met de Stichting samen te werken of een overeenkomst te sluiten.”

3.3. Uit de als productie 8 overgelegde getuigenverklaring volgt dat schrijver Giltay heeft besloten om, door de naamsvermelding in het terrorismerapport, zijn samenwerking met De Blauwe Tijger te beëindigen. Ook andere voormalige partners van De Blauwe Tijger hebben de samenwerking verbroken, zoals in ieder geval Sietske Bergsma. De Blauwe Tijger biedt aan om dat te bewijzen, door Bergsma te doen horen als getuige. Dat potentiële toekomstige partners mochten hebben besloten om met De Blauwe Tijger überhaupt geen samenwerking aan te gaan, is allesbehalve uitgesloten, maar haast onmogelijk te bewijzen. Het terrorismerapport en meer specifiek de naamsvermelding van De Blauwe Tijger, zijn wijdverspreid (productie 9).

3.4. Door de beëindiging en het uitblijven van samenwerkingen loopt De Blauwe Tijger inkomsten mis. Een vergoeding voor immateriële schade beoogt juist ook een remedie te bieden voor die lastig aantoonbare vermogensschade.[40] Omdat de NCTV bij herhaling de fout in is gegaan — Kick Out Zwarte Piet, Muslim Rights Watch Nederland en Farmers Defence Force zijn allen ten onrechte bij naam genoemd in een openbaar terrorismerapport — mag van het toe te wijzen bedrag mede een afschrikwekkende werking uitgaan. Een hoog bedrag is dus gerechtvaardigd (vgl. nt. 40). Ten slotte heeft een hogeschool De Blauwe Tijger door de naamsvermelding in het terrorismerapport op de ‘zwarte lijst’ geplaatst van stagebegeleiders (zie productie 9).

Causaal verband

3.5. Uit hetgeen in randnrs. 2.3 t/m 2.5 is gesteld en onderbouwd, volgt genoegzaam dat de reputatieschade het resultaat is van de publicatie van het terrorismerapport. Daarom is sprake van een causaal verband tussen de reputatieschade en de verweten gedraging, bedoeld in art. 6:98 BW. Tegenover hetgeen De Blauwe Tijger heeft aangevoerd heeft de NCTV onvoldoende feiten en omstandigheden gesteld om de afwezigheid van een causaal verband te kunnen aannemen.[41]

Den Haag, 17 november 2022,

Gemachtigde

[1] Vgl. Patriciello, HvJ EU 6 september 2011, ECLI:EU:C:2011:543, § 41, met betrekking tot art. 8 Protocol betreffende de voorrechten en immuniteiten van de EU; Hutchinson t. Proxmire, SCOTUS 26 juni 1979, nr. 78-680, met betrekking tot art. 1 sectie 6 Constitution of the United States of America; Jorio t. Italië, EHRM 3 juni 2004, ECLI:CE:ECHR:2004:0603JUD007393601, §§ 40/57, met betrekking tot art. 6 lid 1 EVRM; en Onorato t. Italië, EHRM 24 mei 2011, ECLI:CE:ECHR:2011:0524JUD002621806, §§ 42/57, eveneens met betrekking tot art. 6 lid 1 EVRM.

[2] Hof Den Haag 3 mei 2022, ECLI:NL:GHDHA:2022:667, rovv. 3.3/3.8.

[3] Axel Springer AG t. Duitsland, EHRM 7 februari 2012, ECLI:CE:ECHR:2012:0207JUD003995408, § 83.

[4] https://www.aljazeera.com/author/yarno_ritzen_201492282519994200.

[5] Zie met betrekking tot de stelplicht en bewijslast van de aanwezigheid van een rechtvaardigingsgrond: Rb. Rotterdam 27 november 2020, ECLI:NL:RBROT:2020:10656, rov. 3.3. Zie met betrekking tot de stelplicht en bewijslast van de aanwezigheid van eigen schuld: HR 17 juli 2020, ECLI:NL:HR:2020:1308, rov. 3.4.

[6] ’s-Gravenhage/Aral, HR 6 februari 1987, ECLI:NL:HR:1987:AG5531, rov. 3.4.2.

[7] Vreeswijk/Van Heeckeren van Kell, HR 20 februari 2004, ECLI:NL:HR:2004:AN8074, rov. 3.5.2.

[8] Stichting Centraal Ziekenfonds e.a./Van der Velden, HR 23 oktober 1992, ECLI:NL:HR:1992:ZC0727, rov. 3.2.

[9] Barata Monteiro da Costa Nogueira e.a. t. Portugal, EHRM 11 januari 2011, ECLI:CE:ECHR:2011:0111JUD000403508, § 38.

[10] https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/nepnieuws#.Y2aVP8uZOUk.

[11] https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-tijdlijn/2020.

[12] https://www.youtube.com/watch?v=vhbAAgS6Kps&t=400s.

[13] Vgl. Rb. Almelo 7 april 2008, ECLI:NL:RBALM:2008:BC8930, rov. 4.2; Rb. Amsterdam 24 februari 2010, ECLI:NL:RBAMS:2010:BM0133, rov. 5.6; Rb. Midden-Nederland 18 augustus 2021, ECLI:NL:RBMNE:2021:3805, rov. 5.4.

[14] https://www.youtube.com/watch?v=XGQiBUvjjP4&feature=youtu.be.

[15] https://www.science.org/content/article/evidence-suggests-pandemic-came-nature-not-lab-panel-says.

[16] https://c19hcq.org/meta.html.

[17] https://www.youtube.com/watch?v=ctALgnCck1g.

[18] https://www.igj.nl/actueel/nieuws/2022/10/17/igj-beboet-16-artsen-voor-voorschrijven-medicijnen-bij-corona.

[19] https://dvhn.nl/binnenland/RIVM-heeft-antimalariamiddel-gekocht-tegen-coronavirus-25500434.html.

[20] https://www.igj.nl/actueel/nieuws/2020/03/26/coronavirus-chloroquine-niet-voorschrijven-of-verstrekken-voor-de-preventie-tegen-het-coronavirus.

[21] https://www.lexpress.fr/actualite/societe/sante/covid-19-la-plainte-de-l-ordre-des-medecins-contre-le-pr-christian-perronne-rejetee_2182435.html.

[22] https://pace.coe.int/en/files/29004/html; https://pace.coe.int/en/files/28925.

[23] https://www.tweedekamer.nl/debat_en_vergadering/plenaire_vergaderingen/details/activiteit?id=2021A05377.

[24] https://www.rijksoverheid.nl/documenten/woo-besluiten/2022/11/07/besluit-op-wob-verzoeken-over-wef.

[25] K. Schwab & T. Malleret, Covid-19: The Great Reset, Zürich: Agentur Schweiz 2020.

[26] https://www.youtube.com/watch?v=oqr3I_ESoXs.

[27] https://www.youtube.com/watch?v=3BEeYqdwVRQ.

[28] R.F. Kennedy Jr., The Real Anthony Fauci: Bill Gates, Big Pharma, and the Global War on Democracy and Public Health, New York City (NY): Skyhorse Publishing 2021.

[29] https://open.who.int/2020-21/contributors/contributor.

[30] https://www.rivm.nl/nieuws/who-faciliteert-nieuw-poliovaccin-technology-transfer.

[31] Vgl. https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/propaganda#.Y2aW4MuZOUk.

[32] https://www.youtube.com/watch?v=RpGXHRup3lg&t=4000s.

[33] https://www.businessinsider.nl/mark-rutte-langste-premier-schandalen-toeslagenaffaire/.

[34] https://www.vereniginginnovatievegeneesmiddelen.nl/actueel/hoe-werkt-vaccinontwikkeling.

[35] https://www.youtube.com/watch?v=UcoTXBjm2mg&feature=youtu.be.

[36] Vgl. https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2020/12/14/start-publiekscampagne-coronavaccinatie.

[37] https://www.nvb.nl/nieuws/bazel-4-en-de-impact-op-kredietverlening/.

[38] https://www.bndestem.nl/brabant/rabo-d66-plan-veestapel-kost-miljarden~ac52338a/?utm_source=facebook&utm_medium=social&utm_campaign=socialsharing_web&fbclid=IwAR0GkHTHSyjEBODMA5gMwtmLboOZDCmyN-UlDdJQ7_WYfE-9eSiQbESWxLo.

[39] HR 29 november 2011, ECLI:NL:HR:2011:BQ6731, rov. 2.7.

[40] C.J. van Zeben, J.W. du Pon & M.M. Olthof (red.), ‘Parlementaire Geschiedenis van het nieuwe Burgerlijk Wetboek. Boek 6, Algemeen gedeelte van het verbintenissenrecht’, Deventer: Kluwer 1981, pp. 387/388.

[41] Vgl. Ktr. Rotterdam 18 oktober 2018, ECLI:NL:RBROT:2018:9820, rovv. 4.3/4.4.